Simon Vinkenoog (1928-2009)

Nederlandse dichter en schrijver

Simon Vinkenoog was dichter, schrijver en journalist. Hij was de pleitbezorger van de Vijftigers en groeide uit tot symbool van de jaren zestig. Poëzie was zijn grote passie. Vinkenoog schreef na de oorlog poëzie en proza met een experimenteel karakter. Drugs en gedichten moesten de geest verruimen.

Vroege jaren

De Nederlandse dichter en schrijver Simon Vinkenoog werd op 18 juli 1928 in Amsterdam geboren. Hij was een zoon van Hendrik Albertus Vinkenoog en Anna van Meel. Na de scheiding van zijn ouders in 1937 bleef hij bij zijn moeder in de Pijp in Amsterdam wonen. Op de mulo toonde hij zich een leergierige jongen die veel las. Om het burgerlijke milieu te ontvluchten, trok hij in 1949 naar Parijs. Door te poseren voor kunstenaars voorzag hij zich van in een inkomen. Tot 1956 werkte hij in Parijs ook als archiefmedewerker bij de internationale organisatie UNESCO.

Cobra en experimentele dichters

Simon Vinkenoog was geen lid van Cobra of de Nederlandse Experimentele Groep, maar onderhield wel contacten met kunstenaars en schrijvers uit deze bewegingen. In Parijs ontmoette hij de beeldhouwer Tajiri. Later leerde hij ook Karel Appel, Corneille en Hugo Claus kennen. Simon Vinkenoog trad regelmatig naar voren als vertegenwoordiger van de Vijftigers. In 1951 stelde Vinkenoog de bundel 'Atonaal' samen met werk van de Nederlandse experimentele dichters. De uitgave werd geïllustreerd door Karel Appel en Corneille. Hij bracht met deze publicatie de nieuwe generatie experimentele schrijvers onder de aandacht van velen. Later zou hij ook bevriend raken met buitenlandse 'beat poets' als Allen Ginsberg, wiens werk hij ook vertaalde. In 1961 was hij medeoprichter van het tijdschrift Randstad. Zijn belang als pleitbezorger van de poëzie van anderen zou altijd groter blijven dan zijn invloed als dichter. In 1966 was Vinkenoog de drijvende kracht achter 'Poëzie in Carré', het eerste grote poëziefestival van Nederland. Deze happening legde de basis voor de opkomst van poëzie als podiumkunst.

Veelzijdig schrijver

Vinkenoog publiceerde een zeer persoonlijke poëzie, waaruit vooral het latere werk blijk geeft van een grote geëngageerdheid. Hij debuteerde in 1950 met de bundel 'Wondkoorts'. Haat was het belangrijkste thema van deze bundel. In 1954 verscheen zijn autobiografische debuutroman 'Zolang te water'. Na zijn vertrek bij de UNESCO werkte Simon Vinkenoog als journalist bij de Haagse Post. Daarnaast werkte hij als vertaler en stelde hij bloemlezingen samen. In de autobiografische roman 'Hoogseizoen' (1962) beschreef hij de toenmalige drugscene van het Amsterdamse Leidseplein. Simon Vinkenoog schreef over jazz, poëzie, hippies, undergroundcultuur, dans, reizen en tal van andere onderwerpen. Later schreef hij vaker over levensbeschouwelijke onderwerpen als mystiek, occultisme en parapsychologie.

Dichter des Vaderlands

In 2004 was hij een jaar lang actief als Dichter des Vaderlands ad interim, nadat Gerrit Komrij plotseling te kennen gaf deze functie niet meer te willen uitoefenen. Niet iedereen nam hem als dichter serieus en hij werd al snel aan de kant geschoven. Hoewel hij weinig erkenning kreeg als dichter - hij won nooit een belangrijke literaire prijs - bleef hij tot zijn dood schrijven en dichten.

Latere jaren

De laatste jaren trad hij op met de muzikanten van Spinvis. Met Spinvis maakte Vinkenoog de albums 'Ja' en 'Ritmebox'. Op literatuurfestivals bleef hij een graag geziene gast. Simon Vinkenoog was een levensgenieter. In de zomermaanden was hij vaak te vinden in zijn volkstuintje. De viering van de tachtigste verjaardag in 2008 in de Amsterdamse bibliotheek werd een ware happening. Vanwege de grote belangstelling moest in een extra zaal een videoscherm opgesteld worden.

Overlijden

In juni 2009 werd in een Amsterdams ziekenhuis zijn rechteronderbeen geamputeerd. Hij herstelde wonderwel van deze ingreep en zag de toekomst optimistisch tegemoet. Een maand later werd hij getroffen door een hersenbloeding. Hij overleed op 12 juli 2009 op 80-jarige leeftijd. Vinkenoog werd zes dagen later begraven op begraafplaats Sint Barbara in het Amsterdamse stadsdeel Westerpark. Op deze dag, 18 juli 2009, zou Simon Vinkenoog 81 jaar zijn geworden.

Belangrijke boeken

Belangrijke boeken van Simon Vinkenoog zijn: 'Wondkoorts' (1950), 'Heren zeventien' (1953), 'Wij helden' (1957), 'Hoogseizoen' (1962), 'Spiegelschrift' (1962), 'Liefde' (1965), 'Leven en dood van Marcel Polak' (1969), 'Mij best' (1976), 'De andere wereld' (1978), 'Bestaan en begaan' (1979), 'Moeder Gras' (1979) en 'Tegen de Wet' (1980). In 2008 verscheen de verzamelbundel 'Vinkenoog verzameld: gedichten 1948-2008'.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis

Biografie

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.