Sint-Janskathedraal van Den Bosch

Imposante kathedraal

Dit schilderij met de imposante Sint-Janskathedraal in Den Bosch werd in de negentiende eeuw geschilderd door een onbekende meester. De kathedraal werd gebouwd op de plek waar een Romaanse kerk stond. Delen van deze kerk zijn nog te vinden in de gotische Sint-Jans, want de kathedraal werd als het ware over haar voorganger heen gebouwd. Het koor werd omstreeks 1415 voltooid. Het transept stamt uit 1470 en daarna volgde het kerkschip en de Heilige Sacramentskapel aan de noordzijde. In 1505 werd het grootste deel van de Romaanse kerk afgebroken.

Brabantse gotiek

In de gotiek werd veel gebruik gemaakt van spitsbogen en hoge glasramen. Baldakijnen en roosvensters versterkten het verticale lijnenspel. Om de kerkmuren voldoende draagkracht te geven, werd de buitenkant van het gebouw verstevigd met steunberen en luchtbogen. In het plafond werden de ribben een dragend element. De bouwstijl van de Sint-Jan heeft in Den Bosch geen navolging gekend, maar het gebouw inspireerde kerkbouwers in Antwerpen, Mechelen en andere Zuid-Nederlandse steden. Men spreekt daarom van Brabantse gotiek. De kathedraal in Den Bosch is een mooi voorbeeld van flamboyante gotiek. De Sint-Janskathedraal heeft een ongewoon rijke versiering aan de buitenkant. Op de wimbergen boven de vensters van het koor, in het Zuidportaal en op de dubbele luchtbogen van het kerkschip zijn talloze figuren aangebracht.

Inventaris

Tijdens de Beeldenstorm in 1566 en in de periode rond 1629, toen de kathedraal in hervormde handen viel, verdwenen veel kunstschatten uit de Sint-Janskathedraal. De altaren uit de vijftiende eeuw en vele beelden en andere kunstschatten betekenden een groot verlies voor de kerk, maar er zijn een aantal interessante inventarisstukken bewaard gebleven. De kerkbanken met fraai houtsnijwerk in de noord- en zuidkant van het hoogkoor zijn uit de vijftiende eeuw. In de rugleuningen van de banken aan de noordzijde werd 'Het Laatste Oordeel' aangebracht. Bijzonder is ook het Mariabeeld. Dit eikenhouten werk werd tussen 1280 en 1320 in Maastricht gemaakt. Het is ongeveer een meter hoog en stelt Maria voor met Christus op de linkerarm. Ook het koperen doopvont komt uit Maastricht. Het werd in 1492 gemaakt door de Aert van Tricht. Deze kopergieter plaatste het doopvont op een voet met zes figuren in middeleeuwse kledij. Deze figuren zijn kreupel, blind of anderszins gebrekkig. Zij kunnen gezien worden als een verwijzing naar dat deel van de mensheid dat nog wacht op de verlossing van Gods genade, zoals dat wordt verteld in het Evangelie volgens Johannes in het Nieuwe Testament.

Indrukwekkend

De Sint-Janskathedraal is indrukwekkend aan de buiten- en binnenzijde. Als u in de kathedraal staat, wordt u geïmponeerd door de weidsheid van de ruimte. De hoogtewerking wordt versterkt doordat de zuilen zonder onderbreking overlopen in de gewelfribben. De kerk wordt vanaf het midden van de negentiende eeuw weer gebruikt door katholieken. In juni 1929 kreeg de kerk bij het 75-jarige jubileum van de terugkeer van het Mirakelbeeld de eretitel basiliek.
De 73 meter hoge Sint-Janstoren uit 1530 kan beklommen worden. In deze Westtoren kunt u het carillon bekijken en bovenop de toren kunt u genieten van een prachtig panorama over de stad Den Bosch.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland. De Sint-Janskathedraal Den Bosch komt ook voor in de interessante geschiedenisbundel Koning Eenoog.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: geschiedenis Noord-Brabant

Noord-Brabant

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.