Nijmegen

Kies een letter

Nijmegen

De rijke geschiedenis en de schoonheid van de oude Keizerstad is door Ruud van Capelleveen op een toegankelijke manier beschreven. 'Nijmegen: Geschiedenis en wetenswaardigheden' is niet alleen een goede aankoop voor geïnteresseerden die de stad willen bezoeken. Ook mensen die de stad goed menen te kennen zullen verrast worden door de laatste inzichten en de wetenswaardigheden die de auteur aanreikt.
Nijmegen

Geschiedenis Nijmegen

Het aanzien van de oude stad wordt in onze tijd mede gedomineerd door nieuwbouw. Van de oude stad zijn helaas slechts enkele panden bewaard gebleven. Het bombardement in februari 1944 en de verwaarlozing na de oorlog hebben veel tol geëist. Aan de Waalkant vallen enkele panden direct in het oog: de ruïne van kasteel de Valkhofburcht met de kapel, het Besiendershuis, het Brouwershuis en de Stevenskerk.
Geschiedenis Nijmegen

Bottelpoort

Het gemeentebestuur van Nijmegen besloot op 5 februari 1881 om de oude haven te dempen. Deze haven lag op de plaats waar tegenwoordig een labyrint op de Waalkade ligt. De Bottelpoort of Boddelpoort werd gebouwd in 1540 en heeft maar kort als poort gefunctioneerd.
Bottelpoort in Nijmegen

Stadhuis van Nijmegen

Het historische stadhuis van Nijmegen uit de zestiende eeuw staat aan de Burchtstraat, waar eerder een aantal huizen dienst deed als raadhuis. Hier zaten de burgemeesters en de schepenen, maar was ook de rechterlijke macht gevestigd. Dat is nog te zien in de kelder van het raadhuis aan de Burchtstraat. In de kelder van het stadhuis was een folterkamer ingericht.
Stadhuis van Nijmegen

Sint-Stevenskerk

Het is eerste dat opvalt als u Sint-Stevenskerk in Nijmegen bezoekt, is de schitterende ligging van de kerk boven op de heuvel. Deze locatie is niet toevallig gekozen. In de zevende eeuw, toen Kunibert van Keulen in de streek rond Nijmegen zijn geloof kwam verspreiden, werd een eerste kerk gebouwd bij het huidige Kelfkensbos. Deze kerk werd in de dertiende eeuw door Otto II van Gelre verplaatst naar de Hundisburg.
Sint-Stevenskerk in Nijmegen

Sint-Nicolaaskapel

De Sint-Nicolaaskapel werd in de elfde eeuw gesticht op het Valkhof in Nijmegen. Over de ouderdom van de kapel is veel geschreven. Men heeft zelfs gedacht dat de Sint-Nicolaaskapel in de Romeinse tijd werd gebouwd als 'hydense kapel'. De heuvel waar later de Valkhofburcht verrees, werd aan het begin van onze jaartelling al bewoond door de Bataven en in de jaren die volgden waren de Romeinen hier.
Sint-Nicolaaskapel

Schenck bij de Sint-Anthonispoort

De Sint-Anthonispoort in Nijmegen is een oude stadspoort bij de Waal. De poort gaf vanaf de Waalkade toegang tot de stad. Hier tegenover werden de reizigers met een veerpont over de Waal gezet. Een gevelsteen herinnert aan een drama op 11 augustus 1589, toen de stad belegerd werd door de veldheer Maarten Schenck van Nydeggen.
Schenck bij de Sint-Anthonispoort in Nijmegen

Romeinen op Kops Plateau

Het Kops Plateau of Kopse Hof ligt op de grens van Nijmegen met Ubbergen in het oosten van de stad. Hier ligt aan de zuidoever van de Waal een stuwwal, die vanaf de rivier steil omhoog loopt. De top van het Kops Plateau verheft zich 64 meter boven NAP en biedt goed uitzicht op de Ooijpolder, de Betuwe en Arnhem. De Romeinen bouwden hier kort voor het begin van onze jaartelling een legerkamp.
Romeinen op Kops Plateau in Nijmegen

