Buitenplaats Vroenhof in Warmond
Tekst: Ben Hendriks
Kastelenkenner en auteur van Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats en Kastelen in Nederland
Kastelenkenner en auteur van Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats en Kastelen in Nederland
Buitenplaats in Zuid-Holland
Foto Ben Hendriks: De Vroenhof in Warmond
Warmond is een dorp ten noordoosten van Leiden in Zuid-Holland. Door de ligging van Warmond, op een strandwal te midden van het lagere polderland, was het dorp al eeuwen geleden een aantrekkelijke plaats voor de vestiging van beter gesitueerden. Er werden in en om het dorp dan ook verscheidene kastelen gesticht en in latere eeuwen kwamen er ook buitenplaatsen.
Eén van de buitenplaatsen, die hier ontstonden was de huidige Vroenhof. Deze naam zal zoiets betekenen als de tuin of het landgoed van de heer. De naam Vroenhof kreeg het huis echter pas in veel latere tijd, namelijk kort na 1930.Buitenplaats
De buitenplaats met het huis, dat nu Vroenhof heet, ontstond oorspronkelijk in de zeventiende eeuw, in de tijd dat de elite in de steden 's zomers verpozing zocht in een landelijke omgeving. Velen kochten in die tijd een huis of boerderij, pasten de bestaande bebouwing aan of lieten zelf een nieuw buitenhuis bouwen. Dat gebeurde ook in het geval van de Vroenhof, die toen echter nog niet zo heette. Of er toen al sprake was van een echt buitenhuis is maar de vraag. Op een kaart van Warmond uit de zeventiende eeuw staat een huis, wat dichter dan het huidige gebouw, bij de Leede aangegeven. Dat huis is dan het eigendom van Catharina Vorstius. Omstreeks 1800 horen we iets meer over het huis. De eigenaar er van was toen een arts uit Leiden, Franciscus Theodorus van Zelst, die in 1777 was gestorven en zijn vrouw een buitenplaatsje naliet. De notariële akte beschrijft het huis, waaruit blijkt dat het meer is dan een gewoon huis.Warmonderleede
Het huis stond toen op de plaats, die wat verder in de richting van de Warmonderleede ligt en nu ingenomen wordt door een bosperceel en het pleintje van de gemeentehaven. Dit terrein behoorde vroeger ook tot de buitenplaats, want die was veel groter dan tegenwoordig. Aan vrijwel alle zijden van het huidige park rond het huis is in de loop der eeuwen grond afgeknabbeld, die voor een groot deel in gemeentebezit overging. Maar nog steeds heeft de huidige bezitter van de Vroenhof het recht van vrij uitzicht op de Warmonderleede. Die ruimte tussen het huis en Warmonderleede mag dus niet bebouwd worden.Weltevreden
In 1817 kwam er een nieuwe eigenaar van de buitenplaats. Dat was Theodoor Bijleveld, zoon van een rijke Leidse lakenfabrikant. Het huis kreeg hij via zijn vrouw Anna van Eijk. Hij ging het huis Weltevreden noemen. Zijn vrouw overleed in 1830. Na zijn overlijden in 1837, trok zijn zoon Abraham in het huis. Bij zijn geboorte wordt zijn achternaam bij KB gewijzigd in Eijk Bijleveld. De naam van zijn moeder werd dus voor zijn eigen achternaam geplaatst. Deze zoon, die in 1858 eigenaar van het huis werd, verkocht Weltevreden in 1861 aan notaris De Crane. De notaris had echter andere plannen. Hij liet het oude huis slopen en bouwde wat meer naar het noordwesten het huidige huis aan de Herenweg. De notaris hield in zijn huis ook praktijk, maar verhuurde het huis aan zijn kandidaat J.W.J. Pape, die na de dood van notaris Crane de praktijk hier voortzette en ook het huis overnam. In 1897 nam notaris Frijlinck zowel de praktijk als het huis over. In 1922 werd de volgende eigenaar A.J. Kamerlingh Onnes, broer van de bekende natuurkundige. Hij overleed in 1933, maar het huis bleef in het bezit van de familie. Vanaf dit tijdstip kreeg het huis de huidige naam Vroenhof.Vroenhof
Foto Ben Hendriks: De Vroenhof in Warmond
Het huis Vroenhof heeft een statig voorkomen en is gebouwd in een eclectische stijl, een stijl waarin de beste elementen uit verschillende stijlen elkaar ontmoeten. Het huis bestaat uit twee verdiepingen boven een kelderverdieping. Het huis bestaat uit een vierkant gebouw met aan beide zijden een uitbouw van elk twee verdiepingen met platte daken. De voorgevels van deze zijvleugels, wijken iets terug ten opzichte van de voorgevel van het hoofdgebouw. Het hoofdgebouw van de Vroenhof is gedekt door een schilddak, waarin aan de voorzijde een bijzonder gevormde dakkapel is gebouwd. Aan beide zijden daarvan, op de hoeken van het huis, is het model van een tuinvaas geplaatst.
Boven de hoofdingang is een balkon aangebracht. In de elementen van de gevel is overvloedig gebruik gemaakt van natuursteen, die veel bijdraagt aan het statige voorkomen van het huis. In het midden van de fries onder de dakgoot staat de huidige naam van huis. Aan weerszijden daarvan zijn een aantal bewerkte consoles ter ondersteuning van de dakgoot. Daaronder bevinden zich de ramen van de eerste verdieping, die met hun omlijsting veel fraaier zijn dan de vensters van de begane grond.Openstelling
In de tuin zijn nog steeds een oranjerie, een koetshuis en delen van een tuinmuur en oude kassen aanwezig. Het koetshuis is geschikt gemaakt voor particuliere bewoning. Ook het huis zelf wordt bewoond en is daarom niet te bezichtigen. Maar tijdens open monumentendagen wordt de tuin opengesteld voor bezichtiging door het publiek.PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Literatuur
Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie
Kastelen NederlandLeestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip in Nederland bij liefhebbers van geschiedenis.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Kasteelgeschiedenis
Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.Kastelen: Van motte tot buitenplaats
Nederlandse Kastelen
Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.