Napoleon grijpt de macht in 1799

Staatsgreep in 1799

De revolutionaire raad van Frankrijk kwam in 1799 in grote problemen. Het land werd bedreigd tijdens de Tweede Coalitieoorlog en de economie van Frankrijk werd geteisterd door inflatie en corruptie. Emmanuel Joseph Sieyès plande een staatsgreep. Hij vroeg Napoleon om daarvoor militaire steun te verlenen. De staatsgreep van 18 Brumaire VIII vond op 9 november 1799 plaats. Na deze staatsgreep kon Napoleon Bonaparte de macht grijpen.

Republikeinse kalender

18 Brumaire VIII verwijst naar de datum. In Frankrijk had men destijds een republikeinse kalender. Deze kalender werd tussen 1793 tot 1806 in Frankrijk gebruikt ter vervanging van de gregoriaanse kalender. Hierin waren de twaalf maanden elk verdeeld in drie décades, tiendaagse weken. De kalender begon op 22 september 1792, de stichtingsdatum van de Eerste Franse Republiek.

Staatsgreep

De staatsgreep van 18 Brumaire werd achteraf gewettigd door de grondwet van 13 december 1799. Het was niet de eerste grondwet sinds de revolutiedagen. Deze wetten hadden weinig verband gehouden met de realiteit op dat moment. De vierde grondwet paste in deze traditie. De uitvoerende macht kwam in handen van drie voor tien jaar gekozen en daarna herkiesbare consuls: het Consulaat.

Consul

Emmanuel Joseph Sieyès wilde zichzelf als president van het Consulaat aanstellen, maar Napoleon wees dit plan af. Napoleon Bonaparte maakte gebruik van zijn grote populariteit en schoof zichzelf als eerste consul naar voren. Napoleon betrok in februari 1800 de Tuilerieën. Hij werkte hard. Vooral op het gebied van de bestuur en wetgeving. Frankrijk kreeg voor het eerst een samenhangend stel wetten voor het hele land. Hij stichtte een staatsraad, een rechtsprekend en een administratief orgaan en hervormde de belastingwetgeving. Ook op monetair gebied liet hij zich gelden: hij revalueerde het geld. Deze hervormingen kunnen gezien worden als de voorlopers van de Napoleontische Code of Code Napoléon, die tot de dag van vandaag vrijwel onveranderd in Frankrijk is blijven voortleven.

Alleenheerser

In de volgende jaren schakelde Napoleon Bonaparte zijn tegenstanders een voor een uit en trok daarmee alle macht naar zich toe. In 1802 werd een nieuwe grondwet aangenomen. Hierin werd Napoleon als consul voor het leven benoemd. In de jaren die volgden vergrootte hij zijn macht. Politieke tegenstanders werden vervolgd of verbannen naar het buitenland. Napoleon Bonaparte regeerde nu als een dictator.

Keizer

Om zijn macht te onderstrepen had Napoleon een sterkere leiderstitel nodig. Hij greep daarvoor terug op de keizerstitel. In mei 1804 verleende de senaat Napoleon Bonaparte de titel van keizer en in december kroonde hij zichzelf in de Notre-Dame van Parijs tot keizer van Frankrijk. Op 18 mei 1804 riep de Senaat Napoleon tot keizer uit. De plechtige kroning in de Notre-Dame vond op 2 december 1804 plaats.

Plechtigheid

Paus Pius VII werd voor de kroning in de Notre-Dame in Parijs uitgenodigd, maar de kerkelijke vader hoefde weinig te doen. Napoleon wilde zich niet ondergeschikt maken aan Pius VII. De paus mocht zich alleen bekommeren om de geestelijke macht. De wereldlijke macht lag bij de gekozen keizer van Frankrijk, meende Napoleon. Napoleon Bonaparte zette zelf de kroon op zijn hoofd en kroonde daarna zijn echtgenote Joséphine de Beauharnais tot keizerin. Napoleon had zich aangekleed met allerlei relieken die vroeger gebruikelijk waren bij de kroning van vorsten. Zo droeg hij een rode mantel; een verwijzing naar het purper van het Romeinse imperium, maar de mantel was bestikt met gouden bijen. De bijen verwezen naar het graf van de Frankische koning Childerik. Het wapen met de adelaar werd ontleend aan het wapen van Karel de Grote.

Status

De kroningsplechtigheid in Parijs was een groot spektakel. Het draaiboek telde driehonderd pagina's. De kroning van Napoleon in de Notre-Dame in Parijs moest zijn status verhogen en zijn belang onderstrepen. Voor de kroning van Napoleon werd een groot bedrag uitgegeven. De Franse staat zou hiervoor meer dan 8,5 miljoen frank hebben uitgegeven. De kunstenaars Jacques-Louis David, Jacques-Louis David en anderen schilderden na afloop grote schilderijen om de grandeur van Napoleon Bonaparte te tonen. Zo behaagde Jacques-Louis David zijn opdrachtgever door ook de moeder van Napoleon op het schilderij af te beelden. Maria Laetitia Ramolino was echter niet aanwezig bij de plechtigheid in de Notre-Dame. Men zegt dat zij wilde niet komen omdat ze het onbeschoft vond dat Napoleon zich als de meerdere van de paus toonde door zichzelf te kronen, maar er waren ook problemen in de familie. Moeder vond dat Napoleon Lucien en zijn andere broers slecht behandelde.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Hierin schrijven ook regelmatig over Frankrijk en Parijs. Lees Parijs: Geschiedenis en wetenswaardigheden als u meer wilt weten over deze interessante stad.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis Frankrijk

Frankrijk
Napoleon Bonaparte

Elke keer als u de Franse hoofdstad bezoekt wordt u verrast door de allure, de schoonheid en de geschiedenis van Parijs. Deze stad is het resultaat van een ontwikkeling van tweeduizend jaar. In de wereldstad Parijs kunt u uren ronddwalen. Het is gemakkelijk om van deze stad te gaan houden. Over bijna elk gebouw in het centrum van Parijs is een interessant verhaal te vertellen.
Parijs


Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.