Plein 1944

Het gevolg van het bombardement in 1944 was lange tijd duidelijk zichtbaar in het centrum van Nijmegen. Een groot deel van de binnenstad veranderde in de Tweede Wereldoorlog in een rokende puinhoop. Het duurde dagen voordat de laatste brandjes in het centrum waren geblust.
Plein 1944

Mariken van Nieumeghen

Op de Grote Markt staat een door Vera van Hasselt gemaakt beeld van Mariken van Nieumeghen, ook geschreven als Nimwegen. Zij was de hoofdpersoon van een mirakelspel uit de Lage Landen uit het begin van de zestiende eeuw. Het beeld van Mariken staat op een mooie plaats, want het was altijd erg druk op de Grote Markt als een mirakelspel werd opgevoerd.
Mariken van Nieumeghen

Mariënburgkapel

De Mariënburgkapel behoorde tot het klooster Mons Mariae, dat toen het gebouwd werd in 1431 net buiten de stadsmuur van Nijmegen lag. De naam Mons Mariae of Mariaberg werd later verbasterd tot Mariënburg.
Mariënburgkapel in Nijmegen

Maas-Waalkanaal

De aanleg van het Maas-Waalkanaal was het belangrijkste waterstaatskundige werk in de twintigste eeuw bij Nijmegen. De eerste plannen om bij Nijmegen een vaarweg tussen Maas en Waal te graven ontstonden in de negentiende eeuw. Met een kanaal zou de verbinding tussen noord en zuid verbeteren en zou Nijmegen aantrekkelijker worden voor bedrijven als vestigingsplaats.
Maas-Waalkanaal bij Nijmegen

Kerkboog aan de Grote Markt

Vanaf de Grote Markt verschaft de Kerkboog u toegang tot het Sint-Stevenskerkhof. De Kerkboog die ook wel Stevenspoortje wordt genoemd, ligt in de gevelwand aan de westzijde van de Grote Markt, dat gedomineerd wordt door het Waaggebouw. De huizen bij de poort hebben vroeger deel uitgemaakt van het Gewandhuis of Lakenhal.
Kerkboog aan de Grote Markt in Nijmegen

Goffertpark

Tijdens de crisis in de jaren dertig ontwikkelde de regering van Hendrik Colijn plannen om werklozen bezig te houden. Het Goffertpark in Nijmegen is een van de openbare werken die door de overheid in deze periode geïnitieerd werden. In bijna alle Nederlandse steden deed men aan werkverschaffing en hierbij koos men bijna zonder uitzondering voor projecten waarvoor geen opleiding nodig was.
Goffertpark

Concertgebouw de Vereeniging

Het rijksmonument De Vereeniging aan het Keizer Karelplein is een van de markantste gebouwen van Nijmegen. Het werd aan het begin van de twintigste eeuw gebouwd naar een ontwerp van architect Oscar Leeuw. Er ging een lange geschiedenis aan vooraf.
Concertgebouw de Vereeniging

Commanderie van Sint Jan

De Commanderie van Sint Jan op de Franseplaats in Nijmegen werd in 1196 gesticht door de burggraaf Alardus en zijn vrouw Uda. In een akte wordt het gebouw aangemerkt als 'hospitium', een ziekenhuis. Het gebouw kwam in 1214 in handen van de ridders van de johannieters.
Commanderie van Sint Jan in Nijmegen

Benzinestation Auto Palace

Het benzinestation Auto Palace aan de Muldersweg in Nijmegen werd in 1936 gebouwd in opdracht van Caltex, de Amerikaanse oliemaatschappij die later haar naam veranderde in Texaco. Het unieke gebouw is sinds 1990 een rijksmonument.
Benzinestation Auto Palace

Barbarossa-ruïne

De Barbarossa-ruïne of Sint-Maartenskapel in Nijmegen is het overblijfsel van het Valkhof, het kasteel dat in het midden van de twaalfde eeuw werd gebouwd door keizer Frederik Barbarossa. Van dit eens machtige kasteel resteren slechts enkele ruïnes. Hiervan zijn de Sint-Maartenskapel en de Sint-Nicolaaskapel de belangrijkste.
Barbarossa-ruïne

