Rinia-State in Oudemirdum

State in Friesland

De Rinia-State is geen oude state, want het huis dateert pas uit 1843. Het huis is dus een gewoon landhuis. Vermoedelijk had het nieuwe huis geen voorganger. Een Amsterdamse koopman liet het huis bouwen voor zijn dochter. Het was een ontwerp in neoclassicistische stijl van de hand van de stadsarchitect Thomas A. Romein (1811-1881). De state staat in Oudemirdum.

Oudemirdum

Oudemirdum (in het Fries: Aldemardum) is een dorpje in het zuiden van de provincie Friesland. Tot 1984 behoorde het dorpje onder de gemeente Gaasterland. In dat jaar ging Gaasterland samen met Sloten en in 2014 werd Gaasterland-Sloten (Fries: Gaasterland-Sleat) opgenomen in de nieuwe gemeente De Friese Meren (Fries: De Fryske Marren). In dit dorpje Oudemirdum staat de Rinia-State.

Eerste eigenaresse

Geertruida Wilhelmina Godarda Johanna Rinia van Nauta, die tot tweemaal toe weduwe was geworden, maakte een lange buitenlandse reis in de jaren rond 1840. Toen ze terugkwam wilde ze zich definitief vestigen in Friesland en kocht in Oudemirdum, in de streek Gaasterland, waar familieleden van haar woonden, gronden aan om een huis te laten bouwen. Dat werd de Rinia-State, die in 1843 werd opgetrokken. Geertruide Rinia van Nauta had de naam van haar huis ontleend aan haar grootmoeder van vaderszijde, Tjitske Rina (1729-1797), die met haar man in Sondel woonde.

Merkwaardig huis

De Rinia-State in Oudemirdum is een merkwaardig huis geworden. Aan de voorzijde zien we een eenvoudig huis met een hoger middendeel. De zijvleugels van het huis hebben geen verdieping; het hogere middendeel van het huis heeft aan de voorzijde, behalve de begane grond een verdieping. Het achterste deel van het huis heeft merkwaardigerwijze evenwel boven de begane grond twee verdiepingen gekregen. Aan de bovenzijde van de voorgevel zien we een timpaan met een halfrond venster; daaronder Dorische pilasters. Tegen het middendeel van de benedenverdieping is een driezijdige uitbouw, een erker, gemaakt met daarboven een balkon. Alle vensters van de benedenverdieping hebben een ronde bovenzijde.

Eigenaren

Geertruide Rinia van Nauta verkocht de borg in 1880 aan Anne Willemine Star Numan. Anne Willemine was bekend om haar weldadigheidswerken. De weg waar de state aan ligt werd naar haar genoemd. Zij was gehuwd met dominee Jeremias Posthumus Meyes. Na haar overlijden in 1925 erfde de dochter van haar broer, Catharina Cornelia Star Numan, het landgoed. Deze Catharina Cornelia Star Numan (1879-1965), woonde met haar man, Evert Jan Thomassen à Thuessink van der Hoop van Slochteren (1875-1952 op de Fraeylemaborg. Hij was burgemeester van Slochteren. Catharina Cornelia Star Numan behield de Rinia-State in eigendom en verhuurde het huis aan derden. Dat deden na haar dood in 1965 ook haar dochters en wel tot het jaar 1967. De Erven Star Busman lieten het huis in 1968 veilen. De nieuwe eigenaar werd de heer J. Bouwma uit Lemmer, die de Rinia-State liet restaureren. Hij vestigde meest daarna een pension in het huis.

Markante bewoners

Een van de markantste bewoners van de Rina-State was de huurder Jelle Huites Alta (1885-1963). Hij was financier en paardensportman. De ex-bankier betrok de Rinia-State in 1931 met zijn gezin, waarna hij zich intensief ging bezighouden met het fokken van paarden. In 1933 werd hier zijn zoon Huite Jelle geboren. Zijn dochter Tet Keij-Alta volgde hem als huurder op. Zij was ook zeer bekend in de paardensport en de paardenfokkerij.

Huis en tuin

Vermoedelijk werd de tuin door tuinarchitect Lucas Pieters Roodbaard (1782-1851) aangelegd. Het huis met de stal zijn, evenals het park met de tuinmuur, tot rijksmonument verklaard. In 1969 werd de state gerenoveerd, maar het huis heeft nog steeds de oorspronkelijke indeling behouden. Het huis wordt particulier bewoond.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Literatuur

Schellart, A.I.J.M.; Staten en stinsen in Friesland in oude ansichten; Zaltbommel, Europese Bibliotheek, 1973, p. 58.

Wielinga, R.; Langs stinsen, states en ander voorname huizen in Friesland; Baarn, Bosch & Keuning, 1979, p. 28.

Radetzky, Drs. Rita; Stinzen, staten en buitenplaatsen in Friesland. Leeuwarden, Stichting Staten en Stinzen, 2018, p. 104.

Eigen documentatie.

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Kastelen Nederland
Dossier Kasteel Riniastate te Oudemirdum

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.