Napoleon en zijn tijd
Na een aantal veldslagen domineerde Napoleon Bonaparte een groot deel van het Europese continent. De veldtocht van Napoleon naar Rusland in 1812 vormde een keerpunt, maar het zou nog tot 1815 duren, voordat hij na de Slag bij Waterloo Europa moest verlaten. De generaal en dictator bracht zijn laatste jaren door op Sint-Helena.
Aankomst Napoleon in Parijs

Het stoffelijk overschot van Napoleon Bonaparte arriveerde op 14 december 1840 in Parijs. Het laatste deel van de reis van de voormalige Franse keizer van Sint-Helena naar Parijs werd afgelegd met het kleine schip La Dorade 3. Deze gebeurtenis werd vastgelegd door de Franse historieschilder Henri Félix Emmanuel Philippoteaux.
Aankomst Napoleon in Parijs
Abdicatie Napoleon in 1814

De desastreus verlopen veldtocht van Napoleon naar Rusland in 1812 was een keerpunt in het leven van Napoleon Bonaparte. Zijn Grande Armée was gedecimeerd. Na de verloren Slag bij Leipzig viel het coalitieleger van de grootmachten Oostenrijk, Rusland, Groot-Brittannië en Pruisen Frankrijk binnen.
Abdicatie Napoleon in 1814
Napoleon in Amsterdam

Reinier Vinkeles tekende de ontvangst van Napoleon Bonaparte en zijn echtgenote Marie Louise en de aanbieding van de sleutels van de stad Amsterdam op de Linnaeusstraat op 9 oktober 1811. Een jaar eerder was Nederland door Napoleon Bonaparte ingelijfd bij Frankrijk.
Napoleon in Amsterdam
Vrede van Amiens

De Vrede van Amiens maakte op 27 maart 1802 een einde aan de oorlog tussen Frankrijk en Engeland. De Britse delegatie werd geleid door Charles Cornwallis. Frankrijk werd vertegenwoordigd door Joseph Bonaparte, de broer van Napoleon Bonaparte.
Vrede van Amiens
Slag bij Austerlitz

De Slag bij Austerlitz vond op 2 december 1805 plaats tijdens de Derde Coalitieoorlog. Napoleon Bonaparte versloeg bij Austerlitz de Oostenrijkse en Russische legers. De veldslag werd genoemd naar de plaats Austerlitz. Tegenwoordig heet deze Tsjechische plaats Slavkov u Brna.
Slag bij Austerlitz
Slag bij Bautzen

In de Slag bij Bautzen op 21 mei 1813 versloeg Napoleon Bonaparte tijdens de Zesde Coalitieoorlog het gezamenlijke leger van Pruisen en Rusland, dat op de terugweg was na de door hen verloren Slag bij Lützen.
Slag bij Bautzen
Bellerophon

Napoleon Bonaparte scheepte zich op 8 juli 1815 in op het fregat Saale in Rochefort aan de Atlantische Oceaan. Hij wilde daarmee naar de Verenigde Staten van Amerika vluchten. Napoleon durfde het uiteindelijk niet aan om langs de blokkade van de Britse marine te glippen.
Bellerophon
Carolina Bonaparte

Carolina Bonaparte was de zuster van Napoleon Bonaparte. Zij trad in januari 1800 in Plailly in het huwelijk met Joachim Murat, een luitenant die carrière maakte in het leger van Napoleon en in 1808 werd aangesteld als koning van Napels. Carolina werd hierdoor koningin.
Carolina Bonaparte
Jozef Bonaparte

Jozef Bonaparte was de oudere broer van Napoleon Bonaparte. Hij begon zijn loopbaan als advocaat in Ajaccio, was later betrokken bij het Franse bestuur op Corsica, was Frans afgezant bij de paus, maar kon dankzij Napoleon koning van Napels en daarna van Spanje worden.
Jozef Bonaparte
Lucien Bonaparte

