Frederik X van Denemarken (1968)

Koning van Denemarken

Met een eenvoudige ceremonie tekende koningin Margrethe de akte van troonsafstand. Zij werd opgevolgd door haar oudste zoon, die als koning Frederik X zal regeren. Aansluitend kondigde premier Mette Frederiksen op het balkon van het parlement de nieuwe regeerperiode aan. Frederik X kreeg hierna gezelschap van koningin Mary en hun vier kinderen.

Motto

De regerende vorsten kiezen altijd een motto voor hun regeringsperiode. Frederik koos "verenigd, toegewijd en voor het koninkrijk Denemarken" als motto. "Het is mijn taak sinds mijn geboorte. Een taak die ik met trots, respect en vreugde benader." Frederik bedankte vervolgens zijn moeder. In tegenstelling tot Margrethe gaf Frederik zijn partner wel een belangrijke rol en titel. Mary Elizabeth Donaldson werd koningin. Margrethe had destijds geweigerd om haar echtgenoot Henri koning te laten worden. Toen zij aantrad was een vrouwelijke vorst nog bijzonder in Denemarken. Speciaal voor haar was de opvolgingswet gewijzigd. Lange tijd was haar oom Knoet de Deense troonopvolger.

Opleiding

Frederik André Henrik Christian werd op 26 mei 1968 in Kopenhagen geboren als oudste zoon van de toenmalige prinses Margrethe II van Denemarken en prins Henri de Laborde de Monpezat. Hij deed in 1986 eindexamen aan de middelbare school in Kopenhagen. Frederik studeerde onder meer politicologie aan de Harvard Universiteit. Frederik werkte na zijn studie een jaar als secretaris aan de Deense ambassade in Parijs en vervulde daarna enkele functies in het leger. Hij kreeg bovendien een aantal maatschappelijke functies, waaronder het lidmaatschap van het IOC. In 2000 nam hij deel aan een sledehondenexpeditie van 2800 kilometer in Groenland. Tijdens de Olympische Spelen van Sydney in 2000 ontmoette Frederik de Australische Mary Elizabeth Donaldson, het jongste kind van de wiskundige John Dalgleish Donaldson en zijn vrouw Henrietta Clark Horne.

Huwelijk

Frederik en Mary traden op 14 mei 2004 in de Domkerk van Kopenhagen in het huwelijk. Aansluitend vond een groot feest plaats in Slot Fredensborg. Het huwelijk werd gezegend met vier kinderen, waarvan de oudste (2005), een zoon, de traditionele naam Christiaan kreeg. Al generaties lang worden de oudste zonen om en om Frederik en Christiaan genoemd. Frederik vervulde verschillende maatschappelijke functies. Zo nam hij deel aan klimaatconferenties en was hij van 2009 tot 2021 lid van het IOC. In Denemarken werd hij bovendien gezien als sportheld. Hij zette zich onder meer in voor lange afstandssporten.

Luiwammes

In Denemarken werd in deze eeuw het koningshuis steeds kritischer gevolgd. In 2014 schreef het Deense tabloid EkstraBladet, dat de kroonprins een luiwammes was. "De kroonprins zegt dat hij 24 uur per dag, zeven dagen in de week werkt voor Denemarken. De werkelijkheid is anders," schreef EkstraBladet. De krant kwam tot deze pittige uitspraak na een vergelijkend onderzoek naar de werkzaamheden van Frederik en andere leden van koninklijke families. Frederik zou in 2013 slechts op negentig dagen gewerkt hebben. Na de publicatie van EkstraBladet kwam het Deens hof met een verklaring. De openbare agenda van Frederik zou geen representatief beeld oproepen, zei een woordvoerder, want een groot aantal ontvangsten en bezoeken aan maatschappelijke instellingen werden niet vermeld. Bovendien vergde de voorbereiding van de bezoeken ook veel tijd. Dat is ongetwijfeld waar, maar ook de leden van de andere Europese koningshuizen moeten zich voorbereiden. Daarom geeft deze vergelijking waarschijnlijk wel een goed beeld van de inzet van de Deense kroonprins.

