Kasteel Duivenvoorde te Voorschoten

Missie van barones

Tot haar dood in 2003 vond de bejaarde barones Johanna Maria Schimmelpenninck van der Oye, geboren Beelaerts van Blokland, dat zij een missie had. Ze vocht voor haar Duivenvoorde opdat het in stand kan blijven. Daar helpen de rondleidingen en de inkomsten daaruit aan mee. Ze vindt dat het kasteel geen fort moet zijn, maar een huis waar ook anderen van kunnen mee genieten. Zo hield ze toezicht op het onderhoud van het kasteel en bemoeide ze zich met de dagelijkse gang van zaken.

Stichting

De barones woonde sinds 1965 op het kasteel, hoewel het kasteel in 1960 al in een stichting werd ingebracht. Maar haar voorgangster baronesse Ludolphine Henriette Schimmelpenninck van der Oye, die in 1965 overleed, bepaalde dat haar broer en zijn vrouw, na haar dood, op Duivenvoorde moesten gaan wonen. En dat deden zij graag.

Ouder kasteel in Zuid-Holland

Kasteel Duivenvoorde is een van de oudere kastelen van Zuid-Holland. Het kasteel wordt al genoemd in 1226. Duivenvoorde is een van de weinige kastelen in Nederland, dat nooit verkocht werd. Het is altijd door vererving op anderen en andere geslachten overgegaan, soms via de vrouwelijke lijn. In de eerste vijf eeuwen is het kasteel zelfs bewoond door één en dezelfde familie, nl. de Van Duivenvoordes, die haar naam - van Duvenvoirde destijds - ongetwijfeld aan het kasteel zal hebben ontleend. Zij noemde zich dus naar het kasteel, maar de van Duvenvoirdes vormden eigenlijk een tak van het geslacht Van Wassenaer, het eeuwenoude geslacht dat zo'n belangrijke rol in Nederland heeft gespeeld. Tegen het eind van de zeventiende eeuw ging een eigenaar van Duivenvoorde, Johan, zich zelfs weer van Wassenaar noemen, waarmee wel hetzelfde geslacht op Duivenvoorde bleef maar toch een andere naam haar intrede deed.

Bewoners

De laatste van Wassenaer op Duivenvoorde was Jacoba Maria, die gehuwd was met Assueer Jan Torck. Toen zijn vrouw overleed kwam Duivenvoorde dus in het geslacht van Torck. Weer via vererving via de vrouwelijke lijn kwam het kasteel achtereenvolgens in handen van de families van Neukirchen genaamd Nyvenheim en Steengracht. Van deze Steengracht kwam het huis in het bezit van het geslacht Van Schimmelpenninck van der Oye, namens welk geslacht de huidige barones de scepter zwaait op Duivenvoorde.

Verdedigbare toren

Kasteel Duivenvoorde is, evenals vele andere, zijn geschiedenis waarschijnlijk begonnen als verdedigbare toren, de donjon. Deze werd later het middelpunt van een groter middeleeuws kasteel, omdat het complex steeds verder uitgebreid werd met gebouwen, die tegen de donjon werden aangebouwd. De donjon, het begin van het kasteel dus, is nog terug te zien in de centrale hal tussen de twee vleugels van het nu nog bestaande geheel. De twee vleugels, die twee verdiepingen hoog zijn, en het centrale middendeel, dat drie verdiepingen hoog is, zijn gebouwd in de vorm van de letter U, waarbij het centrale gedeelte aan de voorkant wat verder terug ligt dan de zijvleugels. De drie delen zijn elk gedekt met een schilddak. Uiteraard is er in de loop van de eeuwen heel wat getimmerd en vertimmerd aan Duivenvoorde. Vroeger was het voorplein afgesloten met een muur en was er een ophaalbrug over de gracht. Dit middeleeuwse karakter is langzamerhand veranderd. Duivenvoorde heeft nu een landhuisachtige aanblik, waar aan de buitenzijde het middeleeuwse karakter nauwelijks meer valt af te zien. Maar zoals gezegd, inwendig is dat middeleeuwse karakter nog aan te tonen. In 1731 kreeg Duivenvoorde de vorm, waarin we het nu kennen.

Kasteelpark

Duivenvoorde ligt in een schitterend onderhouden park, waarin het goed wandelen is. Het landgoed ligt dicht tegen het grote park De Horsten aan, waarin eveneens gewandeld kan worden.

Ligging en toegankelijkheid

Het landgoed Duivenvoorde is te bereiken via de weg Voorschoten naar Leidschendam. Niet ver buiten het dorp Voorschoten ligt de ingangspoort van het landgoed aan de rechterzijde van de weg. Zowel het park als het kasteel zijn voor het publiek toegankelijk. Van tijd tot tijd worden er speciale concerten of lezingen georganiseerd. Het kasteel kan bezichtigd worden via een rondleiding, maar is op zon- en maandagen gesloten; op de andere weekdagen in de periode begin april tot medio oktober is het publiek van harte welkom.

Kasteel Duivenvoorde door Abraham de Haen

De dichter, etser en tekenaar Abraham de Haen legde een groot aantal kastelen vast in de achttiende eeuw. Op deze afbeelding uit 1739 ziet u kasteel Duivenvoorde te Voorschoten.
Kasteel Duivenvoorde door Abraham de Haen

Passie in kasteel Duivenvoorde

Aan het einde van de twintigste eeuw werd een deel van kasteel Duivenvoorde te Voorschoten ingericht als museum. Sindsdien zijn er wisseltentoonstellingen te bewonderen.
Passie in kasteel Duivenvoorde

De tuin van Duivenvoorde

Kasteel Duivenvoorde, dat er al enige eeuwen als een paleis uitziet, ligt in een fraai park. Veel bezoekers, die het kasteel bezoeken, willen het park nog wel eens overslaan; het kan in het park van tijd tot tijd nogal drassig zijn. Maar zij die de moed kunnen opbrengen genieten dubbel van hun bezoek aan Duivenvoorde.
De tuin van Duivenvoorde

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen. Kasteel Duivenvoorde te Voorschoten komt ook voor in de door Ben Hendriks geschreven uitgave Kastelen in Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kastelen in Nederland

Over elk kasteel in Nederland kan Ben Hendriks een bijzonder verhaal vertellen. De meeste kastelen hebben een bijzondere bouwgeschiedenis of werden bewoond door een markante edelman. Zo beschrijft Ben Hendriks in zijn artikel over het verdwenen kasteel in de gemeente Bronckhorst over de heren van Bronkhorst en worden de graven en hertogen van Gelre genoemd bij de beschrijving van kasteel Rosendael.
Kastelen in Nederland

Literatuur

E.A. Canneman, Gids voor de bezoeker van kasteel Duivenvoorde te Voorschoten, z.p., z.j.

E.A. Canneman en Hans Nieuwenhuis, Kasteel Duivenvoorde, uitg. Nederlandse Kastelenstichting, Nieuwe Reeks deel 18, z.p., 1987.

Nederlands Adelsboek, jrg 77 (1986), 's-Gravenhage.

Jos Stöver (red.), Kastelen en buitenplaatsen in Zuid-Holland, Zutphen, 2000.

Eigen documentatie.

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Kastelen Nederland
Duivenvoorde Dossier

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.