Tachtigjarige Oorlog

Tachtigjarige Oorlog

De Tachtigjarige Oorlog was niet alleen de langstdurende oorlog in de Nederlanden, maar ook de belangrijkste, want de Nederlandse gewesten keerden zich af van het Habsburgse bestuur en daardoor ontstond de zelfstandige staat Nederland. In de Tachtigjarige Oorlog vonden een groot aantal belegeringen en veldslagen plaats. De belangrijkste worden besproken in het 'Tachtigjarige Oorlog 1568-1648: de opstand en het ontstaan van Nederland'. Ook de belangrijkste veldheren, zowel aan Spaanse als aan Nederlandse zijde, zijn te vinden in deze uitgave.
Tachtigjarige Oorlog

Willem van Oranje

In de Prinsenhof in Delft zijn tegen de muur naast de trap nog steeds een paar kogelgaten te zien. Deze zouden zijn ontstaan toen Balthasar Gerards de prins van Oranje in 1584 heeft vermoord. Het is natuurlijk een aardige herinnering aan deze op zich zelf trieste gebeurtenis, maar er zijn toch mensen, die aan dit feitelijke sprookje minder geloof hechten en denken dat deze 'beschadigingen' van de muur alleen maar zijn aangebracht om de herinnering aan deze grote Oranje levend te houden.
Willem van Oranje

Filips II van Spanje

In 1555 volgde Filips II zijn vader op in de Nederlanden. Een jaar later gaf Karel V ook de troon in Spanje ten gunste van zijn zoon op. Naast Spanje en de Nederlanden behoorden ook gebieden in Frankrijk en Italië en enkele overzeese koloniën tot het rijk van Filips. Na de dood van Karel V splitsten de Habsburgse gebieden zich af van Spanje.
Filips II van Spanje

Smeekschrift en begin Tachtigjarige Oorlog

In 1565 kwamen enkele edelen, waaronder de prins van Oranje, Hendrik van Brederode, Egmont en de broers Jan en Filips van Marnix in een kasteel in Vianen bij elkaar om de ontstane situatie te bespreken. De edelen stelden een Smeekschrift op, waarin verzachting van de inquisitie gevraagd werd.
Smeekschrift en begin Tachtigjarige Oorlog

Hertog van Alva in de Lage Landen

De hertog van Alva kwam in augustus 1567 in Brussel aan. Alva centraliseerde het bestuur en begon direct met het straffen van opstandelingen. Alleen het katholieke geloof mocht beleden worden. In sommige bisdommen stelde hij nieuwe bisschoppen aan die harder zouden optreden tegen ketters. Hij nodigde de edelen in de opstandige provincies uit voor een gesprek.
Hertog van Alva in de Lage Landen

Raad van Beroerten

De Raad van Beroerten was een door de hertog van Alva ingestelde bijzondere rechtbank. Deze rechtbank moest iedereen vonnissen die had deelgenomen aan de opstand die uitmondde in de Beeldenstorm. Vanwege het grote aantal doodvonnissen werd de Raad van Beroerten ook wel de Bloedraad genoemd.
Raad van Beroerten

Watergeuzen veroveren Den Briel

In 1568 behaalde Willem van Oranje een eerste succes met de Slag bij Heiligerlee. Vier jaar later volgde de inname van Den Briel door de Watergeuzen.
Watergeuzen veroveren Den Briel

Beleg van Leiden

De Spanjaarden probeerden de bewoners van Leiden tijdens de Tachtigjarige Oorlog uit te hongeren met een langdurig beleg. Het stadsbestuur was echter op de hoogte van de plannen van de hertog van Alva en kocht grote voorraden levensmiddelen op. Het beleg begon eind oktober 1573.
Beleg van Leiden

Turfschip van Breda

In 1590 werd Breda met een list op de Spanjaarden veroverd. Met een turfschip werden zeventig soldaten naar binnen gesmokkeld, die de stadspoorten openden voor de troepen van stadhouder Maurits. Het is een verhaal over vaderlandse heldhaftigheid, die in de Nederlandse geschiedenisboekjes breed werd uitgemeten.
Turfschip van Breda

Pacificatie van Gent 1576

Op 8 november 1576 sloten de gewesten van de Nederlanden met de Pacificatie van Gent een verdrag om zich aaneen te sluiten in een Generale Unie. Het verdrag werd getekend in het stadhuis van Gent. De zaal waar dit gebeurde heet nog altijd Pacificatiezaal.
Pacificatie van Gent 1576

