Abbé Pierre

Emmaüs-beweging

Als oprichter van de charitatieve Emmaüs-beweging genoot Abbé Pierre (1912-2007) wereldwijd bekendheid. In Frankrijk was hij zeer populair. Door zijn hulp aan daklozen verscheen hij regelmatig bij verkiezingen van de bekendste Fransman aan de top van lijstjes die opiniepeilers opstelden. Abbé Pierre gebruikte zijn populariteit voor zijn Emmaüs-beweging. Jaren na zijn dood werd hij beschuldigd van seksueel geweld.

Verzet

"Het is ons probleem en niet dat van God," zei Abbé Pierre. Deze markante priester overleed in januari 2007 op de gezegende leeftijd van 94 jaar. Deze diep religieuze man werd in 1912 geboren als Henri Antoine Grouès. Hij was de zoon van een zijdefabrikant uit Lyon. In 1930 werd hij lid van de kapucijnenorde. Het geld uit de erfenis van zijn vader verdeelde hij onder de armen. Abbé Pierre had daar zelf niets van nodig. Hij had al gevonden wat hij zocht. Op dertigjarige leeftijd werd Abbé Pierre lid van de franciscaanse verzetsbeweging die het opnam tegen de Duitse bezetter. In deze periode nam hij de schuilnaam Pierre aan.

Emmaüs

Abbé Pierre combineerde geloof met politiek. Van 1945 tot 1951 zat hij in het Franse parlement. In deze jaren stichtte hij een woning voor jongeren in Parijs. Dit huis kreeg de naam Emmaüs. De Emmaüs-beweging werd een wereldbegrip. In veel landen werden huizen ingericht, waar daklozen, vereenzaamde mensen en verstandelijk gehandicapten op verhaal konden komen. In de barre winter van 1954 vroren in Parijs zestig daklozen dood. Abbé Pierre begon een inzamelingsactie die meer dan een miljard francs en een grote hoeveelheid hulpgoederen opleverden. Heel Frankrijk werd gegrepen door de oproep van Abbé Pierre in een radio-uitzending. Metrostations, politiebureaus en ziekenhuizen werden opengesteld voor de daklozen. In Frankrijk begreep men dat men een groep mensen had buitengesloten, mensen waren aan hun lot overgelaten.

Daklozen

Abbé Pierre bleef zich inzetten voor de daklozen, terwijl de Fransen opnieuw wenden aan het straatbeeld met zwervers. Abbé Pierre deed in stilte zijn werk. Hierin kwam verandering, toen in 1984 de Franse bisschoppen wezen op het bestaan van de 'nieuwe armoede'. In 1994 wees Abbé Pierre de bevordering tot grootofficier in het Legioen van Eer af. Hij liet de toenmalige premier Bérégovoy weten dat hij deze onderscheiding niet in ontvangst kon nemen "zolang er in Frankrijk nog huizen leegstaan en dakloze mensen lijden." De premier liet onmiddellijk onderdak zoeken voor de meest urgente gevallen onder de daklozen. Abbé Pierre bleef zich inzetten voor de armen. Hij steunde in 1996 de Afrikaanse immigranten die in Parijs een kerk bezetten uit protest tegen de immigratiewetgeving. Hoewel hij leed aan de ziekte van Parkinson, bleef Abbé Pierre strijdbaar.

Geweten in opspraak

Het geweten van Frankrijk kwam aan het einde van zijn leven in opspraak toen hij een vriend, de filosoof Roger Garaudy, steunde. Garaudy zette in 'Les mythes fondateurs de la politique israélienne' vraagtekens bij de jodenvervolging. Een schandaal volgde. Abbé Pierre werd geschrapt van de ledenlijst van de Liga ter bestrijding van racisme en antisemitisme. Abbé Pierre zei later het boek van Roger Garaudy niet gelezen te hebben. Hij maakte excuses en vroeg om vergeving. Deze affaire had nauwelijks invloed op zijn populariteit. In Frankrijk kwam Abbé Pierre nog altijd voor tussen Jeanne d'Arc en Charles de Gaulle op de uitslagenlijstjes van de opiniepeilers.

Aanranding van vrouwen

De Franse priester werd in 2024 door verschillende vrouwen beschuldigd van aanranding. De feiten zouden tussen 1970 en 2005 hebben plaatsgevonden. Nadat enkele meldingen waren binnengekomen bij de Emmausbeweging en de Fondation Abbé Pierre voerde de organisatie Egaé een onderzoek uit. De Franse katholieke Kerk zegt "met pijn" kennis te hebben genomen van de bevindingen in het rapport van Egaé. "Deze daden veranderen diepgaand de visie van een man die vooral bekend staat om zijn strijd tegen armoede, ellende en uitsluiting." Als gevolg van de beschuldigingen werden in Frankrijk straatnamen gewijzigd en sloot het herdenkingscentrum voor Abbé Pierre definitief haar deuren.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer informatie over Kerk en Samenleving

Kerk en Samenleving
Katholieke Kerk

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.