Geschiedenis Steenkoolmijnbouw

Dagbouw of schachtbouw

Het winnen van fossiele brandstoffen is veelal relatief eenvoudig. In Nederland vond men al eeuwen geleden steenkool. Deze steenkool werd vooral in Zuid-Limburg aangetroffen. De meeste Limburgse mijnen lagen bij Heerlen en Kerkraden in de Oostelijke Mijnstreek. De productie van de mijnen kwam aan het einde van de negentiende eeuw in Nederland tot ontwikkeling. Op 31 december 1974 werd de laatste steenkool uit de Limburgse bodem gehaald en ging de Oranje Nassau I in Heerlen als laatste mijn dicht.

Fossiele brandstof

Steenkool is een fossiele brandstof. Steenkool ontstaat na langdurige druk en warmte uit plantaardig organisch materiaal. Afhankelijk van de tijd en omstandigheden ontstaat achtereenvolgens turf, bruinkool, steenkool, antraciet en grafiet. Bij verdere compressie van grafiet kan diamant ontstaan. Het winnen van steenkool kan plaatsvinden via dagbouw of schachtbouw. Aanvankelijk kon alleen steenkool worden gewonnen die aan het aardoppervlak was gekomen door geologische processen. Toen echter in diverse gebieden de zo voorkomende vindplaatsen uitgeput raakten, heeft men andere mogelijkheden gezocht.

Dagbouw

Bij dagbouw wordt door grote draglines de bovengrond weggeschept, en de steen- of bruinkool in grote bakken verzameld en op een transportband gestort. Hoewel deze vorm van mijnbouw kapitaalintensief is, zijn de investeringen toch veel lager dan bij ondergrondse mijnbouw. Het nadeel van deze methode is echter dat door dagbouw het landschap sterk wordt aangetast.

Ondergrondse mijnbouw

Bij de ondergrondse mijnbouw werd de steenkool oorspronkelijk met houwelen losgehakt, in mandjes geschept en vervolgens opgehesen. Deze arbeidsintensieve methode is steeds meer verlaten.
Bij de conventionele mijnbouw maakt men een deel van de kolenlaag los met boor- en schaafmachines. De ontgonnen ruimte ondersteunt men, maar naarmate men verder graaft, wordt het afgewerkte deel weer opgevuld met steengruis en haalt men de ondersteuningen weer weg.

Long-wall-methode

Een tegenwoordig veel gebruikte methode is mijnbouw waarbij machines zonder onderbreking steenkool los snijden uit de wand. Het losgehakte materiaal wordt direct op een lopende band afgevoerd. Deze kostenbesparende methode kan echter alleen worden toegepast bij lagen die niet al te hard en van gelijkmatige dikte zijn. Bij de long-wall-methode schuift een volledig automatisch verplaatsbaar snijsysteem langs een honderden meters lange kolenwand heen en weer. De afstandsbediening maakt deze winningmethode bij uitstek geschikt voor gevaarlijke lagen. De Long-wall-methode wordt vooral in British Columbia in Canada toegepast.

Fossiele brandstof

Steenkool zal net als andere fossiele brandstoffen ooit opraken, omdat wij er meer van op maken dan er nieuw gevormd wordt, maar er is genoeg steenkool voor driehonderd jaar. In Nederland wordt steenkool nog nauwelijks gebruikt door huishoudens. Steenkool wordt echter nog wel in enkele elektriciteitscentrales gebruikt. Daar is wel een nadeel aan verbonden, daarom wil de Nederlandse overheid op termijn stoppen met de verbranding van steenkool in centrales. Bij de verbranding van fossiele brandstoffen, zoals steenkool, komt veel koolstofdioxide vrij en dit zorgt in belangrijke mate bij aan de opwarming van de aarde.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis

Hoofdpagina Geschiedenis

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.