Slag bij Nieuwpoort

Bijna iedereen kent het jaartal 1600. In dat jaar vond bij het stadje in de Belgische provincie West-Vlaanderen de Slag bij Nieuwpoort plaats. Tijdens deze slag traden de legers van prins Maurits en Albrecht van Oostenrijk tegen elkaar in het strijdperk. Maurits won bij Nieuwpoort, maar slaagde niet in zijn opzet om de steden Nieuwpoort en Duinkerken in te nemen. Het jaartal 1600 werd in de Nederlandse geschiedenisboekjes een synoniem voor de strijd tegen de Spaanse overmacht.
Slag bij Nieuwpoort

Reformatie en Beeldenstorm

De Reformatie is de Hervorming in de zestiende eeuw die leidde tot de scheuring van de rooms-katholieke kerk. In deze tijd ontstonden verschillen protestantse geloofsovertuigingen en werd ook de Rooms-katholieke kerk hervormd. Dit laatste noemen we de Contrareformatie. Maarten Luther was de eerste kerkhervormer die door veel mensen serieus genomen werd.
Reformatie en Beeldenstorm

Balthasar Gerards

De Fransman Balthasar (ook wel geschreven als Balthazar) Gerards werd omstreeks 1557 geboren te Vuillafans bij Besançon als Balthasar Gérard. Balthasar was het negende kind uit een vooraanstaande streng katholieke familie. Zijn vader sprak recht en was mogelijk slotvoogd van Châteauneuf van de familie De Bauffremont.
Balthasar Gerards

Piet Hein

Van 1613 tot en met 1622 was Piet Hein kapitein bij de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Als kapitein bij de West-Indische Compagnie kreeg Piet Hein zogenaamde kaapbrieven, of wel toestemming om alle schepen, dus zowel oorlogs- als handelsschepen, van vijandelijke mogendheden aan te vallen en in te pikken.
Piet Hein

Filips van Marnix van Sint-Aldegonde

Filips van Marnix van Sint-Aldegonde trad in 1571 in dienst van Willem van Oranje. Hij werd diens rechterhand, vooral ten aanzien van diplomatieke zendingen. In 1576 bereidde hij de Pacificatie van Gent voor, een vergelijk tussen de Staten-Generaal van de niet-opstandige gewesten, Willem van Oranje en de Staten van Holland en Zeeland. De Pacificatie betekende uiteindelijk de alleenheerschappij van protestantisme in het westen van het land.
Filips van Marnix van Sint-Aldegonde

Bloedbad van Naarden

Tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd een groot deel van de bevolking van Naarden door de Spanjaarden vermoord. Dit gebeurde op 1 december 1572, nadat de stad zich aan de Spaanse bevelhebber Julian Romero had overgegeven.
Bloedbad van Naarden

Maarten Harpertszoon Tromp

In oktober 1637 werd Maarten Tromp benoemd tot luitenant-admiraal van Holland en West-Friesland. Een van zijn eerste acties was de blokkade van Duinkerken. In februari 1639 versloeg hij de Duinkerkers tijdens de Slag bij Duinkerken.
Maarten Harpertszoon Tromp (1598-1653)

Twaalfjarig Bestand

Het Twaalfjarig Bestand was de periode van twaalf jaar tijdens de Tachtigjarige Oorlog, waarin tussen 1609 en 1621 niet of nauwelijks door de Nederlanden en Spanje werd gevochten. Het bestand kwam tot stand na vredesoverleg in Antwerpen. Vooral de Hollandse kooplieden hadden genoeg van de strijd, die veel geld kostte en de vrije handel blokkeerde.
Twaalfjarig Bestand

Unie van Utrecht

De Unie van Utrecht is een verbond dat gesloten werd op 23 januari 1579 tussen Gelderland, Holland, Zeeland, Utrecht en de Ommelanden (Groningen), later gingen ook Overijssel, Friesland en de stad Groningen, alsmede een aantal Vlaamse en andere steden deel uit maken van de unie.
Unie van Utrecht

Vrede van Munster

De Vrede van Munster maakte in mei 1648 een einde aan de Tachtigjarige Oorlog tussen de opstandelingen in de Nederlanden en Spanje. Later dat jaar, in oktober 1648 werd in Osnabrück ook vrede gesloten tussen de landen, die betrokken waren bij de Dertigjarige Oorlog (1618-1648).
Vrede van Munster

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.