De in Ajaccio geboren Lucien Bonaparte (1775-1840) was de tweede broer van Napoleon Bonaparte. Hij werd een van de radicaalste woordvoerders van de jakobijnen. Deze beweging zette zich in voor meer sociale rechtvaardigheid in Frankrijk.
Lucien Bonaparte
Slag bij Borodino

De Slag bij Borodino vond op 7 september 1812 plaats tijdens de veldtocht van Napoleon naar Rusland. Napoleon streed bij het dorp Borodino, ten westen van Moskou, tegen het door Michail Koetoezov geleide Russische leger. Meer dan 67.000 mensen kwamen om het leven.
Slag bij Borodino
Pierre Cambronne

Pierre Cambronne was een Franse generaal die tijdens de Slag bij Waterloo leiding gaf aan de keizerlijke garde. "De garde sterft en geeft zich niet over," zou hij geantwoord hebben toen hij door de Britten werd aangespoord om zich over te geven.
Pierre Cambronne
Continentaal Stelsel

In de jaren tussen 1806 en 1814 verbood de Franse keizer Napoleon Bonaparte alle handel tussen het Europese continent en aartsvijand Groot-Brittannië. Deze economische blokkade wordt het continentaal stelsel genoemd.
Continentaal Stelsel
Concordaat van 15 juli 1801

Tot de Franse Revolutie was de katholieke kerk de staatskerk van Frankrijk. In 1790 moesten de bisschoppen, pastoors en andere geestelijken een eed van trouw op de grondwet afleggen. Hiermee wilde het gezag de invloed van de paus uitschakelen.
Concordaat van 15 juli 1801
Napoleon Bonaparte bij David

Napoleon Bonaparte bezocht op 4 januari 1808 het atelier van de kunstenaar Jacques-Louis David (1748-1825). Het bezoek aan de historieschilder werd vastgelegd in een litho door Charles Etienne Pierre Motte.
Napoleon Bonaparte bij David
David's Kroning in het Louvre

Louis-Léopold Boilly (1761-1845) was een populaire Franse kunstenaar in de periode na de Franse Revolutie. Zijn minutieus geschilderde werk werd goed ontvangen door de kunstcritici. In 1804 kende de Salon hem een gouden medaille toe.
David's Kroning in het Louvre
Directoire

Na de Franse Revolutie werd Frankrijk van 1795 tot 1799 bestuurd door een vijfkoppig bestuur: het Directoire. Het Directoire kreeg op 2 november 1795 zeggenschap, nadat eerder een nieuwe grondwet was aangenomen door de Nationale Conventie, het bestuur dat na de revolutie was gevormd.
Directoire
Dodenmasker van Napoleon

Ik had in Moskou moeten sterven, meende Napoleon aan het einde van zijn leven. In plaats daarvan overleed hij na een lang ziekbed op 5 mei 1821 op Sint-Helena. Lang dacht men dat hij was gestorven aan maagkanker, maar later kwam men tot het inzicht dat Napoleon Bonaparte overleed door arsenicumvergiftiging.
Dodenmasker van Napoleon
Dôme des Invalides

Het lichaam van Napoleon Bonaparte werd in 1840 overgebracht naar Frankrijk. Dit gebeurde in opdracht van koning Lodewijk Filips I van Frankrijk. Napoleon werd op 15 december 1840 bijgezet onder de vergulde koepel van de Dôme des Invalides in Parijs.
Dôme des Invalides
Napoleon Bonaparte in Egypte

Napoleon Bonaparte wilde dat Frankrijk een grotere koloniale macht zou worden als Groot-Brittannië. Napoleon wilde Egypte veroveren en daarna doorstoten naar India. Napoleon overtuigde het revolutionaire bewind, maar hij kreeg niet de volledige steun waarom hij had gevraagd.
Napoleon Bonaparte in Egypte
Slag bij Elchingen

Op 14 oktober 1805 vond in Zuid-Duitsland bij het plaatsje Elchingen tijdens de Derde Coalitieoorlog een veldslag plaats tussen de legerkorpsen van Oostenrijk en Frankrijk. Het meer dan twee keer zo sterke Franse leger van Michel Ney won met groot gemak van het door Johann Sigismund Riesch geleide Oostenrijkse leger.
Slag bij Elchingen
Franse cavalerie in Waterloo

