Relus ter Beek (1944-2008)

Nederlandse politicus en bestuurder

De Nederlandse politicus Relus ter Beek had geen dienstplicht vervuld, maar was desalniettemin minister van Defensie in het derde kabinet-Lubbers (1989-1994). In deze periode kwam een einde aan de Koude Oorlog en begon de omzetting van een op dienstplicht georiënteerde krijgsmacht naar een leger dat bestond uit louter beroepssoldaten.

Kamerlid PvdA

Relus ter Beek werd op 18 januari 1944 geboren in Coevorden. Hij groeide op in een rood nest. Op 18-jarige leeftijd verhuisde Relus naar Amsterdam, waar hij politieke en sociale wetenschappen ging studeren. De politiek overvleugelde al snel zijn studie. Hij werd lid van de PvdA en de linkse studentenvereniging Politeia. Na het voorzitterschap van de PvdA-jongerenorganisatie kwam Relus ter Beek in 1971 in de Tweede Kamer. Relativeringsvermogen en humor waren zijn wapens. Hij bleef achttien jaar lid van de Tweede Kamer voor de PvdA. Hij haalde in deze periode regelmatig fel uit; niet alleen naar politieke tegenstanders, maar ook naar partijgenoten. Hij werd specialist buitenlandse politiek en leidde het verzet tegen de levering van reactorvaten aan Zuid-Afrika en de plaatsing van kruisraketten in Woensdrecht.

Veranderende rol voor het leger

Sommige generaals zullen hun hart vastgehouden hebben toen ze Relus ter Beek trots naast de koningin op het bordes zagen staan. Ter Beek werd minister van Defensie op het moment dat het roer om moest, want de rol van het leger moest veranderen na de val van de muur en de afbrokkeling van de Sovjet-Unie en het einde van de Koude Oorlog. Het Nederlandse leger kreeg een luchtmobiele brigade en de dienstplicht zou worden afgeschaft. Verder kreeg de krijgsmacht onder Ter Beek te maken met omvangrijke bezuinigingen.

Belangrijke missies

Nederland raakte betrokken bij vredesmissies, waarbij het hoofddoel, de vrede, soms ver weg leek te zijn. In 1990 viel Irak het buurland Koeweit binnen en begon de eerste Golfoorlog. Nederland ging in dit conflict een actieve rol spelen. Met twee fregatten bewaakte de marine in de Golf het embargo tegen Irak. Het Nederlandse leger speelde ook een rol in het voormalig Joegoslavië. Op verzoek van de Verenigde Naties zond Nederland in 1993 een bataljon naar Srebrenica. Deze taak werd te licht opgevat en later zou de missie gekenmerkt worden door een humanitair drama.

Slangenkuil

Relus ter Beek stond niet bekend als een sterke minister. Hij had grote moeite om de uitgaven voor defensie binnen de PvdA begrijpbaar en aanvaardbaar te maken. Bovendien werd hij door de militaire top gewantrouwd, omdat hij een PvdA'er was. En tot overmaat van ramp bleek de minister van Buitenlandse Zaken, Hans van den Broek (CDA), soms achter zijn rug om afspraken te maken. Over deze periode schreef Ter Beek later een verslag als 'Herinneringen aan Plein 4'.

Commissaris van de koningin

In 1995 werd Relus ter Beek, na een korte periode als Kamerlid, benoemd tot commissaris van de koningin in Drenthe als opvolger van Margreeth de Boer. Deze functie betitelde hij zelf als een 'pracht baan'. Hij had het zeer naar zijn zin en kreeg bovendien voldoende tijd voor allerlei nevenfuncties. Zo was hij onder meer voorzitter van de Vereniging voor Professioneel Schaatsen.

Overlijden

Relus ter Beek overleed op 29 september 2008 op 64-jarige leeftijd in Assen. Hij werd begraven op de natuurbegraafplaats van het Drentse dorp Witteveen. In 2012 kreeg een van de treinstellen van Arriva op de Vechtdallijnen de naam 'Relus ter Beek'.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Politiek

Politiek

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.