Neville Chamberlain (1869-1940)

Engelse politicus

De Engelse politicus Neville Chamberlain had een lange staat van dienst in de Britse politiek. Hij was op verschillende departementen minister geweest, voordat hij in 1937 zijn partijgenoot Stanley Baldwin opvolgde als premier. Zijn appeasementpolitiek met betrekking tot Duitsland heeft zijn reputatie geruïneerd. Neville Chamberlain werd op 10 mei 1940 opgevolgd door Winston Churchill.

Opleiding

Arthur Neville Chamberlain werd op 18 maart 1869 geboren in Edgbaston bij Birmingham. Neville was de zoon van de politicus Joseph Chamberlain. Arthur Chamberlain werkte aan het begin van de jaren negentig als boer op de Bahama's en daarna als fabrikant in Birmingham.

Politiek

In 1911 begon de politieke loopbaan van Neville Chamberlain als gemeenteraadslid en daarna als burgemeester van Birmingham. In 1922 maakte Neville Chamberlain de overstap naar de landelijke politiek. Van 1923 tot 1931 was Neville Chamberlain met een korte onderbreking minister van Volksgezondheid. Bovendien was Neville Chamberlain van 1923 tot 1924 minister van Financiën. Hij vervulde deze functie ook van 1931 tot 1937.

Neville Chamberlain premier van Groot-Brittannië

Neville Chamberlain volgde in 1937 zijn partijgenoot Stanley Baldwin op als eerste minister. Chamberlain meende een oorlog met Duitsland te kunnen voorkomen door bij herhaling toe te geven aan de eisen van Adolf Hitler en Benito Mussolini. Deze politiek werd de appeasementpolitiek genoemd en maakte Neville Chamberlain populair in Groot-Brittannië.
Groot-Brittannië trad daarom niet op tegen de door Duitsland en Italië gegeven steun aan Franco tijdens de Spaanse Burgeroorlog. Ook werd geen actie genomen toen Duitsland in 1938 Oostenrijk annexeerde.

Duitse eisen

Op 19 november 1937 ging Edward Wood (1881-1959), beter bekend als Lord Halifax, op bezoek bij Adolf Hitler in de Berghof. Hitler somde de Duitse eisen op. Een nieuwe unie van het Duitse Rijk met Oostenrijk. Het niet langer tolereren van de onderdrukking van de Sudeten-Duitsers door de Tsjechen. De vrijheid om de economische betrekkingen met landen in Zuidoost- en Oost-Europa uit te breiden. Deze gebieden waren rijk aan grondstoffen en daarom belangrijk voor de Duitse economie. Bij terugkomst schreef Halifax aan het kabinet: "De Duitse kanselier en anderen maakten de indruk dat zij niet van plan waren zich in avonturen te storten die militair geweld of oorlog met zich mee zouden brengen."

Berghof

Chamberlain bracht in deze periode verschillende bezoeken aan Adolf Hitler. Op 15 september 1938 landde het vliegtuig van Neville Chamberlain in München. Trein en auto brachten de Britse premier naar de Berghof. Op de Obersalzberg vertelde Adolf Hitler hem dat Duitsland een volksstemming in Sudetenland wilde. Het volk moest zelfbeschikking krijgen. Neville Chaberlain liet zich niet intimideren. Hij stelde voor naar Engeland te vertrekken voor consultatie met zijn regering. In zijn verslag aan het kabinet noemde hij Adolf Hitler de ordinairste kleine hond die hij ooit had gezien.

Bad-Godesberg

Op 22 september ontmoette Chamberlain Hitler opnieuw. Nu in Bad-Godesberg aan de Rijn. In de voorafgaande dagen was Tsjecho-Slowakije door Frankrijk en Groot-Brittannië zwaar onder druk gezet om toe te stemmen met de afscheiding van het Sudetenland. Adolf Hitler ging niet akkoord: hij wilde nu heel Tsjecho-Slowakije bij Duitsland voegen. Met behulp van Mussolini haalde Chamberlain Hitler over tot een conferentie, waar de vier regeringsleiders van de vier belangrijkste Europese landen elkaar zouden ontmoeten.

Conferentie van München

Tijdens de Conferentie van München op 29 september 1938 stemden Benito Mussolini, Neville Chamberlain en Édouard Daladier, de leiders van de grootmachten Italië, Frankrijk en Engeland, in met de Duitse annexatie van het Tsjecho-Slowaakse Sudetenland. De conferentie werd een groot succes voor Adolf Hitler: het Sudetenland werd Duits.

Tweede Wereldoorlog

In 1939 zag Chamberlain dat hij Hitler verkeerd had ingeschat en beloofde Polen steun indien het land door Duitsland zou worden aangevallen. Enkele dagen na de Duitse inval in Polen in september 1939, verklaarde Groot-Brittannië Duitsland de oorlog. De politiek van Chamberlain had gefaald en zijn populariteit was gedaald. Er was een nieuw type leider nodig: Neville Chamberlain werd op 10 mei 1940 opgevolgd door Winston Churchill.

Overlijden

Enkele maanden later, op 9 november 1940, overleed Neville Chamberlain op 71-jarige leeftijd in Heckfield bij Reading in het graafschap Hampshire. Zijn opstelling ten opzichte van Adolf Hitler en Benito Mussolini heeft zijn reputatie zeer geschaad. Chamberlain wordt nog altijd beschouwd als een van de slechtste Britse premiers van de twintigste eeuw. Neville Chamberlain wordt niet herdacht met talloze monumenten, zoals bij Churchill het geval is. In Birmingham herinnert een blauwe plaquette aan het feit dat op die plek het huis stond, waar Neville Chamberlain van 1911 tot 1940 woonde.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we regelmatig aandacht aan het Britse koninklijke huis en de kastelen, landhuizen en paleizen in Groot-Brittannië. Lees Groot-Brittannië: Geschiedenis en Wetenswaardigheden als u uw vakantie in Engeland wilt voorbereiden of meer wilt weten over de geschiedenis van dit interessante land. Neville Chamberlain komt ook voor in onze interessante uitgave Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Politiek

Politiek

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.