Kasteel Huis te Ansen

Verdwenen kasteel in Drenthe

In de twaalfde eeuw schonk de bisschop van Utrecht, Harbert van Bierum, aan zijn broer Ludolf het goed te Ansen. Deze broer werd door hem ook benoemd tot slotvoogd van het kasteel van Coevorden. Een andere broer van de bisschop werd ook bedacht. De beide broers kregen de jurisdictie van Drenthe te leen.

Floris van Vorenbor

Hiermede dacht de bisschop zijn positie in dit gebied te verstevigen, maar later bleek deze manoeuvre van de bisschop niet zo geweldig te zijn geweest. Na het overlijden van Ludolf hertrouwde zijn weduwe. Haar man, Floris van Vorenborg, en zijn stiefzoon Volker raakten met de bisschop in oorlog. De bisschop liet er geen gras over groeien en zond zijn leger naar Coevorden om orde op zaken te stellen.

Middeleeuwen

Waarschijnlijk was het huis te Ansen in de tijd rond 1200 niet meer dan een vakwerkhuis, want in deze tijd werd in deze streek nog niet in steen gebouwd. In 1230 werd dit huis verwoest tijdens de strijd van de bisschop tegen de Drenten. Het huis werd weer opgebouwd, wellicht deze keer in steen.
Na een gevangenschap van Volker gaf de bisschop het verbeurd verklaarde huis te Ansen toch weer vrij, omdat Volker intussen gehuwd was met een dochter van ridder Albert Lewe, die op kasteel Ter Horst in Achterberg woonde. Dit echtpaar werd de stamhouder van de geslachten van Ansen en van Echten. Ze stonden niet allen goed bekend want een van de latere leden van het geslacht van Ansen was roofridder, die zelfs ten strijde trok tegen de Groningse Ommelanden. In die tijd zal huis Ansen zeker een versterkt huis zijn geweest.

De Vos van Steenwijk

In 1360 trouwde Hadewich van Ansen met Johan de Vos van Steenwijk. Hiermee kwam het huis te Ansen in handen van dit geslacht. Ansen bleef enkele eeuwen in het bezit van deze familie De Vos van Steenwijk. In 1580 had Drenthe veel te lijden van oorlogshandelingen. Het was het begin van de tijd van de Opstand, de tijd waarin besloten was dat ook Drenthe zich zou aansluiten bij de ondertekenaars van de Unie van Utrecht. Ondanks dit feit werd kort voor 1580 de toenmalige Heer van Ansen, Hendrik de Vos van Steenwijk, door Philips II toch benoemd tot Drost van Coevorden en Drenthe. In verband met de roerige tijden moest de drost echter nog al eens vluchten.

Christoffel von Schwartz

Omstreeks 1710 kwam het Huis te Ansen in een andere familie. Mechteld E. de Vos van Steenwijk was in 1707 gehuwd met Christoffel von Schwartz, die na haar dood het Huis Ansen in bezit kreeg. Een van de nazaten, Zeino Coenraad von Schwartz werd in 1756 toegelaten tot de Ridderschap van Drenthe, maar werd, na een ruil met zijn neef, in 1766 verschreven op Entinghe in Bonnen. Na korte tijd echter keerde hij weer terug op zijn huis in Ansen. In 1769 werd deze Zeno benoemd door de stadhouder tot Gedeputeerde. In 1776 werd hij benoemd tot curator van de Latijnse school te Meppel. Het echtpaar ging in Meppel wonen. Na de dood van zijn vrouw bleef Zeno alleen achter en vergokte zijn vermogen. In 1799 overleed hij en zijn zoon, Christoffel Bernhard Julius, erfde de havezate. Omdat hij in militaire dienst was ging hij er niet wonen.

Sloop

Uit een prent naar Cornelis Pronk van omstreeks 1730 blijkt dat het huis in een L-vorm was gebouwd met een traptoren in de hoek van de twee vleugels. De zijgevels van de vleugels hadden toen een trapgevel. Na 1769 werd het huis nauwelijks nog bewoond. Omstreeks 1800 liet Christoffel daarom het huis afbreken en daarmee verdween een van de oudste havezaten van Drenthe. Een koetshuis werd omgevormd tot boerderij.
Ansen ligt ten noorden van Ruinen in het zuiden van Drenthe. Beide plaatsen maken nu deel uit van de gemeente De Wolden.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Literatuur

Braake, ir. G. ter; Drentse havezaten. Van huis Ansen tot huize Westrup; Meppel: Kripos Repro, 1987.

Bos, J., F.J. Hulst en P, Brood; Huizen van stand. Geschiedenis van de Drentse havezaten en andere herenhuizen en hun bewoners; Meppel: Boom, 1989.

Eigen documentatie.

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Kastelen Nederland

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.