Leszek Lech Walesa (1943)

Poolse vakbondsman en president

De Poolse vakbondsman en president Leszek 'Lech' Walesa werd geboren in Popowo. Lech Walesa groeide op in een arbeidersgezin. Vanaf 1966 werkte Lech Walesa als elektromonteur bij de Lenin-werf in Gdansk.

Arbeidsonrusten op de werf van Gdansk

Tijdens de arbeidsonrusten in 1970 speelde Lech Walesa als vertegenwoordiger van de vakbond reeds een leidinggevende rol. In 1976 werd Lech Walesa ontslagen bij de werf vanwege zijn ijver tijdens stakingen. Lech Walesa werd te lastig voor de werfleiding. Hij was medeoprichter van de 'Vrije Vakbond voor het Kustgebied'.

Vakbond Solidariteit

In 1980 trad Lech Walesa op als spreekbuis van de arbeiders tijdens de omvangrijke stakingen, die het gevolg waren van de algemene prijsverhoging van het vlees in Polen. De algemene onvrede was zo groot, dat de communistische partij uiteindelijk akkoord moest gaan met de vrije vakbond 'Solidariteit'. De positie van Lech Walesa kwam breeduit in de pers en de vakbondsvoorman kreeg zijn baan als elektromonteur weer terug, maar veel tijd zal hij niet aan zijn werk hebben besteed, want hij werd in september voorzitter van de door hem opgerichte vakbond 'Solidariteit'.

Noodtoestand

De spanning in Polen liep door ongunstige economische ontwikkelingen steeds verder op. In december 1981 zag generaal Jaruzelski zich genoodzaakt om de noodtoestand uit te roepen. Lech Walesa en andere opposanten werden gevangen genomen. In de herfst van 1982 werd de vakbond 'Solidariteit' verboden, maar Lech Walesa werd enige tijd later vrijgelaten.
In 1983 werd Lech Walesa onderscheiden met de Nobelprijs. De prijs werd door zijn vrouw in Stockholm in ontvangst genomen.

President

Aan het einde van de tachtiger jaren leidde Lech Walesa een nieuwe stakingsronde, gevolgd door een rondetafelconferentie, waaruit vrije verkiezingen resulteerden. In 1990 werd Lech Walesa gekozen tot president. De presidentsperiode van Lech Walesa werd gekenmerkt door veel personele wisselingen in het kabinet. Polen maakte een moeilijke tijd door. Het bleek niet gemakkelijk om de oude communistische structuur te vervangen door economisch verantwoorde productie, die kon concurreren met de Westerse markt. Een hoge inflatie en een grote werkloosheid waren het gevolg. De politieke aanhang van Lech Walesa slonk binnen Polen sterk. Tijdens de verkiezingen van 1995 leed Lech Walesa dan ook een nederlaag tegen de communistische kandidaat Alexander Kwasniewski.

Geheime dienst

In 2017 bewezen handschriftexperts dat Lech Walesa tussen 1970 en 1976 voor de geheime politie van het communistische regime werkte. De beschuldigingen waren niet nieuw, maar konden nu aangetoond worden. Eerder, in 2000, werd Walesa wegens gebrek aan bewijs vrijgesproken van collaboratie.
Iedere informant van de Poolse geheime dienst werkte onder een schuilnaam. Walesa komt in het archief van de geheime dienst voor onder de naam Bolek. Er werden kwitanties en verslagen gevonden met het handschrift van Walesa. In zijn verslagen waarschuwde de machthebbers voor opstandige arbeiders. Lech Walesa werkte dus jarenlang als verklikker voor het regime dat hij later als vakbondsman zou bestrijden.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Politiek

Politiek

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.