Jan Zwart (1877-1937)

Nederlandse organist en componist

De Nederlandse organist en componist Jan Zwart uit Zaandam werd nationaal bekend doordat de NCRV zijn orgelspel wekelijks op de radio uitzond. Van 1898 tot zijn dood bespeelde hij het orgel bij de Hersteld Evangelisch Lutherse Kerk aan de Kloveniersburgwal in Amsterdam. Hij was ook de initiator van de Nederlandse Orgeldagen.

Opleiding

Jan Zwart werd op 20 augustus 1877 geboren in Zaandam. Hij groeide op in een koopmansgezin in Rotterdam en kreeg als jongen orgelles van G.B. van Krieken, de organist van de Zuiderkerk. Zwart studeerde later bij H. de Vries in Rotterdam, onder wiens leiding zijn eerste composities tot stand kwamen.

Organist

Jan Zwart was als organist werkzaam in Rotterdam en Capelle aan de IJssel. Van 1898 tot zijn dood bespeelde hij het orgel bij de Hersteld Evangelisch Lutherse Kerk aan de Kloveniersburgwal in Amsterdam. Het grote drieklaviers orgel in deze kerk gold als een van de mooiste orgels in Nederland.

Wekelijkse orgelconcerten

Vanaf 1914 organiseerde Zwart wekelijks orgelconcerten in de 'Kloof'. Aanvankelijk vonden deze concerten alleen in de zomermaanden plaats, maar na 1923 werd het aantal concerten geleidelijk uitgebreid. Jan Zwart werd nationaal bekend, toen door de NCRV-radio, zijn orgelbespelingen vanaf de jaren twintig werden uitgezonden. Hierbij bleek zijn grote voorliefde voor de Nederlandse orgelmuziek.

Kerkmuziek

Zwart componeerde vooral bewerkingen van psalmen, gezangen en geestelijke liederen. Hij schreef deze muziekstukken vooral met onderwijstechnisch doel. Zwart was ook de initiator van de Nederlandse Orgeldagen. Op deze dagen werd veel aandacht geschonken aan de geschiedenis van de instrumenten, de orgelmuziek en de organisten.

Promotor

Door zijn optredens in het land en zijn door de radio uitgezonden orgelspel wist hij veel belangstelling voor dit instrument op te wekken. Hij wist en schreef ook veel over de geschiedenis van het orgel, orgelbespelers en componisten die voor het orgel hadden gecomponeerd. Hierdoor slaagde hij er ook in om belangstelling op te wekken voor de muziek van Jan Pieterszoon Sweelinck. Hij heeft zich zeer ingespannen om het werk van H.Jz. Speuy en A. van Noordt, en zijn tijdgenoten Hendrik Andriessen en C. Kee, meer bekendheid te geven. In 1917 begon hij bovendien aan de uitgave van "Nederlandse Orgelmuziek".

Overlijden

Jan Zwart overleed op 13 juli 1937 op 59-jarige leeftijd na een kort ziekbed in Zaandam. Zijn stoffelijke resten werden op de Gemeentelijke Begraafplaats aan de Zuiddijk begraven.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis

Biografie

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.