De Franse cavalerie moest de Britten verslaan op 18 juni 1815 bij Waterloo. De Britten stelden zich echter op in carrévorm, een verdedigende vierkante vorm, en slaagden er in om stand te houden. Misschien gaf dit de doorslag bij Waterloo.
Franse cavalerie in Waterloo
Napoleon grijpt de macht

De revolutionaire raad van Frankrijk kwam in 1799 in grote problemen. Het land werd bedreigd tijdens de Tweede Coalitieoorlog en de economie van Frankrijk werd geteisterd door inflatie en corruptie.
Napoleon grijpt de macht
Hougoumont bij Waterloo

Napoleon Bonaparte stuurde zijn broer Jérôme Bonaparte met de zesde divisie op 18 juni 1815 naar de boerenhoeve Hougoumont als inleidende aanval op de geallieerde rechterflank tijdens de Slag bij Waterloo.
Hougoumont bij Waterloo
Napoleon Bonaparte in Italië

Napoleon Bonaparte stak met een leger van ongeveer 35.000 slecht uitgeruste soldaten de Alpen over. De legeraanvoerder ging in Italië zijn eigen gang.
Napoleon Bonaparte in Italië
Jérôme Bonaparte

Napoleon wees zijn jongste broer Jérôme Bonaparte op 1 december 1807 aan als koning van Westfalen. Dit nieuwe koninkrijk werd samengesteld uit de voormalige vorstendommetjes Brunswijk, Hessen-Kassel en delen van Hannover en Pruisen.
Jérôme Bonaparte
Lodewijk verlaat Nederland

Na de mislukte Britse aanval in Walcheren viel de Franse bevelhebber Jean-Baptiste Bernadotte, de latere koning van Zweden, in ongenade bij Napoleon Bonaparte. De Franse keizer was kwaad op iedereen. Hij liet zijn broer Lodewijk, die als koning over Nederland regeerde, naar Parijs komen.
Lodewijk verlaat Nederland
Napoleon en Joséphine

Napoleon Bonaparte trouwde op 9 maart 1796 met Joséphine de Beauharnais. Joséphine werd op 23 juni 1763 geboren op Martinique. Zij trad in 1779 in het huwelijk met Alexandre de Beauharnais. Uit dit huwelijk werden twee kinderen geboren: Eugène en Hortense, de latere echtgenote van Lodewijk Napoleon.
Napoleon en Joséphine
Napoleon bakt koningen

De Britse satiricus James Gillray publiceerde op 23 januari 1806 een spotprent over Napoleon Bonaparte. Napoleon haalt de versgebakken koningen van Beieren, Württemberg en Baden uit de oven. Deze koningen werden tijdens de Vrede van Presburg op 26 december 1805 erkend.
Napoleon bakt koningen
Slag bij Leipzig

De Slag bij Leipzig in oktober 1813 wordt ook wel de Volkerenslag genoemd. Omdat het Franse leger van Napoleon Bonaparte hier streed tegen een coalitieleger van Pruisen, Oostenrijk, Rusland en Zweden.
Slag bij Leipzig
Slag bij Ligny

De Slag bij Ligny vond twee dagen voor de Slag bij Waterloo plaats bij het plaatsje Ligny in de Belgische provincie Namen. De Slag bij Ligny was Napoleons laatste overwinning. Napoleon Bonaparte versloeg op 16 juni 1815 het door Gebhard von Blüchner aangevoerde Pruisische leger.
Slag bij Ligny
Longwood House

Napoleon Bonaparte verbleef tijdens zijn verbanning op Sint-Helena in Longwood House. Hij woonde hier van 10 december 1815 tot zijn overlijden op 5 mei 1821.
Longwood House
Slag bij Lützen in 1813

