Bezetting Duitse Rijnland

Herstelbetalingen

Op 11 januari 1923 trokken Franse en Belgische militairen het Duitse Rijnland binnen. Het doel van dit militaire optreden was de bezetting van enkele belangrijke steden in het Roergebied, het hart van het industriële Duitsland. Door de hachelijke financiële omstandigheden had Duitsland besloten de herstelbetalingen op te schorten. Het Rijnland zou voor de geallieerden als een soort onderpand moeten dienen voor de door Duitsland te betalen herstelbetalingen na de Eerste Wereldoorlog.

Verdrag van Versailles

Na de Eerste Wereldoorlog waren bij het Verdrag van Versailles van 28 juni 1919 aan Duitsland enorme herstelbetalingen opgelegd. Deze betalingen zouden een bedrag van 132 miljoen goudmark moeten belopen. Van tevoren was eigenlijk al wel duidelijk dat Duitsland nooit aan deze verplichtingen zou kunnen voldoen. En dat is ook wel gebleken.

Inflatie

De bezetting door de Franse en Belgische troepen lokte een golf van woede uit, die leidde tot sabotageacties. Daardoor viel de productie van belangrijke goederen uit, die nu juist de basis hadden moeten vormen voor de herstelbetalingen. De enorme kosten van deze acties stortten de Duitse maatschappij in een financiële catastrofe door een snel omhoogschietende inflatie.
De Duitse schrijver Heinrich Böll (Nobelprijswinnaar) vertelde in een biografie dat zijn vader in deze inflatietijd met een ladderwagen naar de bank ging om de lonen te halen voor zijn personeel, terwijl op weg naar huis het geld al weer veel minder waard bleek te zijn. Het loon werd daarom dagelijks uitbetaald.
De filatelisten onder de lezers kennen ongetwijfeld de postzegels van het Duitse rijk uit de inflatietijd met waarde-opdrukken in vele miljoenen, zelfs miljarden marken.

Politieke strijd

De politieke situatie veroorzaakte strijd tussen de verschillende partijen, waarbij duistere kringen gebruik probeerden te maken van de situatie om een losweken van het Rijnland van Duitsland te bewerkstelligen. Kortom een situatie, die verschillende politieke groeperingen een voedingsbodem verschafte om te trachten hun eigen plannen te verwezenlijken.

Weimar Republiek

In augustus bleek dat het voor de centrale regering van de Weimar Republiek onmogelijk was de strijd in het Roergebed verder te financieren. Onder Gustav Stresemann vond een heroriëntering plaats, die met een grote politieke coalitie er in slaagde de crisissituatie te overwinnen. Tegen het einde van het jaar slaagde de politiek er dan wel in een stabilisering te bereiken, maar het vertrouwen onder de bevolking in de politiek was tot een minimum gedaald.

Dawesplan

In 1924 accepteerden de geallieerden een nieuw plan dat de oorlogsschulden van Duitsland opnieuw moest regelen. De Amerikaanse politicus Charles Gates Dawes (1865-1951) werd voorzitter van het comité dat dit plan had ontwikkeld. Men had goed begrepen dat Duitsland er nooit in zou slagen de bij het Verdrag van Versailles opgelegde herstelbetalingen na te komen. Deze betalingen werden aanzienlijk verlaagd en een van de andere regelingen in dit plan zorgde er voor dat de geallieerde troepen zich uit Duitsland zouden terugtrekken.

Youngplan

Al in 1930 bleken ook de verplichtingen van het Dawesplan voor Duitsland te hoog te zijn. Het Dawesplan werd vervangen door het Youngplan. Het Youngplan is genoemd naar de Amerikaanse zakenman Owen D. Young (1874-1962). Op 17 mei 1930 trad de schuldenregeling van het Youngplan in werking. De regeling voorzag in de betaling tot 1988 van 121 miljard rijksmark in jaarlijkse hoeveelheden van 1,6 tot 2,5 miljard rijksmark. Door de ingetreden wereldwijde economische crisis moest al in 1931 uitstel worden verleend van betalingen. Dit uitstel werd mogelijk gemaakt door het verdrag van Lausanne per 9 juli 1932.

Tweede Wereldoorlog

Door het voortsudderen van de wereldwijde depressie en het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in 1939 is er ten slotte niets terechtgekomen van een betaling van oorlogsschulden door het Duitse Rijk, dat na de Tweede Wereldoorlog als Bondsrepubliek Duitsland opnieuw moest beginnen.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij veel aandacht aan de geschiedenis van Duitsland en de mooiste plekjes in dit land. Lees Duitsland: Geschiedenis en Wetenswaardigheden als u uw vakantie in Duitsland wilt voorbereiden of meer wilt weten over de geschiedenis van dit interessante land.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Literatuur

Grote Winkler Prins encyclopedie, Amsterdam/Brussel, Elsevier, 1973-1975, diverse delen.

Hoffmann, Gabriele; Heinrich Böll; Bornheim-Merten, Lamuv, 1986, pag. 19.

N.N.; Fragen an die deutsche Geschichte, Ideen, Kräfte, Entscheidungen. Von 1800 bis zur Gegenwart; Berlin, Deutsche Bundestag, 1990, 16. Auglage.

Lees verder: geschiedenis Duitsland

Geschiedenis Duitsland

In 'Duitsland: Geschiedenis en wetenswaardigheden' verzamelde Ruud van Capelleveen 150 verhalen die blijk geven van zijn fascinatie voor Duitsland. De onderwerpen in deze uitgave gaan over de geschiedenis van onze oosterburen. Duitsland was eeuwenlang een lappendeken van staatjes en koninkrijkjes. Niet veel Nederlanders weten dat Duitsland pas in 1871 door Otto von Bismarck tot een eenheid werd gesmeed. In deze uitgave staan 150 interessante en fraai geïllustreerde verhalen met wetenswaardigheden over de geschiedenis van Duitsland.
Duitsland


In 'Door de Nederlandse geschiedenis' vertelt Ruud van Capelleveen veel over de Nederlandse geschiedenis: over de moordenaar van Willem van Oranje, Balthasar Gerards, over raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt, die met prins Maurits in conflict raakte, over de invloed van koning Lodewijk Napoleon, die door zijn broer Napoleon Bonaparte aangewezen werd om de Franse belangen te dienen als koning over Nederland, over de Slavenhandel van de WIC en andere belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.
'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.