Nederlandse rituelen
Veranderende plechtigheden

Foto Ruud van Capelleveen: Grafsteen in Edam
Eens zal een krant verschijnen die je niet meer kunt lezen en waarin het nieuws van de dag staat, waarvan je geen getuige meer was. Het is geen aanlokkelijk beeld en de enige zekerheid die het leven biedt stoppen we daarom graag weg. Dit 'wegstoppen' gebeurt zelfs tijdens en direct na het sterfproces. Hoe geef je vorm aan het afscheid van een stervende? Voorbereiding lijkt onzinnig.Verwerkingsproces
Vaak staan rouwdiensten in het teken van de overledene en komen de nabestaanden in de knel. 'Huilen is voor jou te laat' van Corrie en de Rekels vond oom Piet een 'schitterende plaat', maar helpt het luisteren naar dit nummer de rouwenden tijdens de herdenkingsdienst bij het verwerkingsproces?Rituelen
Volgens Tomas Quartier, docent rituele studies bij de faculteit Religiewetenschappen van de Radboud Universiteit in Nijmegen, is het besef van uitvaartrituelen gegroeid door de publieke uitvaarten van leden van het Koninklijk Huis, Pim Fortuyn en de volkszanger André Hazes. De televisiekijker werd deelgenoot van het rouwbeklag van familie en vrienden. Duizenden mensen stonden uren in de rij om afscheid te nemen van een koninklijk mens, die ze nooit persoonlijk hadden ontmoet. Vele kijkers zullen koningin Juliana of prins Bernhard pas voor het eerst hebben gezien, toen van een ontmoeting geen sprake meer kon zijn. De moderne mens houdt van rituelen. Ook als afscheid wordt genomen van een vreemde.Crisissituatie
Rituelen helpen de nabestaanden in een crisissituatie. Oude gebruiken zorgen voor vastomlijnde kaders. Het is daarom opvallend dat de uitvaart steeds persoonlijker wordt. Dit beperkt zich niet in de aankleding van het graf, maar ook tot de uitvaartdienst. Door de ontkerkelijking gaat de Nederlander, volgens een bericht in de Gelderlander, op zoek naar nieuwe vormen van rouwbeklag. Witte duiven of ballonnen worden opgelaten. De vraag over het bestaan van een hiernamaals wordt bij een sterfgeval opeens actueel. De gekste dingen worden verzonnen om een rouwdienst op te leuken. Er zijn al rouwclowns gesignaleerd om het verdriet tijdens de uitvaart 'los te maken'.Grafmonument
Aan mijn doodsbed wil ik geen polonaise. Net als mijn vrouw, zal ik niet in een kist ter aarde worden besteld. 'Stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren', staat in de Bijbel. Uw godvrezende schrijver en zijn echtgenote zullen dit proces bespoedigen. Onze voorkeur gaat uit naar lijkverbranding.Hierdoor zullen zijn lezers later vergeefs zoeken naar het grafmonument van hun geliefde auteur. Het is niet anders. Ook zijn teksten zullen uiteindelijk verbleken en verstoffen.
PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Geschiedeniscolumns

Koning Eenoog door Ruud van Capelleveen
Lees verder: meer geschiedenis
Hoofdpagina GeschiedenisLeestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip in Nederland bij liefhebbers van geschiedenis.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Geschiedenis Nederland

Leven in de delta
Nederlandse Kastelen

Nederlandse kastelen
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.