Marcus Bakker

Communist en partijleider

De communist en partijleider Marcus Bakker voerde van 1963 tot 1982 de Communistische Partij Nederland (CPN) aan. Bakker steeg in de Tweede Kamer boven zijn partij uit: de politicus werd gewaardeerd, zijn partij speelde een rol in de marge, want niet iedereen wilde de lijn van het Kremlin volgen.

Zaandam

Marcus Bakker werd op 20 juni 1923 geboren in Zaandam. Hij werd in 1943, tijdens de Tweede Wereldoorlog, lid van de toen verboden Communistische Partij. Zijn vader was vakbondsman en boekhouder bij het slachthuis in Zaandam. Via hem regelde Marcus vleesbonnen voor partijleden. Later bezorgde hij de illegale verzetskrant 'De Waarheid'. Na de oorlog werd Marcus Bakker redacteur en later hoofdredacteur (1953-1957) van 'De Waarheid'. In 1956 werd Bakker lid van de Tweede Kamer. In 1963 werd hij fractieleider en politiek leider van de Communistische Partij Nederland.

Hongarije

In december 1956, een maand na de Russische inval in Hongarije, liepen de Kamerleden bij wijze van protest weg toen Bakker zijn eerste rede hield in de Tweede Kamer. Later veranderde hun instelling. In de Nederlandse politiek oogstte Marcus Bakker veel bewondering om zijn retorische gaven. Hij sprak meestal uit het hoofd, was ad rem en had humor. In de jaren negentig werd een vergaderruimte in het Kamergebouw vernoemd naar Marcus Bakker.

Eenvoudig

Marcus Bakker was een politieke arbeider en leefde eenvoudig. Klassen- en inkomensverschillen zouden volgens de communisten niet mogen bestaan. Net als tegenwoordig het geval is bij de SP, kreeg Marcus Bakker slechts een bescheiden salaris. De politieke vertegenwoordigers stortten hun verdiensten in de partijkas en kregen een vergoeding die iets boven het minimumloon uitsteeg. Door deze inkomenspolitiek zouden de Kamerleden zich goed kunnen vereenzelvigen met de arbeiders die zij vertegenwoordigden.

Stalinist

Stalinist Bakker nam niet alleen de denkbeelden, maar ook de methoden over uit de Russische politiek. Aan het einde van de jaren vijftig werden na een lastercampagne andersdenkende leden als Henk Gortzak en Gerben Wagenaar uit de partij verwijderd. Bakker rekende met een complottheorie af met zijn politieke tegenstanders. In het boekje 'De CPN in oorlogstijd' beschreef Bakker hoe Wagenaar overspel met de nazi's en de regering in Londen zou hebben gepleegd om de groeiende invloed van de communisten in Nederland te vernietigen.

Russische politiek

Door de jaren veranderde de opstelling van de Communistische Partij Nederland over de Russische politiek. Over mensen met afwijkende meningen en over de nadelen van de communistische heilstaat mocht niet gesproken worden. De CPN volgde de Sovjetdoctrine. Pas in de jaren zeventig was voor de buitenstaander een verandering in deze houding zichtbaar.

Wissels

In 1983 publiceerde Marcus Bakker zijn memoires onder de titel 'Wissels'. Hierin keek hij zonder berouw terug op zijn hoogtijdagen tijdens de Koude Oorlog. Hij had geen spijt van de destijds door hem gemaakte keuzes. De Communistische Partij Nederland ging in de jaren negentig op in GroenLinks. Marcus Bakker zegde het lidmaatschap van GroenLinks in 1999 op toen deze partij instemde met de NAVO-bombardementen op Kosovo en Servië.
Marcus Bakker overleed in december 2009 op 86-jarig leeftijd in zijn geboortestad Zaandam.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Politiek

Politiek
Overzicht Politiek 2010

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.