Kasteel Chillon

Strategisch gelegen kasteel

Kasteel Chillon ligt op een strategische plaats. Het kasteel is gebouwd op een rotsachtig eiland, zeer dicht aan de uiterste oostkust van het meer van Genève. In het Frans heet het meer Lac Léman, in het Duits Die Genfer See.

Vroege bewoners

Al heel vroeg vestigden zich hier mensen. Bewoning is al bekend uit de Bronstijd en vooral ook uit de Romeinse tijd. Omdat de Alpentoppen in het zuidoosten van het meer van Genève tamelijk steil uit het meer oprijzen, is er maar weinig ruimte voor een weg tussen het meer en de steile bergwanden. Daarom kan men op deze plaats de weg van het noorden van Zwitserland naar de Sint Bernhardpas en daarmee naar het noorden van Italië, uitstekend controleren. Dat hadden de bewoners in dit gebied bijzonder goed in de gaten en zij benutten deze omstandigheden met tolheffing. Daartoe hadden ze, waarschijnlijk onder leiding van de bisschoppen van Sitten, een slot gebouwd op een eiland dicht onder de kust. Heel lang heeft men zich kunnen onttrekken aan de invloed van andere kerkelijke en profane landsheren, maar ten slotte was dit niet meer mogelijk.

Savoye

De graven van Savoye kregen langzamerhand hun macht over de gebieden rond het meer van Genève in handen en namen de controle over de weg naar het zuiden van de plaatselijke bewoners over. Dat gebeurde rond 1150; dan wordt het slot voor het eerst vermeld. De Heren van Savoye bouwden het slot enorm uit. Dat was voornamelijk het werk van Thomas van Savoye en zijn zoon Pierre II. Het geslacht van Savoye breidde haar macht steeds verder uit en bedreigde daarmee zelfs het machtsgebied van de Habsburgers. In Villeneuve, juist ten zuiden van Chillon, ontstond een marinesteunpunt, want de Savoyers beheersten het meer van Genève ook met hun vloot, die bestond uit met riemen uitgeruste grote schepen.
Maar de tijden veranderden. De kanonnen werden krachtiger en dezelfde bergen, die voor Chillon aanvankelijk het beginpunt waren, keerden zich nu tegen het kasteel. Want met een enkel kanon werd het mogelijk het kasteel en het leven daarin te vernietigen. De burcht was niet langer onneembaar. Kasteel Chillon wordt vesting, maar vooral residentie en gevangenis.

Veel uitbreidingen

Kasteel Chillon is in de loop der tijd een aaneenschakeling van binnenplaatsen, torens, gewelven, een tweetal kapellen en vele verschillende verblijven geworden. Een van de kapellen is verdwenen, maar de fundamenten zijn nog zichtbaar en de andere is zorgvuldig gerestaureerd. Het kasteel bestaat uit meer dan twintig gebouwen en verschillende binnenplaatsen. Behalve de centrale hoofdtoren of donjon, zijn ook op de muren, vooral aan de landzijde, drie indrukwekkende halfronde torens gebouwd. Daarnaast kent het kasteel nog de Grafenturm aan de noordzijde en de klokkentoren aan de zuidzijde bij de ingang. De verschillende binnenplaatsen werden door poortjes van elkaar gescheiden. Toen het kasteel arsenaal en tuighuis werd, moest men deze poorten noodgedwongen vergroten, omdat de kanonnen er anders niet door zouden hebben gekund.

De gevangene van Chillon

Vele gevangenen zijn in de gewelven vastgehouden. In 1348, de tijd van de pest, waren het de joden, die de schuld kregen van het ontstaan van de pest doordat ze waterbronnen vergiftigd zouden hebben. In later tijden waren het mensen die om der geloofswille werden opgesloten.
Zo heeft het grootste gewelf gediend om Bonivard gevangen te houden. François de Bonivard was de prior van het klooster St. Viktor bij Genève. Hij had de onafhankelijkheid van Genève verdedigd en werd daarom opgesloten. Pas na zes jaar, in 1536, kon hij bevrijd worden door de mannen van Bern.
Lord Byron heeft over deze gebeurtenis een lang gedicht geschreven, getiteld 'The prisoner of Chillon' (De gevangene van Chillon). Hierdoor is Chillon in geheel Europa bekend geworden.

Kanton Vaud

De mannen van Bern (de Zwitsers) die de prior De Bonivard hadden bevrijd, gebruikten het kasteel jarenlang als arsenaal en woning voor hun slotvoogd. In 1798 kwam het slot - tijdens de revolutie van het kanton Vaud - in handen van het kanton Vaud.
Tegen het einde van de negentiende eeuw begon een ingrijpende restauratie, die wel vele jaren in beslag heeft genomen, maar wetenschappelijk veel gegevens over ontstaan en constructie van het kasteel heeft opgeleverd.
Het kasteel is nog steeds eigendom van het kanton Vaud, dat Chillon benut als een trekpleister voor het toerisme. En inderdaad, men is er in geslaagd jaarlijks meer dan honderdduizend toeristen naar Chillon te krijgen.

Meest bezochte kasteel van Zwitserland

Dat er ook vele Nederlanders komen, werd gedemonstreerd door de kassier, die bij het kopen van een kaartje een gidsje in de eigen (in ons geval Nederlandse) taal verstrekte en daarbij, na overhandiging van de documenten, de onsterfelijke woorden: "Inpakken en wegwezen" bezigde.
Het kasteel van Chillon is inderdaad het beroemdste en meest bezochte kasteel van Zwitserland en misschien wel van de gehele wereld.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis Zwitserland

Zwitserland

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.