De Verlichting

Politieke en filosofische periode

Het tijdperk van de verlichting is een politieke en filosofische periode, waarin de opvattingen over politiek, filosofie, wetenschap en religie binnen de westerse wereld ingrijpend wijzigde.

Deïsme

In de periode van de Verlichting ging men ook anders tegen God en de Bijbel aankijken. Men wist nu bijvoorbeeld dat de aarde om de zon draaide en niet andersom. Anders dan de Bijbel deed vermoeden - en door de kerk lang als vaststaand feit was verkondigd - was de aarde niet het middelpunt van de wereld. De wetenschappers wisten dat nu zeker en zij gingen ook twijfelen aan andere wonderlijke geschiedenissen uit de Bijbel.
Deïsme

David Hume

David Hume schreef zijn beste werk op jonge leeftijd. Hij was 28 jaar toen zijn meesterwerk 'A treatise of human nature' (1739-1740) verscheen. De publicatie kreeg niet de aandacht die het verdiende. Ook zijn volgende studies 'An enquiry concerning human understanding' (1758) en 'An enquiry concerning the principles of morals' (1751) werden aanvankelijk door weinigen opgemerkt.
David Hume

John Locke

De vader van de Engelse Verlichting, John Locke, was een christen met deïstische gedachten. Locke trachtte de essentie van zijn geloof samen te brengen in twee elementaire waarheden. John Locke zag Jezus als verlosser en vond dat de mens in harmonie met de leer van God diende te leven. Deze filosofie vinden we terug in zijn belangrijkste studies: 'An essay on religious toleration' (1667) en 'The reasonableness of christianity' (1695).
John Locke

René Descartes

René Descartes stelde de subjectiviteit van de menselijke waarneming ter discussie. Alles wat de mens waarnam kon betwijfeld worden. Hoewel Descartes aan veel zekerheden twijfelde stelde hij God niet ter discussie. Het bestaan van God vormde voor Descartes zelfs een zekerheid.
René Descartes

Voltaire

Voltaire werd tijdens zijn driejarige ballingschap in Engeland beïnvloed door de deïstische werken van John Locke en Isaac Newton. Veel verlichtingsfilosofen plaatsten politiek boven religie. Voltaire gaf duidelijk blijk van een haat tegenover de katholieke kerk. In 'Candide' (1759) hekelde Voltaire alle vormen van orthodox christendom en ontkende hij het bestaan van een goede almachtige God. Dit weerhield de Pruisische koning Frederik de Grote (1712-1786) er niet van om Voltaire uit te nodigen aan zijn hof. Frederik had veel respect voor de contemporaine filosofie en gaf weinig om religie. "Hij was een tolerant heerser omdat hij alle godsdiensten absurd vond," concludeerde Michael Collins.
Voltaire

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.