Koning Willem III (1817-1890)

Nederlandse koning

Koning Willem III (volledige naam: Alexander Paul Frederik Lodewijk van Oranje-Nassau) leefde van 1817 tot 1890. Willem III was tevens Groothertog van Luxemburg van 1849 tot 1890. Hij huwde in 1839 met Sophia van Württemberg en na haar dood in 1879 met de 41 jaar jongere Emma van Waldeck-Pyrmont.

Verzet tegen vernieuwingen

Hij verzette zich vergeefs tegen de constitutionele en liberale vernieuwingen. De liberale grondwet van 1848 gaf alle kerken het recht zich naar eigen goeddunken te organiseren. De aangekondigde vorming van het katholieke aartsbisdom Utrecht en de vier katholieke bisdommen Haarlem, 's-Hertogenbosch, Breda en Roermond, stuitte op grote tegenstand van protestant Nederland. Johan Rudolph Thorbecke keurde het pauselijk besluit echter goed.

Aprilbeweging

Er werden 200.000 handtekeningen verzameld door de Aprilbeweging, die werden aangeboden aan koning Willem III met het verzoek het besluit van de paus af te keuren. De koning reageerde, tegen het regeringsbesluit in, met een van sympathie getuigend antwoord. In reactie hierop vroeg de regering Thorbecke haar ontslag aan. De ontslagaanvraag werd door Willem III aanvaard.

Luxemburgse kwestie

In de jaren 1867-68 speelde de zogenaamde Luxemburgse kwestie. Sinds 1814 behoorde het groothertogdom Luxemburg tot het persoonlijk bezit van het Huis van Oranje. De Franse keizer Napoleon III wilde Luxemburg na de overwinning inlijven bij Frankrijk om het Europese machtsevenwicht te herstellen. Nadat Willem III had geprobeerd om Luxemburg aan Napoleon III te verkopen werd in 1867 in Londen een compromis bereikt. Luxemburg bleef aan het Huis van Oranje en zou neutraal blijven. De Tweede Kamer was ontstemd over het feit dat de regering de Nederlandse neutraliteit in gevaar gebracht had en eiste haar aftreden. Dit wilde Willem niet en hij ontbond de Kamer.
"Ook den koningen kleven menschelijke zwakheden aan," had koning Willem III eens opgemerkt. Niemand sprak dit tegen.

Opgevolgd door Wilhelmina

Hoewel Willem een tegenstander van het liberalisme was, kon hij niet verhinderen dat in 1887 een grondwetsherziening tot stand kwam, die een verdere democratisering van het staatsbestel inluidde.
Zijn drie zonen Willem, Maurits en Alexander stierven voor hem, daarom werd hij na zijn overlijden opgevolgd door zijn dochter Wilhelmina. Omdat prinses Wilhelmina bij het overlijden van haar vader nog te jong was, werd haar moeder tot 1898 (het jaar waarin Wilhelmina 18 jaar werd) regentes.

Domela Nieuwenhuis en het koningshuis

Ferdinand Domela Nieuwenhuis richtte vaak zijn pijlen op het koningshuis. Domela Nieuwenhuis (1846-1919) begon zijn loopbaan als luthers predikant in Harlingen. Als predikant was hij sociaal en politiek bewust. In 1879 verliet hij de kerk om zich helemaal te wijden aan zijn politieke boodschap waarvoor hij geïnspireerd werd door Marx en Engels.
Domela Nieuwenhuis en het koningshuis

Ramptoerist Willem III

De derde Oranjekoning, Willem III, was niet erg populair. Dat kwam onder meer door zijn karakter. Hij werd later niet voor niets 'Koning Gorilla' genoemd. Mede om zijn blazoen te schonen legde de derde Oranjekoning een grote belangstelling aan de dag voor natuurrampen.
Ramptoerist Willem III

Geheime dagboeken van minister A.W.P. Weitzel

A.W.P. Weitzel, generaal-majoor en minister van Oorlog, kende koning Willem III erg goed. Hij ontmoette hem vaak en beschreef in zijn dagboeken zijn herinneringen aan deze bezoeken. Willem III werd hierin weinig vleiend beschreven. In latere jaren concludeerde hij dat de koning geestelijk gestoord was.
Geheime dagboeken van minister A.W.P. Weitzel

Weitzel ontmoet koning Willem III

Weitzel ontmoette koning Willem III voor het eerst in juli 1866. Dit onderhoud vond plaats op het kroondomein van het Loo in Apeldoorn. De koning was in een uitstekend goede luim, noteerde de latere minister van Oorlog bij thuiskomst.
Weitzel ontmoet koning Willem III

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan royalty en koninklijke huizen. Lees Koninklijke Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van de belangrijkste koninklijke huizen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer informatie over royalty

Hoofdpagina Royalty
Huis van Oranje

In deze bundel is een eerste selectie opgenomen van de artikelen die Ruud van Capelleveen over het Koninklijk Huis schreef. Voor deze uitgave werden de meeste artikelen herschreven, geactualiseerd en aangevuld. Door deze wijzigingen blijven de artikelen interessant; nu en later.
Koninklijke geschiedenis


In deze publicatie in de serie Kastelen in Nederland van Ben Hendriks staan vooral veel kastelen en paleizen die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie, zoals Huis ten Bosch, Soestdijk, Drakensteyn, Noordeinde, Paleis Het Loo, het Oude Loo. Ook deze uitgave van Ben Hendriks staat weer garant voor veel leesplezier.
Kastelen in Nederland


Met deze uitgave over het Britse vorstenhuis komt u veel te weten: niet alleen over het wel en wee van alle Engelse koningen en koninginnen, maar ook over de tijd waarin zij leefden, de machtsstrijd waarin de koningen verwikkeld raakten en de oorlogen die zij voerden. In dit digitale boek staan alle Britse koningen en koninginnen vanaf Willem de Veroveraar.
Engelse koningen en koninginnen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.