Hollandse infanterie bij Berezina in 1812

Veldtocht naar Rusland van Napoleon Bonaparte

Van 26 tot 29 november 1812 vond bij de Russische rivier de Berezina een veldslag plaats tijdens de terugtrekking van Napoleon Bonaparte uit Rusland. De Nederlandse kunstschilder Jan Hoynck van Papendrecht (1858-1933) specialiseerde zich in militaire en historische afbeeldingen. Hij legde het tafereel vast voor een schoolplaat. In het leger van Napoleon dienden ook een groot aantal Nederlanders, want ons land was in die jaren in Frans bezit.

Brug bij Berezina

Bij de Berezina construeerde Jean-Baptiste Eblé onder moeilijke omstandigheden met vierhonderd pontonniers een brug over het ijskoude rivierwater. Zijn eenheid bestond vooral uit Nederlanders. De brug werd vier meter breed en kreeg een lengte van honderd meter. Talloze Nederlanders verloren hierbij hun leven. Zij werden meegesleurd door de sterke stroming of bezweken aan onderkoeling. Nederlandse troepen dekten de overgang van de Grande Armée van Napoleon. Slechts enkele pontonniers, zoals kapitein George Diederich Benthien, overleefden de aanval van de Russen op de brug bij Berezina. In de ochtend van 29 november gaf Jean-Baptiste Eblé opdracht om de brug te vernietigen.

Echec

Napoleon Bonaparte vervolgde zijn terugtocht met een schamel restant van zijn leger. Volgens historici verloren de Fransen in drie dagen tijd 25.000 man. Aan Russische zijde waren 15.000 doden te betreuren. Op de terugtocht zouden nog duizenden soldaten door uitputting of bevriezing om het leven komen.
"De keizer is op weg naar Parijs en heeft zich nooit beter gevoeld," schreef het Franse staatsblad 'Le Moniteur'. Uiteraard maakte deze krant geen melding van het grote echec van de Veldtocht van Napoleon naar Rusland. Van het enorme Franse leger van bijna 700.000 soldaten overleefde slechts 20.000 man. De Pruisische generaal en historicus Carl von Clausewitz roemde later de militaire vaardigheden van het Franse leger, die het zelfs onder al deze rampspoed niet totaal had begeven.

Veldtocht naar Rusland

De Veldtocht van Napoleon naar Rusland in 1812 was een keerpunt. Zijn Grande Armée werd voor een belangrijk deel vernietigd en hij slaagde er later niet meer in om zijn leger opnieuw op te bouwen. Napoleon werd in 1813 door het coalitieleger van Rusland, Oostenrijk, Pruisen en Zweden bij Leipzig verslagen. De Slag bij Leipzig was de grootste veldslag in Europa voor de Eerste Wereldoorlog. Bij deze strijd waren meer dan 500.000 soldaten betrokken. Napoleon keerde, achtervolgd door het coalitieleger, terug naar Frankrijk, waar hij tot aftreden werd gedwongen. De keizer werd verbannen naar Elba.

Napoleon in Rusland

Napoleon Bonaparte trok in juni 1812 met een groot leger naar Rusland. De 'Grande Armée' van Napoleon bestond niet alleen uit Fransen. Ook dienstplichtigen uit de bezette gebieden vochten voor Napoleon in Rusland. Het Franse leger bestond daarom ook uit Italianen, Polen, Pruisen, Zwitsers, Spanjaarden en Nederlanders.
Napoleon in Rusland

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Door de Nederlandse geschiedenis

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland. Deze auteur toont aan dat geschiedenis buitengewoon verfrissend en boeiend kan zijn.
Door de Nederlandse geschiedenis

Lees verder: meer geschiedenis

Hoofdpagina Geschiedenis

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.