Mauritshuis Willemstad

Willem van Oranje

Willemstad, in het noordwesten van Noord-Brabant, was ooit het jonge polderdorpje Ruigenhil. Dit dorpje behoorde tot het Markizaat van Bergen op Zoom. In 1582 werd het Markizaat door de Staten Generaal toegewezen aan Willem van Oranje. In het laatste kwart van de zestiende eeuw liet Willem van Oranje dit dorpje ombouwen tot een vesting, die werd gebouwd in een zevenpuntige ster.

Willemstad

Willem de Zwijger maakte het gereedkomen van de vesting niet meer mee. Zijn zoon doopte de naam van het dorpje om tot Willemstad. Willemstad werd een vesting met een strategische ligging aan het Hollands Diep, die weg- en waterwegen kon beheersen. In 1609 moest prins Maurits het Markizaat van Bergen op Zoom aan de oorspronkelijke eigenaar, de Markies van Bergen op Zoom, teruggeven, maar Willemstad wilde hij behouden en hij betaalde daarvoor dan ook een vergoeding.

Mauritshuis

In het zuidwesten van het vestingstadje staat het Mauritshuis, dat ook wel Princehof of Prinsenhof wordt genoemd. Dit huis werd in opdracht van prins Maurits, de zoon van Willem van Oranje, als zijn woonverblijf gebouwd. De bouwmeester was waarschijnlijk de meester-timmerman Willem Arentssen van Salen uit Den Haag, maar er werd ook wel eens een andere naam genoemd. Het Mauritshuis werd een gebouw in Hollandse renaissancestijl. Het bestaat uit twee beuken, elk gedekt door een zadeldak en wordt aan voor- en achterzijde door trapgevels afgesloten. De gevels hebben kruisvenster; er boven zijn boogvensters aangebracht. De ingangspoort is fraai geornamenteerd. Na het overlijden van prins Maurits in 1625 werd het gebouw in gebruik genomen door de Gouverneur van Willemstad. Hij was de hoogste militaire bevelhebber van de vestingstad. Naar zijn functie werd het Mauritshuis toen het Gouvernement genoemd.

Voorgevel Mauritshuis

Fransen

In 1793 werd Willemstad door de Fransen belegerd. Na de inname van de vesting werd het Mauritshuis het hoofdkwartier van de Fransen. Zij brachten er nog al wat schade aan toe, zoveel zelfs dat enkele jaren later zelfs de sloop van het gebouw werd overwogen. Het pand bleek echter zo goed gebouwd, dat het werd hersteld, maar de grandeur van vroeger verbleekte, omdat het in de jaren daarna werd gebruikt als magazijn. Ook werd het pand gebruikt als militair hospitaal en het werd gedurende lange tijd ook een marechausseekazerne.

Achter- en zijgevel

Restauratie

In 1930 werd het Mauritshuis gerestaureerd, maar het gebouw bleef een onderkomen voor de marechaussee. In 1957 werd het pand in gebruik genomen als woonverblijf voor enkele gezinnen, maar ten slotte volgde toch een grondige restauratie. Het Mauritshuis werd bestemd tot stadhuis van de gemeente Willemstad en in december 1973 feestelijk heropend in aanwezigheid van koningin Juliana.

Mauritshuis over de gracht

Trouwlocatie

Door de gemeentelijke herindeling per 1 januari 1997 kwam Willemstad te ressorteren onder de gemeente Moerdijk en werd het Mauritshuis als gemeentehuis overbodig. Het gebouw wordt sindsdien gebruikt voor trouwplechtigheden en verschillende andere activiteiten. De Heemkundige kring van Willemstad kon een gedeelte van het gebouw in gebruik nemen en richtte er een permanente tentoonstelling in over het verleden van Willemstad. Van tijd tot tijd worden er ook wisseltentoonstellingen gehouden. Op het gazon voor het Mauritshuis staan enkele fraaie beeldengroepen en een monument voor de gevallenen uit de Tweede Wereldoorlog.

Bereikbaarheid

Het Mauritshuis is gedeeltelijk omgracht. Vanaf de Hofstraat is het huis toegankelijk via een brug. Aan de achterzijde is het per auto bereikbaar.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Literatuur

Anton van Oirschot; Middeleeuwse kastelen van Noord-Brabant; Rijswijk, Uitgeverij Elmar, 1981.

Esther Becx e.a.; Kastelengids van Noord-Brabant; Utrecht, Uitgeverij Matrijs, 1999.

Hans Hoogendoorn en Ernest Kurpershoek; Huizen van Nassau, een gids langs de kastelen en paleizen van een vorstengeslacht; Den Haag, ANWB, 2002.

Diverse websites.

Eigen documentatie.

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Kastelen Nederland

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.