Waalbrug

Op 16 juni 1936 opende koningin Wilhelmina om drie uur in de middag de brug over de Waal bij Nijmegen. Aan de bouw van de Waalbrug was dertig jaar voorbereiding vooraf gegaan. In 1905 werd na een bijeenkomst van de Nijmeegse Handelsvereniging in de foyer van de stadsschouwburg een commissie opgericht, waarin het raadslid Cornelis Adriaan Peter Ivens (1871-1941), de initiator van de brugdiscussie, de voornaamste spil werd.
Waalbrug

De Oversteek

Als u Nijmegen in het verleden tijdens de spitsuren bezocht, reed u bijna altijd stapvoets over de Waalbrug. De Oversteek moet het verkeer in de binnenstad ontlasten. De nieuwe brug over de Waal in Nijmegen werd in november 2013 geopend.
De Oversteek
Amerikaanse Oversteek bij Nijmegen

Museum Het Valkhof

Bij een bezoek aan Museum Het Valkhof zal het u opvallen dat Ben van Berkel het museum prachtig liet opgaan in het landschap. Aan de voorkant valt de centrale trappartij in het oog.
Museum Het Valkhof

NXP Nijmegen

Philips Semiconductors opende in 1988 aan de Nieuwe Dukenburgseweg in Nijmegen een fabriek voor de fabricage van computerchips. Het gebouw werd ontworpen door architectenbureau AIB. De eigenlijke productiehal is gebouwd in de vorm van een enorme chip.
NXP Nijmegen

P. de Gruyter & Zn

Het winkelbedrijf P. de Gruyter & Zn uit Den Bosch groeide aan het begin van de twintigste eeuw uit tot een landelijke onderneming. Het kruideniersbedrijf richtte voor de verkoop van haar kwaliteitsproducten, waarmee zij zich vooral richtte op de bovenlaag van de bevolking, een groot aantal eigen winkels in. Deze formule sloeg ook in Nijmegen aan.
P. de Gruyter & Zn

Stadsschouwburg

De Stadsschouwburg aan het Keizer Karelplein behoort tot de belangrijkste gebouwen van na de Tweede Wereldoorlog in Nijmegen. Kenners noemen dit de 'kroon op de wederopbouwperiode'. Het gebouw werd in 2003 gerenoveerd en verheven tot gemeentelijk monument.
Stadsschouwburg

De Waag

Aan de Grote Markt in Nijmegen staat het rond 1613 gebouwde waaggebouw; door sommigen ook wel Boterwaag genoemd. Het waaggebouw werd ontworpen door stadsarchitect Cornelis Janssen van Delft. Het is een rijk gedecoreerd gebouw dat doet denken aan de creaties van Hendrick de Keyser.
De Waag

Kronenburgerpark

In 1874 werd een wet aangenomen, waardoor het mogelijk werd de vesting Nijmegen te ontmantelen. Het gemeentebestuur van Nijmegen had, net als in andere steden het geval was, weinig oog voor het verleden en de verre toekomst. Hierdoor is veel verloren gegaan. Na het slopen van de vesting van Nijmegen werd stadspark Kronenburgerpark aangelegd.
Kronenburgerpark

Spoormonument

Op het voormalige Valkhofplein staat bij de westelijke ingang van het Valkhof in Nijmegen het renaissancistische Spoorwegmonument. Bekroond door een gevleugelde lauwerkrans dragende Victoria herinnert het monument uit 1884 aan de bouw van de spoorweg tussen Nijmegen en Kleef. De plaquette op de voet van het Spoorwegmonument bedankt de burgers van Nijmegen.
Eendracht maakt macht

Joris Ivensplein

Toen de stadsmuren van Nijmegen geslecht werden in de negentiende eeuw ontstond aan het einde van de Lange Hezelstraat ruimte. Op deze plaats werd in 1882 de Korenbeurs gebouwd. Het beursgebouw werd in de jaren tachtig gesloopt en op deze plaats kwam het naar de cineast Joris Ivens vernoemde Joris Ivensplein.
Joris Ivensplein