Bij de Slag van Lützen op 2 mei 1813 versloeg Napoleon tijdens de Zesde Coalitieoorlog de geallieerden in de huidige Burgenlandkreis in de Duitse deelstaat Saksen-Anhalt. Het bleef bij een tactische overwinning, want door gebrek aan cavalerie kon Napoleon de op de vlucht geslagen Russen en Pruisen niet achtervolgen.
Slag bij Lützen in 1813
Kasteel van Malmaison

Het kasteel van Malmaison in Rueil-Malmaison in het Franse departement Hauts-de-Seine is vooral bekend als woning van Napoleon Bonaparte en Joséphine de Beauharnais. Er is nu een museum ingericht, waar u onder meer de slaapkamer van Napoleon en Joséphine kunt bekijken.
Kasteel van Malmaison
Mammelukken

Napoleon Bonaparte viel in 1798 Egypte binnen met het Franse revolutionaire leger en versloeg de mammelukken, vermelden de geschiedenisboeken. Weet u wat een mammeluk is en waar ze vandaan komen?
Mammelukken
Marengo

Het paard van Napoleon Bonaparte werd Marengo genoemd. Dit paard stond bekend als zeer moedig en betrouwbaar en niet te groot. Dit kwam goed uit want de keizer was een betrekkelijk kleine gedrongen man. Hij was slechts 168 centimeter lang.
Marengo
Slag bij Marengo

De Slag bij Marengo vond op 14 juni 1800 tijdens de Tweede Coalitieoorlog plaats bij Alessandria in de streek Piëmont in het noordwesten van Italië tussen Frankrijk en Oostenrijk. Het was de eerste belangrijke overwinning van Napoleon, nadat hij de macht in Frankrijk gegrepen had.
Slag bij Marengo
Moordpoging in Wenen

Tijdens de vredesbesprekingen, die op 14 oktober 1809 resulteerden in de Vrede van Schönbrunn, ondernam een Duitse nationalist een moordpoging op Napoleon Bonaparte. De man moest zijn nationalistische daad met de dood bekopen.
Moordpoging in Wenen
Joachim Murat

Joachim Murat was een zwager van Napoleon Bonaparte. De Franse keizer stelde hem in 1808 aan als koning van Napels. Napoleon en Murat kenden elkaar al heel lang. Samen hadden zij in 1795 op bloedige wijze de Opstand van 13 Vendémiaire neergeslagen. Murat nam een jaar later ook deel aan de Italiaanse veldtocht.
Joachim Murat
Napoleon II

Napoleon II was de zoon van Napoleon Bonaparte en zijn tweede echtgenote Marie Louise van Oostenrijk. Napoleon Bonaparte deed in 1815 troonsafstand ten gunste van zijn toen vierjarige zoon, maar hij zou nooit regeren. Napoleon Bonaparte werd opgevolgd door Lodewijk XVIII.
Napoleon II
Michel Ney

Michel Ney was een van de belangrijkste commandanten van Napoleon Bonaparte. Ney trad in 1788 toe tot een huzarenregiment. Tijdens de Franse Revolutie maakte hij snel carrière. In 1801 was hij betrokken bij de onderhandelingen tussen Oostenrijk en Frankrijk voor de Vrede van Lunéville.
Michel Ney
Jean-Charles Pichegru

Nadat Jean-Charles Pichegru leiding had gegeven aan het Franse leger bij de verovering van de Nederlanden en enkele campagnes in Duitsland en Vlaanderen, trad hij in Manheim in overleg met de royalisten.
Jean-Charles Pichegru
Plancenoit

Bij Plancenoit vonden tijdens de Slag bij Waterloo bloedige gevechten plaats. Uiteindelijk slaagden de Pruisen er in de avond van 18 juni 1815 in om de Fransen bij Plancenoit te verslaan. In het dorp vonden bloedige straatgevechten plaats. De Pruisen en de Fransen maakten geen krijgsgevangenen.
Plancenoit
Napoleon in Portoferraio

Portoferraio, de grootste stad op het Italiaanse eiland Elba, werd in 1814 aan Napoleon Bonaparte overgedragen als ballingsoord. Op dit eiland voor de kust van Toscane verbleef Napoleon met behoud van de keizerstitel.
Napoleon in Portoferraio
Raad van Vijfhonderd

