Napoleon in Rusland
Grande Armée

Schilderij Adolph Northen: De terugtocht van Napoleon uit Rusland
Napoleon Bonaparte (1769-1821) trok in juni 1812 met een groot leger naar Rusland. De 'Grande Armée' van Napoleon bestond niet alleen uit Fransen. Ook dienstplichtigen uit de bezette gebieden vochten voor Napoleon in Rusland. Het Franse leger bestond daarom ook uit Italianen, Polen, Pruisen, Zwitsers, Spanjaarden en Nederlanders.Grande Armée
De 'Grande Armée' van 610.000 manschappen dunde echter snel uit. De Russen pasten op hun terugweg de tactiek van de verschroeide aarde toe: zij vernielden alles dat bruikbaar zou zijn voor Napoleon. Ook de waterputten werden vergiftigd. Al snel braken allerlei besmettelijke ziekten uit in het leger van Napoleon. Op 15 augustus 1812 bereikte de 'Grande Armée' de Dnjepr. Bij Smolensk werd twee dagen gevochten, maar het waren geen beslissende veldslagen. De Russen gingen Napoleon steeds uit de weg. Ook na Smolensk trok het Russische leger zich verder terug. Tsaar Alexander I droeg het bevel nu over aan veldmaarschalk Michail Koetoezov. Koetoezov kreeg opdracht om de strijd met de Fransen aan te gaan. Bij Borodino zou hij de Fransen een belangrijke slag toebrengen.Borodino en Moskou
De Slag bij Borodino op 7 september 1812 verliep aanvankelijk gunstig voor Napoleon. Eugène de Beauharnais veroverde het dorp en Michel Ney kon belangrijke defensieve posities bij Borodino innemen. De Fransen werden urenlang onder vuur genomen. De verliezen waren hoog: 25.000 Fransen en 50.000 Russen verloren hun leven. In de nachtelijke uren trokken de Russen zich weer tactisch terug. Napoleon trok verder. Moskou werd door Koetoezov niet verdedigd. De stad werd door hem geëvacueerd en in brand gestoken. De Russen wilden zich niet overgeven en Napoleon Bonaparte trok zich nu gedwongen door voedselgebrek terug. Hij had niets bereikt in Rusland, maar verloor wel 400.000 soldaten en 100.000 paarden.Terugtocht
De verliezen liepen nog verder op tijdens de terugtocht van de 'Grande Armée'. Napoleon koos een verkeerde route: hij ging via dezelfde, reeds kaal geroofde, weg terug naar het westen. Bovendien veranderde het weer. Na 6 november kwam de temperatuur niet meer boven het vriespunt. De wegen werden onbegaanbaar. Zijn soldaten waren slecht gekleed en overleden door bevriezing. Bij de oversteek van de Berezina kwamen veel soldaten om het leven toen een brug het begaf en zijn manschappen in de ijskoude rivier vielen. Bovendien voerden de Russen telkens verrassingsaanvallen uit op het gehavende Franse leger. Ongeveer dertigduizend soldaten zouden de Russische veldtocht overleven, schreef de Russische historicus Tarle later.Napoleon Bonaparte meende dat de veldtocht in Rusland te wijten was aan het invallen van een vroege strenge winter. Inmiddels weten we dat dergelijke winterse omstandigheden in Rusland wel vaker in november voorkomen. Het gevolg van de mislukte veldtocht van Napoleon Bonaparte in Rusland was een anti-Franse stemming in de bezette gebieden. In de Nederlanden, Italië en Zwitserland braken onrusten uit en Pruisen verklaarde Frankrijk de oorlog.
Waterloo
In mei 1813 kwam het bij Lützen en Bautzen tot een treffen. Deze veldslagen werden door Napoleon gewonnen. In oktober vond de Slag bij Leipzig plaats, waarin Napoleon verpletterend werd verslagen door een gecombineerd leger van Rusland, Oostenrijk, Pruisen en Zweden. Na deze nederlaag trok Napoleon zich terug achter de Rijn. Tijdens een aanval op Lotharingen trokken de geallieerden plotseling op naar de slecht verdedigde Franse hoofdstad. Parijs werd op 31 maart 1814 veroverd. Napoleon werd tot troonsafstand gedwongen en verbannen naar het eiland Elba in de Middellandse Zee. Hij keerde nog een keer terug, maar werd in juni 1815 bij Waterloo definitief verslagen. Napoleon Bonaparte bracht zijn laatste jaren in ballingschap door op het afgelegen eiland Sint-Helena.Berezina 1812

Hollandse infanterie bij Berezina in 1812
PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Lees verder: meer geschiedenis
Hoofdpagina GeschiedenisLeestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip in Nederland bij liefhebbers van geschiedenis.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Geschiedenis Nederland

Leven in de delta
Nederlandse Kastelen

Nederlandse kastelen
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.