Slavenhandel aan de Goudkust

François-Auguste Biard

Het schilderij van de Franse kunstenaar François-Auguste Biard toont de weerzinwekkende slavenhandel. Een Europese handelaar kijkt tot hoe een schip beladen wordt met slaven uit Afrika. De slaven worden met een zweep afgeranseld.

Nederlandse West-Indische Compagnie

Ook de Nederlandse West-Indische Compagnie (WIC) handelde in slaven. De compagnie had een politiek doel. De WIC moest de handelspositie van de Portugezen en Spanjaarden in Afrika en Zuid-Amerika aantasten. Dit gebeurde vooral met de kaapvaart en de handel in suiker en tabak. De West-Indische Compagnie voer niet met lege schepen naar Zuid-Amerika. Op de heenreis bestond de lading uit slaven. De slavenhandel van de West-Indische Compagnie concentreerde zich in de forten aan de Goudkust. Elmina en Accra waren de belangrijkste havens. In het topjaar 1770 werden zesduizend slaven van Afrika naar de oostkust van Amerika, waaronder Suriname, en de Caribische eilanden overgebracht.

Goudkust

Het begon allemaal in 1621 toen de West-Indische Compagnie werd opgericht en een deel van Brazilië op de Portugezen werd veroverd. De door de Portugezen aangelegde suikerplantages werden overgenomen door Nederlandse handelaren. Al snel ontstond in deze kolonie Nieuw-Holland vraag naar verse arbeidskrachten. Dit bracht de WIC ertoe om in 1637 een poging te wagen om Elmina aan de Afrikaanse Goudkust te veroveren. Op deze plek in het huidige Ghana hadden de Portugezen een fort gebouwd waar de slaven werden verzameld, die zij naar de Nieuwe Wereld wilden verschepen. De WIC had al verschillende pogingen ondernomen om deze vesting in te nemen, maar deze pogingen mislukten.

Komenda

De West-Indische Compagnie slaagde er pas in de jaren dertig van de zeventiende eeuw in om de Portugese bezittingen op de Goudkust in te nemen. Elmina werd in 1637 door onder Johan Maurits veroverd. De WIC opende tussen 1625 en 1637 ook nieuwe handelsposten, zoals Accra en Komenda. Accra is tegenwoordig de hoofdstad van Ghana. De handelspost Komenda lag bij de monding van de gelijknamige rivier. Een deel van het zeventiende-eeuwse Fort Vredenburg is bewaard gebleven. Het fort stond vijftien kilometer ten westen van Elmina aan de oever van de Komenda-rivier. Dit in steen gebouwde fort speelde een belangrijke rol in de handel van goud en slaven.

Axim

In 1642 werd ook de laatste Portugese vestiging aan de Goudkust door de WIC ingenomen. Dat was Axim. De Portugezen hadden in 1503 een kleine handelspost in Santo Antonio de Axim gebouwd. Dit gebouw was in latere jaren versterkt met bastions. Het fort in Axim werd in 1664 door de Britten veroverd, maar de WIC slaagde er in om het fort te heroveren. Het bleef tot 1872 in Nederlands bezit. Ook Fort Vredenburg werd in dat jaar aan de Britten overgedragen. Nederland kreeg daarvoor de Britse kolonie in Sumatra. Na deze ruil ontstond in Indië al snel de Atjehoorlog, want de sultan en zijn bevolking weigerden zich aan de Nederlanders te onderwerpen.

Afschaffing slavernij

Toen Engeland en Frankrijk een einde maakten aan de slavernij werd de West-Indische Compagnie in 1792 opgeheven. Nederland schafte de slavernij echter pas in 1863 af en was daardoor een van de laatste landen in Europa die de slavernij afschafte. De op de plantages werkzame slaven moesten echter nog tien jaar doorwerken bij hun voormalige eigenaar. Zij kwamen pas in 1873 vrij.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis

Hoofdpagina Geschiedenis
Geschiedenis Slavernij

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.