Huis Mariënwaerdt in Beesd

Landgoed in Gelderland

De familie Van Verschuer doet er alles aan om haar landgoed Mariënwaerdt in stand te houden. Vroeger was het leven eenvoudiger. De landerijen en de pachtboerderijen leverden voldoende op om een goed leven op het huis te kunnen leiden. Het was een vanzelfsprekende zaak dat het landgoed in haar geheel werd bewaard voor volgende generaties. Met het stijgen van de kosten in de loop der tijden is die zaak niet meer zo vanzelfsprekend en dienen er andere bronnen van inkomsten bij te worden gezocht.

Activiteiten

Dat doet de familie Van Verschuer dan ook door haar landgoed open te stellen voor het publiek en diverse activiteiten te organiseren. Regelmatig worden grote groepen belangstellenden, zoals de leden van een kastelenvereniging, een dag op het landgoed ontvangen. Hierbij heeft men vrij toegang heeft tot het park, de tuinen en zelfs delen van het huis. Hiermee stelt de familie een grote mate van gastvrijheid ten toon. Men organiseert in het hoogseizoen ook een jaarlijkse landgoedfair voor tienduizenden belangstellenden. In de winter wordt een Kerstfair georganiseerd, die ook druk wordt bezocht.

Landgoed

Er is op het landgoed een landgoedwinkel waar allerlei heerlijkheden, afkomstig van het landgoed, gekocht kunnen worden, zoals jams, honing, vruchten, enz., en er zijn mogelijkheden voor B&B (bed & breakfast), dus overnachten met ontbijt, op één van de landgoedboerderijen. Een van die boerderijen, de Neust, dateert uit de veertiende eeuw. Ook kan er voor de inwendige mens gezorgd worden door de Stapelbakker, die pannenkoeken serveert in het pannenkoekenhuis. Er tegenover vindt men een brasserie, waar iedere maand wisselende biologische seizoensgerechten worden gereed gemaakt. Ook zijn er mogelijkheden om zakelijke bijeenkomsten te houden, huwelijksluitingen en feesten of partijen. Al deze activiteiten moeten inkomsten genereren om de hoge kosten voor het in stand houden van het landgoed te kunnen bestrijden. Die kosten worden steeds hoger, niet alleen door stijgende loonkosten, maar vooral ook onder invloed van EG-maatregelen en milieurichtlijnen.

Mariënwaerdt in 1729

Agrarisch gebied

Het landgoed is een agrarisch gebied ter grootte van circa 900 hectare. Het gebied bestaat uit akkers, boomgaarden, bossen en weilanden. Het telt vele monumentale landhuizen en boerderijen met hooibergen en vloedschuren, waarvan uiteraard het Huis Mariënwaerdt het belangrijkste is.

Eeuwenoud landgoed

De heerlijkheid Mariënwaerdt is een eeuwenoud landgoed. De geschiedenis er van gaat terug tot omstreeks 1130 met de stichting van een Norbertijner abdij. Aan de kloosterfunctie kwam een einde toen de reformatie haar intrede deed. In de zestiende eeuw werd de abdij verwoest. De heerlijkheid kwam in het bezit van het Kwartier van Nijmegen, waarvan de Betuwe deel uitmaakt. In 1734 werd het landgoed dan ook familiebezit. Het werd verkocht aan de graaf van Bylandt. Het landgoed ging door huwelijk over aan de familie van Balveren en vervolgens op de familie Van Verschuer, de huidige eigenaren.

Mariënwaerdt in 2002

Huis Mariënwaerdt

Het huidige huis zal dateren uit de tijd van rond 1800. Van de vroegere abdij resteren nog slechts enkele kelderruimten, maar het is niet bekend van welke abdijruimten deze kelders onderdeel waren. In één van de kelders bevindt zich een grafsteen van de vroegere abt Peter van Zuyren. De kelders zijn nu onderdeel van het huidige koetshuis. Het huis bestaat uit een grote oost-west gerichte vleugel van twee verdiepingen, waarvan de onderste naar verhouding erg laag is. De gevel is in drie delen verdeeld. Boven de middelste, die een eenvoudige voordeurpartij bevat, is een fronton aangebracht. Tegen deze vleugel werd aan de zuidzijde in het midden een kleinere vleugel aangebouwd met afgeronde hoeken. De toegang tot deze vleugel wordt thans als hoofdingang gebruikt. Achter de ingang bevindt zich een hal met een trap naar boven. De hal boven aan de trap wordt de 'gang' genoemd, daarachter bevindt zich een eetkamer, die uitzicht geeft op het park aan de voorzijde van het gebouw.

Ligging

Het huis wordt omringd door prachtig geboomte; verschillende bomen zijn honderden jaren oud. Ten zuiden van het huis bevindt zich ook een grote moestuin, waarin kassen en broeibakken zijn gebouwd. Mariënwaerdt ligt juist ten noorden van de Linge, ten oosten van de A2, onder Beest. Verschillende wegen in het landgoed zijn afgesloten voor gemotoriseerd verkeer om de rust op het landgoed te waarborgen, maar bezoekers zijn uiteraard van harte welkom.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen. Huis Mariënwaerdt in Beesd komt ook voor in de door Ben Hendriks geschreven uitgave Kastelen in Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kastelen in Nederland

Over elk kasteel in Nederland kan Ben Hendriks een bijzonder verhaal vertellen. De meeste kastelen hebben een bijzondere bouwgeschiedenis of werden bewoond door een markante edelman. Zo beschrijft Ben Hendriks in zijn artikel over het verdwenen kasteel in de gemeente Bronckhorst over de heren van Bronkhorst en worden de graven en hertogen van Gelre genoemd bij de beschrijving van kasteel Rosendael.
Kastelen in Nederland

Literatuur

Evert Zandstra; Kastelen en huizen in de Betuwe; Rotterdam, z.j. (ca. 1962).

Dr. R.F.P. de Beaufort en Drs. Herma M. van den Berg; Nederlandse Monumenten van geschiedenis en kunst, deel III de provincie Gelderland, eerste stuk Het Kwartier van Nijmegen, De Betuwe; 's-Gravenhage, 1968, p. 27-30.

Eigen documentatie.

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Kastelen Nederland
Landgoed Mariënwaerdt Dossier

In de grootste provincie van Nederland, Gelderland, staat een groot aantal kastelen en adellijke huizen. Deze kastelen zijn nauw verbonden met de Gelderse geschiedenis. Opvallend is ook de grote verscheidenheid. U wordt daar uitvoerig over geïnformeerd in Kastelen in Gelderland. In deze uitgave staan 150 interessante kastelen en landhuizen.
Kastelen in Gelderland


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.