Met de instelling van de Franse Grondwet van 1795 werd de Raad van Vijfhonderd ingesteld. Het was de nieuwe naam van het lagerhuis van het Franse parlement. Het bestuur van het land was tussen 1795 en 1799 in handen van een vijfkoppig bestuur, het Directoire.
Raad van Vijfhonderd
Napoleon in Rivoli

Bij het plaatsje Rivoli in de Italiaanse provincie Verona raakte het Franse expeditieleger tijdens de Italiaanse veldtocht op 14 januari 1797 slaags met het leger van József Alvinczi dat gestuurd was om het Beleg van Matua in de Eerste Coalitieoorlog te ontzetten.
Napoleon in Rivoli
Maximilien de Robespierre

De executie van Maximilien de Robespierre op 28 juli 1794 vormde het eindpunt van de radicale fase van de Franse Revolutie. De Nationale Conventie werd na de dood van Robespierre in oktober 1795 ontbonden. De periode van het Directoire begon.
Maximilien de Robespierre
Maria Laetitia Ramolino

Maria Laetitia Ramolino was de moeder van Napoleon Bonaparte. Maria Laetitia was de dochter van Giovanni Geronimo Ramolino. Zij werd op 24 augustus 1750 geboren in Ajaccio op Corsica. Maria Laetitia trad in 1764 op 14-jarige leeftijd in het huwelijk met Carlo Buonaparte.
Maria Laetitia Ramolino
Septembermoorden in 1792

September 1792 was een gewelddadige revolutiemaand. Een maand eerder hadden sansculotten een aanval uitgevoerd op het Tuilerieënpaleis. De koninklijke familie werd opgesloten in het fort Tour du Temple. Op 17 augustus werd een voorlopig revolutionair Tribunaal opgericht door George Denton, de revolutionaire minister van Justitie.
Septembermoorden in 1792
Napoleon Bonaparte voor de Sfinx

De veldtocht van Napoleon Bonaparte in Egypte maakte veel indruk in Frankrijk. Talrijke kunstenaars maakten schilderijen en beelden naar aanleiding van deze tocht. Jean-Léon Gérôme schilderde zijn impressie omstreeks 1867. Napoleon was toen allang dood.
Napoleon Bonaparte voor de Sfinx
Napoleon naar Sint-Helena

Na de nederlaag bij Waterloo wist Napoleon Bonaparte dat hij Frankrijk moest verlaten. Hij onderhandelde vier dagen met de Engelse kapitein Frederick Maitland voordat hij zich overgaf. Napoleon wilde naar de Verenigde Staten, maar de Britse regering vertrouwde hem niet. Zij stuurden hem naar Sint-Helena.
Napoleon naar Sint-Helena
Slag bij Smolensk in 1812

Carl von Clausewitz noemde het beleg en de inname van de stad Smolensk tijdens de Russische veldtocht op 17 augustus 1812 een grote vergissing. Smolensk had immers geen strategische betekenis. Napoleon had haast gehad. Hij wilde het Russische leger verslaan voordat de gevreesde winter inviel.
Slag bij Smolensk in 1812
Steen van Rosetta

Franse genietroepen vonden in 1799 in Egypte een granieten steen met inscripties bij werkzaamheden aan het fort St. Julien, dat nu Quaitbay wordt genoemd, bij de Egyptische plaats Steen van Rosetta (nu El Rashid).
Steen van Rosetta
Madame de Staël

Louise Le Brun schilderde omstreeks 1808 een portret van Madame de Staël als de Griekse dichteres Corinna. Madame de Staël organiseerde een literaire salon in Parijs en had een grote invloed op de politiek.
Madame de Staël
Napoleon op sterfbed

De overwinnaars bepaalden in 1818 tijdens het Congres van Aken definitief dat Napoleon Bonaparte tot zijn dood op Sint-Helena zou blijven. Carl von Steuben maakte omstreeks 1828 een schilderij van Napoleon op zijn doodsbed op Sint-Helena.
Napoleon op sterfbed
Charles-Maurice de Talleyrand

