Landgoed Bonenburg in Heerde

Landgoed in Gelderland

Het landgoed Bonenburg ligt ten zuiden van het centrum van Heerde in het noorden van de Veluwe, dichtbij het Apeldoorns Kanaal. Op het detail van de kaart van Nicolaas van Geelkerken uit 1628 wordt de Bonenburg aangegeven. Het kanaal is vanzelfsprekend nog niet te zien, want het Apeldoorns Kanaal werd pas geopend in 1829. Het huis Bonenburg ligt aan de Grift, die parallel op geringe afstand van het kanaal stroomt. Ten zuiden van de Bonenburg mondt de Grift uit in het kanaal.

Huis Bonenburg

Het huis werd zeer waarschijnlijk gesticht in 1633 door leden van het geslacht Van Bonenburg, genaamd Honstein. De muurankers in de achtergevel dateren uit het jaar 1633. Of er voor dit jaar al een huis stond, is niet bekend. Het huis werd genoemd naar de stichters, maar het kwam in de loop der tijd door verkoop en vererving in verschillende handen.
Het huis is geheel omgracht; het ligt op een klein eiland. De gracht wordt gevoed door het water van de Grift, die vlak langs het huis stroomt.
In het midden van de negentiende eeuw werd het huis ingrijpend verbouwd. De voorgevel werd naar boven doorgetrokken, waarmee de Bonenburg zijn huidige aanzien kreeg. In de tweede helft van de vorige eeuw heeft men alle negentiende-eeuwse spiegelruiten vervangen door de huidige namaakantieke ruitjes, waardoor het aanzien wel danig werd veranderd. Dit is goed te zien op de beide foto's uit respectievelijk het begin van de twintigste eeuw en die uit 1984.

Indeling

Het huis bestaat uit een kelderverdieping, een begane grond en een verdieping. Deze verdieping wordt gedekt door schilddaken. In het gebouw bestaan nog steeds hoogteverschillen tussen de vloeren, die uit verschillende perioden stammen. De begane grond heeft een monumentale gang.

Bewoners

De achtereenvolgende eigenaren van Bonenburg waren van Apeldoren, Smout, van Galen, van Uffelen, Daendels, Op ten Noort en Van Rechteren Altena. Deze laatste familie verkocht het huis aan de Stichting Het Geldersch Landschap in 1954. De Stichting verkocht het huis aan een particulier, maar bleef bezitter van het landgoed.

Landgoed

Uit een beschrijving van het landgoed uit een verkoopadvertentie uit omstreeks 1850 blijkt waaruit het landgoed toen bestond. Behalve het herenhuis waren er ook een koetshuis en een duiventil. Verder bestond het landgoed uit acht kampen weiland, vijftien akkers bouwland, een akkermaalsbos en een bos voor verschillende doeleinden. De nieuwe eigenaar werd een koopman uit Amsterdam, Marinus van Rechteren Altena. Hij was de man die het oude huis ingrijpend liet verbouwen. Marinus liet ook het huidige parkbos aanleggen in landschappelijke stijl, waarin nu veel vogels voorkomen. Op het landgoed komen veel oude bomen voor, waterpartijen en bosranden, die het waterrijke gebied uitstekend geschikt maken voor vleermuizen, die als bekend, wettelijke bescherming genieten.

Bezoek

Het is jammer dat huis en landgoed geen eenheid meer vormen. Het landgoed is toegankelijkheid voor het publiek en wordt druk bezocht.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Literatuur

Zandstra, Evert; Kastelen en huizen op de Veluwe; 's-Gravenhage/Rotterdam, Van Nijgh en Van Ditmar, z.j. [ca 1960].

Tromp, Drs. Heimerik, en Drs. Toita Henry-Buitenhuis (red.); Historische Buitenplaatsen in particulier bezit; Utrecht, het Spectrum, 1991.

Mooi Gelderland, handboek Geldersch Landschap, Geldersche Kasteelen; Arnhem, 2003.

Eigen documentatie.

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Kastelen Nederland

In de grootste provincie van Nederland, Gelderland, staat een groot aantal kastelen en adellijke huizen. Deze kastelen zijn nauw verbonden met de Gelderse geschiedenis. Opvallend is ook de grote verscheidenheid. U wordt daar uitvoerig over geïnformeerd in Kastelen in Gelderland. In deze uitgave staan 150 interessante kastelen en landhuizen.
Kastelen in Gelderland


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.