Jeroen Brouwers (1940-2022)

Nederlandse schrijver

De Nederlandse schrijver Jeroen Brouwers schreef tientallen boeken; vooral romans en essaybundels. In 2020 verscheen 'Cliënt E. Busken'. Brouwers wilde met iets merkwaardigs, iets experimenteels, afsluiten, zei hij tegen NRC. Deze roman werd in mei 2021 bekroond met de Libris Prijs. De jury noemde 'Cliënt E. Busken' een ware krachttoer, hilarisch, ontroerend, griezelig en ontluisterend tegelijk.

Jeugd

Jeroen Godfried Maria Brouwers werd op 30 april 1940 geboren te Batavia in Nederlands-Indië. Tijdens de oorlog was hij geïnterneerd in een kamp te Tjidengkamp. Hij schreef later over deze periode in 'Bezonken rood'. Na de oorlog werd het gezin herenigd. Zij kwamen in 1948 naar Nederland. Van zijn tiende tot zijn zestiende verbleef Jeroen in verschillende katholieke kostscholen. Deze ervaring gebruikte hij in 2015 voor de roman 'Het Hout'.

Journalist en redacteur

Brouwers bracht zijn militaire dienst door bij de marine. Hij werd journalist bij De Gelderlander en later bij Romance. In 1964 werd hij secretaris bij de uitgever Manteau in Brussel. Uiteindelijk werd hij bij deze uitgever hoofdredacteur. Na diverse conflicten met Julien Weverbergh nam Brouwers in 1976 ontslag. Brouwers hield zich sindsdien alleen met literatuur bezig. Hij transformeerde de feiten uit zijn leven tot literatuur. Jeroen Brouwers debuteerde in 1964 met de verhalenbundel 'Het mes op de keel'. Eenzaamheid en de dood spelen een belangrijke rol in zijn werk.

Onderscheidingen

In 1993 werd Jeroen Brouwers onderscheiden met de Constantijn Huygensprijs. De essaybundel 'Vlaamse leeuwen' (1994) werd bekroond met de Gouden Uil in 1995. Voor zijn roman 'Geheime kamers' ontving Jeroen Brouwers in 2001 de Mutatuliprijs van het Amsterdamse Fonds voor de Kunst en de Gouden Uil. Het omvangrijke 'Geheime kamers' gaat over een man, die gelouterd tevoorschijn komt uit een onafzienbare reeks beproevingen. In NRC werd het boek door Janet Luis omschreven als een opmerkelijk luchtige, montere roman.

Prijs der Nederlandse Letteren

In het najaar van 2007 weigerde Jeroen Brouwers de prestigieuze Prijs der Nederlandse Letteren. Hij vond het aan deze prijs verbonden bedrag (16.000 euro) te schamel. De Taalunie, de organisator van deze literaire prijs, betreurde de weigering van Jeroen Brouwers ten zeerste, want de prijs is vooral bedoeld als een eerbewijs.

Het hout

Jeroen Brouwers werd in 2015 onderscheiden met de ECI Literatuurprijs. Hij kreeg de onderscheiding voor de roman 'Het hout'. De jury noemde 'Het hout' "een magistrale roman over onderdrukking en seksueel misbruik op een katholiek jongensinternaat." Brouwers was wegens zijn slechte gezondheid en benauwdheid niet aanwezig bij de prijsuitreiking in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Hij zat in zijn woning 'Noli me tangere' (Raak me niet aan) in het Belgische Zutendaal en werd getoond op een op een groot scherm. Jeroen Brouwers stak nog eens een sigaret op toen de winnaar bekend gemaakt werd. Hij vertelde dat hij het geld goed kon gebruiken. Aan de ECI Literatuurprijs is een bedrag van 50.000 euro verbonden. Brouwers noemde zijn roman een "exposé van wat opeens in de publiciteit kwam: misbruik in pensionaten. Toen dacht ik: ik ken dat, niet dat ik tot een van die jongetjes behoorde, die werden misbruikt, maar ik heb het leven daar van dichtbij meegemaakt."

Cliënt E. Busken

Brouwers verhuisde korte tijd later naar Lanaken. De in 2020 verschenen roman 'Cliënt E. Busken' werd in mei 2021 bekroond met de Libris Prijs. Aan deze prijs is geldbedrag van 50.000 euro verbonden. Brouwers wilde met iets merkwaardigs, iets experimenteels afsluiten, zei hij tegen NRC. De jury noemde de laatste roman van Brouwers een ware krachttoer, hilarisch, ontroerend, griezelig en ontluisterend tegelijk. 'Cliënt E. Busken' is een interne monoloog van een oude man, die bevend en incontinent vastgebonden zit in een rolstoel. Hij zwijgt tegen de omgeving in het verzorgingstehuis, waar hij verblijft, maar vanbinnen vlamt de taal nog. Gaandeweg groeit bij de lezer het besef dat de tierende meneer Busken, misschien niet de man was die hij zei te zijn geweest.
Jeroen Brouwers overleed op 11 mei 2022 in Maastricht op 82-jarige leeftijd na een kort ziekbed.

Belangrijke boeken van Jeroen Brouwers

Andere belangrijke boeken van Jeroen Brouwers zijn: 'Joris Ockeloen en het wachten' (1967), 'Zonder trommels en trompetten' (1973), 'Zachtjes knetteren de letteren' (1975), 'Zonsopgangen boven zee' (1977), 'Mijn Vlaamse jaren' (1978), 'Kladboek' (1979), 'Bezonken rood' (1981), 'Verhalen en levensberichten' (1983), 'De zondvloed' (1988), 'Zomervlucht' (1990), 'Geheime kamers' (2000), 'Datumloze dagen' (2007), 'Bittere bloemen' (2011) en 'De laatste deur' (2017).

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis

Biografie

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.