Reactie

Koningin Margrethe benoemde haar zoon Frederik op 8 april 2015 tot schout-bij-nacht bij de marine en generaal-majoor in het leger en de luchtmacht. De versierselen die hierbij horen werden uitgereikt door de hoogste chef van de Deense strijdkrachten, generaal Peter Bartram. Koningin Margrethe lijkt de kroonprins nu meer en meer bij haar taken te betrekken. Enkele buitenlandse bladen suggereerden, dat prins Henri wilde dat Margrethe met pensioen ging. Hij zou de druk steeds verder opgevoerd hebben. Het Deense volk wilde dit graag, want het kroonprinselijke paar Frederik en Mary was ondanks de negatieve berichten in kranten als EkstraBladet zeer geliefd in Denemarken.

Afscheid Margrethe

Prins Henri de Laborde de Monpezat maakte de troonsbestijging van zijn zoon niet meer mee. Hij overleed in 2018 op 83-jarige leeftijd. Koningin Margrethe kondigde in haar nieuwjaarstoespraak van 2024 aan op 14 januari 2024 af te treden ten gunste na haar zoon. Dit was een bijzondere datum, want dat was ook de dag waarop Margrethe na het overlijden van haar vader in 1972 de troon besteeg. Voor het eerst in de recente geschiedenis van Denemarken trad een regerend vorst af. Ook Margrethe dacht er aanvankelijk niet aan om af te treden, want ook zij vond het een taak voor het leven. Zij veranderde pas van mening toen zij ernstige medische klachten kreeg.

Troonsbestijging

Op zondag 14 januari 2024 kwam een buitengewone Raad van State om 14.00 uur bijeen. In het bijzijn van de regering, haar zoon Frederik (55) en kleinzoon Christian (18) zette Margrethe haar handtekening onder de abdicatieverklaring. Dit gebeurde achter gesloten deuren in paleis Christiansborg. Met een vertraging van tien minuten werden de beelden getoond aan de Deense televisiekijker. Nadat Margrethe had getekend nam Frederik op haar stoel plaats. Ze kreeg haar wandelstok aangereikt en draalde nog even. Zichtbaar geëmotioneerd trok ze zich daarna terug in een belendend vertrek van de Christiansborg, waarna Frederik zijn toekomst voor het land met een handtekening bezegelde. Na de balkonscène, waarbij Frederik aan de mensenmassa duidelijk maakte dat hij bij de vervulling van zijn taken veel zou steunen op zijn echtgenote Mary, vertrok de koninklijke familie naar de Amalienborg, waar om 17:00 uur drie vaandels symbolisch werden overgedragen, van het paleis waar Margrethe woont naar het paleis van Frederik X. Deze vaandels hangen altijd in de woning van de regerende vorst.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan royalty en koninklijke huizen. Lees Koninklijke Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van de belangrijkste koninklijke huizen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer informatie over royalty

Hoofdpagina Royalty

In deze bundel is een eerste selectie opgenomen van de artikelen die Ruud van Capelleveen over het Koninklijk Huis schreef. Voor deze uitgave werden de meeste artikelen herschreven, geactualiseerd en aangevuld. Door deze wijzigingen blijven de artikelen interessant; nu en later.
Koninklijke geschiedenis


In deze publicatie in de serie Kastelen in Nederland van Ben Hendriks staan vooral veel kastelen en paleizen die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie, zoals Huis ten Bosch, Soestdijk, Drakensteyn, Noordeinde, Paleis Het Loo, het Oude Loo. Ook deze uitgave van Ben Hendriks staat weer garant voor veel leesplezier.
Kastelen in Nederland


Met deze uitgave over het Britse vorstenhuis komt u veel te weten: niet alleen over het wel en wee van alle Engelse koningen en koninginnen, maar ook over de tijd waarin zij leefden, de machtsstrijd waarin de koningen verwikkeld raakten en de oorlogen die zij voerden. In dit digitale boek staan alle Britse koningen en koninginnen vanaf Willem de Veroveraar.
Engelse koningen en koninginnen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.