Mata Hari (1876-1917)

Nederlandse danseres en courtisane

De in Leeuwarden geboren Margaretha Geertruida Zelle betoverde als schaars geklede, oriëntaalse danseres in 1905 het publiek in Parijs. Haar voorliefde voor rijke mannen en hooggeplaatste officieren bracht haar in hoge militaire kringen. Ze dankte er haar mondaine leven aan, maar uiteindelijk werd het ook haar ondergang. Mata Hari werd beschuldigd van spionage. Op 15 oktober 1917 eindigde haar leven voor het vuurpeloton.

Leeuwarden

Mata Hari werd op 8 augustus 1876 in Leeuwarden geboren als Margaretha Zelle. Zij was de dochter van een hoedenwinkelier. Margaretha kreeg Franse, Duitse en Engelse lessen en woonde na de scheiding van haar ouders in Leiden. In 1895 trad zij in het huwelijk met Rudolph MacLeod, een kapitein bij de KNIL en verhuisde naar Amsterdam. In de hoofdstad kwam haar zoontje ter wereld. Enkele jaren later vertrok het paar naar Nederlands-Indië. Daar overleed haar zoontje.

Naaktdanseres in Parijs

De dood van hun kind trok een zware wissel op het huwelijk van Margaretha en Rudolph. Na de scheiding vestigde ze zich als naaktdanseres onder de naam Mata Hari in Parijs. In de lichtstad groeit ze al snel uit tot één van de meest besproken dames en er volgden optredens in Wenen, Monaco, Madrid en Milaan. Ook in de slaapkamer wist Mata Hari menig mannenhart sneller te doen kloppen. Haar klantenkring bestond vooral uit hoog geplaatste militairen en leden uit diplomatieke diensten.

Hoogverraad

In 1917 werd Mata Hari gearresteerd op beschuldiging van hoogverraad aan de Duitsers. Ze werd in oktober 1917 op het polygoon te Vincennes gefusilleerd. Later werden er ernstige twijfels geuit ten aanzien van de beschuldiging. Het is niet ondenkbeeldig, dat Mata Hari als zondebok werd geofferd.

Doodvonnis Mata Hari

Het Fries Museum kreeg enige jaren geleden een origineel Frans gerechtsdocument uit de zaak Mata Hari. In dit zogenaamde 'Bulletin No 1' is heel concreet te lezen op grond van welke artikelen Mata Hari schuldig werd bevonden en welke straf ze daarvoor kreeg: 'Mort', ofwel de doodstraf. 'Bulletin No 1' is afkomstig van het parket bij de krijgsraad en was oorspronkelijk bestemd voor het centrale strafregister van het Franse ministerie van Justitie. "Dit document is als het ware het einde van de reis: het geeft haar dood aan," zei Yves Rocourt, conservator van het Fries Museum in Leeuwarden. "Het enige dat overblijft is de vraag: was ze echt schuldig?"

Films over Mata Hari

Het leven van Mata Hari werd verschillende keren verfilmd. Magda Sonja, Greta Garbo, Zsa Zsa Gabor, Jeanne Moreau en Sylvia Kristel kropen op het filmdoek in de rol van Mata Hari. Josine van Dalsum gaf haar gestalte in een vierdelige televisieserie. In Nederland brachten de toneelspeelsters Els van Rooden en Fie Carelsen Mata Hari in het theater tot leven.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Beroemde Vrouwen om meer te weten te komen over interessante en belangrijke vrouwen en feministen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Beroemde Vrouwen

In 'Beroemde vrouwen' brengt Ruud van Capelleveen een ode aan 114 vrouwen, die uw aandacht verdienen. Naast feministes, zoals Emmeline Pankhurst, Millicent Garrett Fawcett, Andrea Dworkin, Betty Friedan, Aletta Jacobs, treft u in deze uitgave beroemde vrouwen aan uit uiteenlopende disciplines.
Beroemde Vrouwen

Meer Beroemde Vrouwen

Beroemde vrouwen

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.