Han van Meegeren (1889-1947)

Nederlandse kunstenaar en vervalser

De Nederlandse kunstenaar en vervalser Han van Meegeren specialiseerde zich in de jaren dertig in het schilderen in de stijl van zeventiende-eeuwse kunstenaars als Frans Hals, Gerard ter Borch, Pieter de Hooch en Johannes Vermeer. Zijn beroemdste creatie was 'De Emmaüsgangers'.

Opleiding

Henricus Antonius van Meegeren werd op 10 oktober 1889 in Deventer geboren. Hij groeide op in een rooms-katholiek gezin. Op de middelbare school haalde hij negens en tienen voor tekenen. Onder invloed van zijn vader ging Van Meegeren echter bouwkunde studeren in Delft. Toen hij in 1913 voor zijn tekening van een kerkinterieur de eerste prijs won, besloot hij kunstschilder te worden.

Van Meegeren aan de wand

Han van Meegeren maakte in de jaren twintig veel Bijbelse voorstellingen. Ook schilderde hij straatzangers, nachtclubs en portretten van acteurs en de gegoede klasse. Hij maakte ook tekeningen en litho's van dieren. Een tekening met een hertje werd in enorme aantallen vermenigvuldigd en hing in één op de vijf Nederlandse huiskamers! "Een Van Meegeren aan de wand, maakt uw kamer interessant," zo luidde een reclameslogan van voor de oorlog.

Meestervervalser

Toch maakte Han van Meegeren zijn grootste winsten in het geheim. Hij verdiende tussen 1937 en 1943 miljoenen als meestervervalser. Al uit omstreeks 1923 dateert 'De vergenoegde roker' in de stijl van Frans Hals. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog leidde het spoor van een Vermeer-schilderij in de collectie van Hermann Göring naar Han van Meegeren in Amsterdam. Na de Tweede Wereldoorlog werden in een zoutmijn schilderijen gevonden die in het bezit waren geweest van belangrijke nazi's. Hieronder waren ook werken uit de verzameling van Göring. De herkomst van de werken werd onderzocht. Hierbij kwam de naam van Han van Meegeren naar voren.

Vondst

De kunstenaar werd gearresteerd en beschuldigd van collaboratie. Dat werd destijds bestraft met een lange gevangenisstraf. Op vervalsing stond slechts twee jaar. Han van Meegeren besloot daarom de waarheid te vertellen. Toen bekend raakte in 1945 dat Han van Meegeren en niet Johannes Vermeer 'De Emmaüsgangers' had geschilderd sloeg dat nieuws in als een bom. Voor de aankoop van dit meesterwerk was door het Museum Boijmans Van Beuningen destijds 520.000 gulden neergeteld.

Proces

Aanvankelijk werd hij niet geloofd, maar men raakte overtuigd toen Han van Megeren onder toezicht in gevangenschap 'Christus in de tempel' in de stijl van Johannes Vermeer schilderde. In 1947 werd een proces tegen hem gevoerd. De kunstenaar werd in november 1947 veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf. Han van Meegeren overleed op 30 december 1947 in de Valeriuskliniek in Amsterdam. Hij werd gecremeerd en later bijgezet op de Algemene Begraafplaats te Deventer.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Kunstbegrip en Kijken naar Kunst als u meer wilt weten over kunstenaars en kunststromingen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer over kunst en kunstenaars

Kunst

Met 'Uit de kunst' van Ruud van Capelleveen komt u veel te weten over belangrijke kunststromingen en kunstenaars. De auteur koos interessante voorbeelden. De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake. 'Uit de kunst' is een gevarieerde bundel over kunst en kunstenaars.
Uit de kunst

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.