Bombardement februari 1944

Overal in Nijmegen hingen in februari 1944 aanplakbiljetten, waarop de namen van de doden waren vermeld. 771 mensen konden worden geïdentificeerd. Na een rouwplechtigheid in concertgebouw de Vereniging werden de slachtoffers van het bombardement op Nijmegen naar hun laatste rustplaats op de algemene begraafplaats aan de Graafseweg gebracht.
Bombardement Nijmegen februari 1944

Verzetsmonument de Vaandeldrager

Het bekendste beeld van Marius van Beek is het monument voor Jan van Hoof bij de Waalbrug in Nijmegen. Het is een rennende man met een vlag en staat symbool voor de vrijheid.
Verzetsmonument de Vaandeldrager

Begraafplaats Jonkerbosch

Op de Burgemeester Daleslaan, de vroegere Oude Mollenhutseweg, vlakbij het voetbalstadion van NEC, vindt u de ingang naar de militaire begraafplaats Jonkerbosch. Hier rusten sinds de Tweede Wereldoorlog de stoffelijke overschotten van Britse en Canadese soldaten.
Begraafplaats Jonkerbosch

Belvédère

De Belvédère was vroeger een wachttoren. Vanaf deze plaats kunt u tot ver in de Betuwe en de Ooijpolder kijken. De Belvédère staat aan de oostzijde van het Valkhof bij het Hunnerpark.
Belvédère

Keizerstad

Nijmegen wordt dikwijls Keizerstad genoemd. Lange tijd heeft men aangenomen dat keizer Karel de Grote (742-814) de burcht op het Valkhof stichtte. Dit is echter helemaal niet zeker, want er zijn bij opgravingen geen resten uit deze tijd aangetroffen. Wel vond men muurresten uit de tijd van keizer Frederik Barbarossa (1122-1190).
Keizerstad

Hertog van Alva in Nijmegen

De hertog van Alva werd gehaat om zijn Bloedraad en de instelling van een nieuwe belasting, de Tiende Penning, maar in Nijmegen was de door koning Filips II naar de Lage Landen gestuurde ijzervreter nog altijd welkom.
Hertog van Alva in Nijmegen

Ooijpolder

De Ooijpolder bij Nijmegen maakt tegenwoordig onderdeel uit van het natuurgebied de Gelderse Poort. Voordat de boeren er dijken opwierpen was het een moerasgebied bij de Waal. De eerste dijken in de Ooijpolder werden rond 1300 aangelegd.
Ooijpolder

Nijmegen in Thema's

Tweede Wereldoorlog in Nijmegen
Geschiedenis Nijmegen
Cultuur in Nijmegen
Monumenten in Nijmegen
Verkeer in Nijmegen
Meer over Nijmegen

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de geschiedenis en de monumenten in de prachtige dorpen en steden van Gelderland. Lees Nijmegen: Geschiedenis en wetenswaardigheden om meer te weten te komen over deze oude Nederlandse stad. Ook mensen die Nijmegen goed kennen zullen verrast worden met deze interessante uitgave over de Keizerstad aan de Waal.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

De rijke geschiedenis en de schoonheid van de oude Keizerstad is door Ruud van Capelleveen op een toegankelijke manier beschreven. 'Nijmegen: Geschiedenis en wetenswaardigheden' is niet alleen een goede aankoop voor geïnteresseerden die de stad willen bezoeken. Ook mensen die de stad goed menen te kennen zullen verrast worden door de laatste inzichten en de wetenswaardigheden die de auteur aanreikt.
Nijmegen


Deze uitgave over Gelderland van Ruud van Capelleveen is zeker niet saai te noemen. Gelderland heeft een rijke geschiedenis en ook landschappelijk veel te bieden. De auteur informeert u op onderhoudende wijze over de geschiedenis en wetenswaardigheden van de honderdvijftig meest interessantste plaatsen in Gelderland.
Bezienswaardigheden in Gelderland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.