Erwin Olaf (1959-2023)

Nederlandse fotograaf

De Nederlandse fotograaf Erwin Olaf verwierf wereldwijd roem. Door velen werd hij beschouwd als de beste fotograaf van zijn generatie. Erwin Olaf ging taboes niet uit de weg. Hij werd in de jaren tachtig bekend met opzienbarende in scène gezette foto's van naakten, maar maakte later ook een prachtige serie van koning Willem-Alexander en zijn gezin.

Opleiding

Erwin Olaf werd op 2 juli 1959 in Hilversum geboren als Erwin Olaf Springveld. Erwin Olaf volgde de School voor de Journalistiek in Utrecht, waar hij kennismaakte met de fotojournalistiek. In 1981 studeerde hij af als schrijvend journalist.

Beginjaren

Na zijn studie liep Erwin Olaf stage bij fotograaf André Ruigrok, waar hij alles over nieuws- en studiofotografie leerde. In 1982 vestigde Erwin Olaf zich als zelfstandig fotograaf. Bepalend voor zijn ontwikkeling was choreograaf en fotograaf Hans van Manen, die hem hielp met het opzetten van een eigen studio. Erwin Olaf debuteerde begin jaren tachtig als journalistiek fotograaf, maar hij specialiseerde zich al snel in studiofotografie. Hierin ontwikkelde hij een heel eigen humoristische en sensuele stijl, waarmee hij zowel vrij werk maakte als ook vele opdrachten in de culturele, journalistieke en ideële sector uitvoerde.

Grote opdrachtgevers

Vanaf de tweede helft van de jaren negentig werkte Erwin Olaf ook voor tal van grote, internationale adverteerders. Olaf fotografeerde wereldwijde campagnes voor onder andere Diesel, Heineken, Microsoft en Nokia. Enkele van deze campagnes werden met prestigieuze prijzen bekroond.

Series

Al vroeg in zijn carrière besloot Erwin Olaf om naast opdrachten ook vrij werk te blijven maken. Dit vrije werk bestaat uit series met een gemeenschappelijke noemer. Voor zijn eerste serie 'Chessmen' (1987/88) ontving hij in Keulen de prijs voor jonge Europese fotografen. Na 'Chessmen' volgden series als 'Blacks' (1990), 'Mind of their own' (1995), 'Mature' (1999), 'Royal blood' (2000) en 'Paradise the club' (2001). Erwin Olaf speelde in deze series steeds op verrassende wijze met de heersende clichés rondom het thema schoonheid. Bijvoorbeeld door met modellen te werken die niet beantwoordden aan het gangbare schoonheidsideaal. Ook koos Erwin Olaf voor fantasievolle ensceneringen, die dit gangbare schoonheidsideaal op de proef stelden.

Publicaties

Het werk van Erwin Olaf verscheen onder meer in tijdschriften als Haagse Post, Vinyl, Nieuwe Revu en Vrij Nederland. Daarnaast maakte hij foto's voor film- en theateraffiches en voor ideële campagnes als het Aids Fonds en de Stichting Proefdier Vrij.

Waardering

Erwin Olaf kreeg in 2008 de Lucie Award voor zijn verdiensten op het gebied van de reclamefotografie. De Amerikaanse onderscheiding, die wordt toegekend in verschillende categorieën, werd hem in New York uitgereikt door Kathy Ryan, beeldredacteur van The New York Times Magazine. De jury prees Erwin Olaf voor de manier waarop hij zowel met zijn kunstfoto's als met reclamefoto's de aandacht weet te trekken. In juni 2011 werd Erwin Olaf onderscheiden met de Johannes Vermeerprijs voor zijn hele oeuvre. Aan deze staatsprijs was een bedrag van 100.000 euro verbonden, dat gebruikt moest worden voor een speciaal project. Volgens het juryrapport kreeg Erwin Olaf de Vermeerprijs wegens zijn omvangrijke en unieke werk en zijn vermogen om steeds weer nieuwe wegen in te slaan. In 2014 werd hij door de Stichting Kunstweek uitgeroepen tot Kunstenaar van het Jaar. In 2019 werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

Rijksmuseum

Het Rijksmuseum in Amsterdam verwierf in mei 2018 de belangrijkste vijfhonderd werken uit het oeuvre van Erwin Olaf. Het ging om foto's, video's, boeken, tijdschriften en posters. Het overgrote deel van deze overgave betrof een schenking. Voor een deel betaalde het museum 200.000 euro. Het Rijksmuseum omschreef de schenking als de kerncollectie uit het oeuvre van de fotograaf. In overleg met Erwin Olaf zou deze collectie elke twee jaar worden aangevuld met nieuw werk.

Overlijden

Erwin Olaf overleed nog vrij plotseling op 20 september 2023 op 64-jarige leeftijd in het Universitair Medisch Centrum Groningen. In 1996 was longemfyseem bij de fotograaf vastgesteld. Een paar weken voor zijn dood had hij een longtransplantatie ondergaan. "Hij was aan het opknappen, maar werd plots onwel en reanimatie mocht niet baten," vertelde de familie via een tussenpersoon aan de NOS.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Kunstbegrip en Kijken naar Kunst als u meer wilt weten over kunstenaars en kunststromingen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis

Biografie

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.