Veurne

Plaats in de Westhoek

De Belgische stad Veurne ligt in de Westhoek, het uiterste stukje van de provincie West-Vlaanderen, begrensd door de Noordzee, de Schreve - zoals ze daar de grens met Frankrijk noemen - en de rivier de IJzer. Om de Duitsers in de Eerste Wereldoorlog tegen te houden werd de IJzer als een waterlinie gebruikt.

Boetprocessie

Veurne heeft die oorlog met weinig schade overleeft, in tegenstelling tot veel andere Vlaamse frontsteden. Elke laatste zondag van juli krijgt Veurne even een Spaans tintje. Dan gaat de Boetprocessie uit, waarbij boetelingen in bruine pijen met het gezicht bedekkende kappen opstappen langs achttien kruiswegstaties, terwijl ze een groot kruis meedragen. Dit gebruik dateert uit de Spaanse tijd, toen kapucijnen de mensen aanmoedigden om zo mee te stappen in deze al veel oudere processie.

Grote Markt

De Grote Markt met links het landhuis van de Kasselrij en centraal de vroeggotische Sint-Walburgakerk, die nooit verder is geraakt dan een hoogkoor, kooromgang en kruisbeuk. Aan die laatste werd begonnen in 1300, maar hij was pas af in 1904. De geplande toren bleef helemaal steken in de fundamenten, die later door Vauban zijn gebruikt als kruitmagazijn, door de Hollanders als citerne (waterbak) en nu worden benut voor exposities van beelden. De kerk grenst aan het stadspark, in feite de motte van de oude burcht. Aan de markt nog vijf zeventiende-eeuwse trapgevels, altijd al drankgelegenheden huisvestend, met hun opvallende 'tabernakelvensters' op de verdieping.

Veurne

Het Landhuis met zijn belfortachtige Ceciliatoren dateert uit 1612-1622. Hier zetelde het bestuur van de Kasselrij Veurne (het gebied rond de stad) en werd recht gesproken. Voor de bouw werd arduin aangevoerd uit het Henegouwse steenhouwersdorpje Arquennes, eeuwenlang een kwaliteitsmerk voor wat in België 'blauwe steen' heet. In 1867 vond in Veurne de laatste onthoofding met een guillotine plaats.

Veurne

Deze zuilengalerij geeft sinds 1954 toegang tot de Kamer van Handel en Nijverheid (Kamer van Koophandel), maar begon in 1636 zijn leven als deel van de Hoge Wacht, het gebouw van waaruit de stedelijke nachtwakers hun ronde deden. De volledige trapgevel in renaissancestijl zie je beter rechts op de volgende foto.

Sint-Niklaaskerk

De toren van de Sint-Niklaaskerk steekt 48 meter boven het stadje uit en toch is er geen torenspits, die is wegens bouwvalligheid verwijderd. Wel hangt daarboven 't Bomtje, een van de oudste klokken van Vlaanderen uit 1379, luidend bij oorlogsgevaar en brand. De rest van de beiaard is recenter, want de Fransen roofden die klokken maar 't Bomtje was te zwaar. De kerk zelf was aanvankelijk een twaalfde-eeuwse kloosterkerk, die na herbouw parochiekerk werd met als patroon de heilige van de kooplui - vandaag nog steeds bemind door de middenstand.

Spaans Paviljoen

Het Spaans Paviljoen (links) kreeg die naam pas toen het in 1679 het hoofdkwartier van de Spaanse officieren werd. Daarvoor was het tussen 1445 en 1586 stadhuis van Veurne en vervolgens herberg. In een bovenzaal hangen mystieke werken van Brusselaar Louis Baretta (1866-1928), die geen enkel doek verkocht en dan ook arm en onbegrepen stierf. Veurne kocht zijn hele oeuvre en wist er ook geen blijf mee, maar stapelde het hier op de zolder op. Rechts de Oude Vleeshal uit 1615, maar beschadigd tijdens de Tweede Wereldoorlog en herbouwd. Ooit stadsschouwburg, nu bibliotheek. De krulgevel is pas van 1900, een periode dat in België heel veel oude gebouwen zijn gerestyled of voltooid.

Stadhuis van Veurne

De pui van het rechter gedeelte van het huidige stadhuis, waar tijdens de Eerste Wereldoorlog koning Albert in 1915 enige tijd zijn hoofdkwartier had. In de Albertzaal hangt een schilderij van de Belgische surrealist Paul Delvaux, die jarenlang aan het park woonde, waar je dan ook zijn buste tegenkomt. Voor middeleeuwse strafwerktuigen hoef je niet zo ver te wandelen, die zijn in dit stadhuis te zien.

Heilig Hartbeeld

Een Heilig Hartbeeld in een spitsboognis in een van de beuken van de Sint-Niklaaskerk. De drie beuken van deze kerk zijn even hoog en dat heet dan een hallenkerk. De ingang van de allereerste kerk uit 1120 is nog zichtbaar aan de voet van de toren, in een zeer smal straatje tussen Appelmarkt en Sint-Niklaaspleintje.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: geschiedenis van België

België
Begraafplaats in Veurne

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.