Paul Hankar (1859-1901)

Belgische art-nouveau-architect

De Belgische architect Paul Hankar was een belangrijk figuur in de Belgische art nouveau. In zijn bouwwerken combineerde hij lokale bouwtradities met het Franse rationalisme. Hankar was ook invloedrijk als docent. Hij gaf les aan de Academie van Schaarbeek en de universiteit van Brussel.

Opleiding

Paul Hankar werd op 11 december 1859 geboren in Frameries in de Belgische provincie Henegouwen. Hij groeide op in een familie van steenhouwers. Hankar studeerde tussen 1873 en 1884 met onderbrekingen aan de academie van Brussel. Tijdens zijn studiejaren werkte Paul Hankar bij de ornamentbeeldhouwer G. Houtstont en raakte hij bevriend met Godefroid De Vreese en enkele andere beeldhouwers. Van 1879 tot 1892 werkte hij op het architectenbureau van Hendrik Beyaert.

Ontwerpen

Paul Hankar richtte in 1893 een eigen ontwerpbureau op. In deze periode begon hij ook aan de bouw van zijn eigen huis in de Defacqzstraat in Sint-Gillis. Hiermee realiseerde hij zijn eerste art nouveau ontwerp. In 1896 ontwierp Hankar in de duinen van Westeinde de Cité des Artistes, een vakantieoord voor kunstenaars. Een jaar later ontwierp hij een sanatorium in Kraainem en een aantal tentoonstellingen, waaronder de Congotentoonstelling in Tervuren. Op de wereldtentoonstelling van 1897 presenteerde Hankar een stedenbouwkundig project voor Brussel. Het plan werd echter niet uitgevoerd.

Waardering

Paul Hankar was een pionier en sleutelfiguur in de Belgische art nouveau. Paralel aan architect Victor Horta ontwikkelde hij een nieuwe stijl, waarin hij lokale bouwtradities combineerde met het Franse rationalisme. Opvallend in de ontwerpen van Paul Hankar waren de ruimtelijke structuur van zijn gebouwen en zijn verfijnde materiaalgebruik. Dit is ondermeer te zien in de woning die hij voor zijn vriend Albert Ciamberlani bouwde in Elsene.

Hotel Ciamberlani

Hotel Ciamberlani in Elsene kreeg een asymmetrische onderbouw met daarboven een symmetrische bovenbouw met sgraffiti. Met sgraffiti werden in deze jaren woningen in art-nouveau-stijl versierd. Een sgraffito is een lijntekening op een gevel of muur, die in verse mortel wordt gekrast. Deze lijntekening wordt vervolgens met de fresco-techniek ingekleurd.

Invloed

In de jaren negentig was Hankar redactiesecretaris van L'Emulation. Met dit tijdschrift effende hij het pad voor de art nouveau in België. Van 1891 tot 1897 was Paul Hankar docent bouwkunde aan de kunstnijverheidsschool in Schaarbeek. Hierna verzorgde hij lessen architectuurgeschiedenis aan de Vrije Universiteit van Brussel.

Overlijden

Paul Hankar overleed op 17 januari 1901 in Brussel. Hij werd slechts 41 jaar. Het oeuvre van Hankar is daarom niet erg groot.

(Totaalfoto van Hotel Ciamberlani werd gemaakt door Danielle Janssens)

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis

Biografie

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.