Huis Scherpenzeel
Tekst: Ben Hendriks
Kastelenkenner en auteur van Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats en Kastelen in Nederland
Kastelenkenner en auteur van Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats en Kastelen in Nederland
Huis Scherpenzeel is geheel omgracht

Foto Ben Hendriks: Huis Scherpenzeel
Het huidige huis Scherpenzeel is geheel omgracht, maar je kunt echt niet meer spreken van een kasteel, want de weerbaarheid van een kasteel is niet meer eigen aan het huidige huis, dat er overigens nog best goed uitziet.Neo-tudorstijl

Park
Huis Scherpenzeel ligt prachtig in een ruim park met de voorgevel naar het westen gekeerd. Het is geheel wit gepleisterd en maakt, vooral onder ruim zonlicht, een opvallen indruk. Het huis was tot voor kort in gebruik bij de gemeente Scherpenzeel als gemeentehuis, maar het werd te klein voor deze taak. Er werden nieuwe plannen ontwikkeld om het huis te kunnen blijven gebruiken.Vroeger een echt kasteeltje
Huis Scherpenzeel was vroeger ongetwijfeld een echt kasteeltje. Ook de naam wijst daar al op, want 'zeel' is vermoedelijk afgeleid van saal of zaal, dat huis kan betekenen en 'scherpen' kan wijzen op palissaden, die het prototype van een kasteel omzoomden. In de veertiende eeuw horen we voor het eerst van het bestaan van dit Scherpenzeel. Het kan zijn dat het oorspronkelijke huis wat oostelijker heeft gestaan dan het latere en huidige huis Scherpenzeel. Het huis Scherpenzeel is enige eeuwen in het bezit geweest van de familie van Scherpenzeel. Het was geen onbelangrijke familie in die jaren, want een van hen schijnt zelfs het kasteel Rosendael in pand te hebben gehad van Karel van Gelre.Oostgevel Scherpenzeel

Foto Ben Hendriks: Huis Scherpenzeel, oostgevel
Westerholt van Hackfort
In de zeventiende eeuw kwam het huis Scherpenzeel, door huwelijk in de familie van Westerholt van Hackfort. Dit echtpaar breidde het huis behoorlijk uit. Tegen het einde van de achttiende eeuw wordt Mr van Naamen, heer van Eemnes, eigenaar van huis Scherpenzeel. Een van de drie zoons laat, kort na 1800, het huis verbouwen tot landhuis.Zomerverblijf van familie Royaards
Via huwelijk kwam het huis vervolgens aan de familie Royaards. Het was hun bedoeling het huis als zomerverblijf te gebruiken, waartoe zij het huis opnieuw lieten verbouwen, ongeveer zoals het er nu uitziet. Het park werd uitgebreid en opnieuw ingericht en er kwam een nieuw koetshuis en een oranjerie. De jongste zoon van het echtpaar Royaards werd burgemeester van Scherpenzeel en ging het huis permanent bewonen. Na het overlijden van de burgemeester bleef zijn weduwe het huis bewonen. In de oorlogsjaren moest ze het huis verlaten, omdat het werd gevorderd voor allerlei instanties, maar na de Tweede Wereldoorlog betrok ze het pand opnieuw; tot haar overlijden in 1956 bleef ze op Huis Scherpenzeel wonen.Neo-tudor elementen

Foto Ben Hendriks: Huis Scherpenzeel, oostgevel
Aankoop door gemeente
Het huis Scherpenzeel vererfde op de dochters van Mevrouw Royaards, maar deze dochters, beiden gehuwd, hebben het huis niet zelf bewoond. Huis Scherpenzeel werd verhuurd. De kwaliteit van huis Scherpenzeel ging zienderogen achteruit. In 1975 trad de gemeente Scherpenzeel op als reddende engel. Ze kocht het huis en omgeving. De restauratie van huis Scherpenzeel begon in 1980 en kwam enkele jaren daarna gereed. Na de restauratie werd het huis Scherpenzeel door de gemeente in gebruik genomen als gemeentehuis, waarbij zij ook gebruik maakte van enkele bijgebouwen.Ligging
Huis Scherpenzeel ligt aan de zuidzijde van het centrum . Het park van Scherpenzeel is opengesteld voor het publiek en het huis kan daarom van alle kanten van dichtbij bewonderd worden. De ingang tot het park ligt aan de zuidwestzijde, waar een parkeerplaats aanwezig is, maar het park rondom het huis kan ook vanuit het centrum door wandelaars gemakkelijk bereikt worden.Geldersche Kasteelen
In 2005 werd huis Scherpenzeel door de gelijknamige gemeente overgedragen aan de Stichting Vrienden van de Geldersche Kasteelen. Deze stichting heeft het huis verpacht om vanaf 2022 te worden gebruikt als middelpunt van hoogwaardige evenementen.PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen. Huis Scherpenzeel komt ook voor in onze uitgave Kastelen in Nederland 7.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Literatuur
Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie
Kastelen NederlandHuis Scherpenzeel Dossier
Leestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip in Nederland bij liefhebbers van geschiedenis.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Kastelen in Gelderland

Kastelen in Gelderland
Kasteelgeschiedenis

Kastelen: Van motte tot buitenplaats
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.