Latenstein

Kasteeltje uit de middeleeuwen

Waar nu het Amsterdam-Rijnkanaal uitmondt in de rivier de Waal bij Tiel lag vroeger de boerderij Latenstein, een uit de middeleeuwen daterend kasteeltje, dat degradeerde tot eenvoudige boerderij. De wijk Latenstein in Tiel-Oost werd naar deze boerderij genoemd.
De boerderij Latenstein behoorde tot 1956 tot de gemeente Echteld, een gemeente, die in 2003 is opgegaan in de nieuw gevormde gemeente Neder-Betuwe. Een jaar daarvoor werd het westelijk deel van Echteld, Medel, plaatselijk ook Meel genoemd, eveneens aan Tiel toegevoegd.

Van Buren en Vygh

De boerderij Latenstein dateert dus uit de middeleeuwen en was in die tijd een kasteel. Uit het oudste, ongedateerde document uit de middeleeuwen, lijken de eerste eigenaren te stammen uit het geslacht Van Buren. Een zoon uit dit geslacht wordt ambtman van de Neder-Betuwe. In 1538 blijken de goederen Aldenhage in Zoelen en Latenstein in het bezit van de familie Van Buren te zijn.
Door verkoop komt Latenstein in 1527 aan het geslacht Vygh. In de transportakte wordt het huis dan omschreven als 'mijn Huys, Hoffstatt ende bouwinghe Landts geheyten Laetensteyn, houdende omtrent vijffendtseventich mergen lands'. In akten na deze datum wordt meestal niet meer over een 'Huys', maar over een 'Spycker' gesproken.
Op een kaart van de zanden in de Waal 1651 ziet Latenstein er inderdaad duidelijk meer uit als een kasteel dan als een boerderij.

Adelstand

In zijn artikel over Latenstein in Terugblik. 'De Betuwe op slot', een uitgave van de Stichting Tabula Batavorum uit Opheusden uit 2003, spreekt Huibert Latenstein over de herkomst van de naam van Latenstein. Het zou kunnen dat de naam is afgeleid van 'laat' een horigen-stand uit de middeleeuwen; een aantal van hen kwam in krijgsdienst en ging daarmee in die tijd soms over in de adelstand. Een interessante overweging.

Afbeeldingen

Hoe het ook zij, in latere eeuwen wordt Latenstein een gewone boerderij.
Behalve de afbeelding uit de kaart over de zanden in de Waal, zijn er geen oude prenten van Latenstein bekend. Wel zijn er enkele foto's uit het begin van de vorige eeuw bewaard gebleven, waarop Latenstein zich inderdaad als boerderij vertoont. Een van die foto's beelden we hierbij af.

Amsterdam-Rijnkanaal

Zoals in het begin al werd gezegd, is Latenstein verdwenen. In verband met de aanleg van het Amsterdam-Rijnkanaal, welk kanaal in 1952 gereed kwam, werd de boerderij onteigend en gesloopt. De naam leeft nu voort in de Tielse wijk Latenstein.

PS

Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Nederlandse Kastelen
Kasteel en geschiedenis

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.