In Londen werd het plan van Charles-Maurice de Talleyrand om een invasie uit te voeren op Engeland door de tekenaar James Gillray in 1803 op de hak genomen. Gillray had oog voor detail. Op het kasteel van Dover wappert een enorme Britse vlag.
Charles-Maurice de Talleyrand
Troonsbestijging

In aanwezigheid van paus Pius VII kroonde Napoleon Bonaparte zichzelf in 1804 tot keizer. Jacques-Louis David maakte een schilderij waarop dit moment te zien is. Jean-Auguste-Dominique Ingres maakte twee jaar later een portret van de keizer op zijn troon.
Napoleon op de troon
Napoleon verslagen

Napoleon Bonaparte werd op 18 juni 1815 definitief verslagen bij Waterloo door een coalitieleger bestaande uit Britse, Nederlandse en Hannoverse legereenheden onder leiding van Arthur Wellesley en een Pruisisch leger dat door Gebhard Leberecht von Blücher werd geleid.
Napoleon verslagen
Verraad in Erfurt

In september 1808 wilde Napoleon Bonaparte in Erfurt een alliantie met Rusland aangaan. Hij trok daar veel tijd voor uit. De bijeenkomst tussen Napoleon Bonaparte en tsaar Alexander van Rusland duurde van 27 september tot 14 oktober 1808.
Verraad in Erfurt
Vrede van Schönbrunn

Napoleon Bonaparte kon na de Slag bij Wagram Oostenrijk een vernederend vredesverdrag laten tekenen. Dit verdrag werd getekend in het koninklijke paleis van de Habsburgers in Wenen en wordt daarom de Vrede van Schönbrunn genoemd.
Vrede van Schönbrunn
Slag bij Tourcoing

Op 17 en 18 mei 1794 streed het Franse leger onder leiding van Jean-Charles Pichegru tegen de Britten en de Oostenrijkers. De veldslag in de buurt van Tourcoing in Noord-Frankrijk eindigde met een Franse overwinning. Het Franse leger maakte zestig geallieerde geschutstukken buit.
Slag bij Tourcoing
Verdrag van Parijs in 1814

Met het Verdrag van Parijs werd op 30 mei 1814 de Zesde Coalitieoorlog tegen Frankrijk beëindigd. De ondertekening van dit verdrag volgde een maand na het Verdrag van Fontainebleau op 11 april, waarbij Napoleon tot aftreden werd gedwongen.
Verdrag van Parijs in 1814
Slag bij Wagram

In een laagvlakte ten noorden van Wenen vond in juli 1809 een veldslag plaats tussen het Franse en het Oostenrijkse leger. De Slag bij Wagram was de laatste grote overwinning van Napoleon Bonaparte in de Vijfde Coalitieoorlog.
Slag bij Wagram
Walcherenexpeditie

In 1809 vielen de Britten Zeeland binnen. De Walcherenexpeditie liep op een grote mislukking voor de Britten uit. Antwerpen kon niet veroverd worden omdat soldaten massaal stierven aan de Zeeuwse koorts. Deze ziekte was waarschijnlijk een combinatie van malaria, vlektyfus, buiktyfus en dysenterie.
Walcherenexpeditie
Napoleon na Waterloo

Napoleon Bonaparte werd na de Slag bij Waterloo gedwongen afstand te doen van de Franse troon. De Franse kunstenaar François Flameng legde de verslagen Napoleon vast. Misschien heeft hij nog gedacht dat zijn positie te redden was.
Napoleon na Waterloo
PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze
gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Hierin schrijven ook regelmatig over Frankrijk en Parijs. Lees
Parijs: Geschiedenis en wetenswaardigheden als u meer wilt weten over deze interessante stad.
Ontvang elke werkdag
gratis geschiedenis per e-mail
Lees verder: meer geschiedenis Frankrijk
Frankrijk