Kasteel Neerijnen

Klingelenburg

Tegenover Zaltbommel, dus ten noorden van de rivier de Waal, ligt de gemeente Neerijnen. In deze gemeente staan enkele bijzondere kastelen. Eén van die kastelen is kasteel Neerijnen. Het oorspronkelijke kasteel Neerijnen werd vroeger ook Klingelenburg genoemd. Het eerste kasteel dateert uit omstreeks het midden van de veertiende eeuw. Het is dus niet zo'n erg oud kasteel. Het kasteel werd gesticht door Gijsbrecht de Cocq (van Neerijnen). Kasteel Neerijnen was toen het middelpunt van de heerlijkheid Neerijnen. Dit huis werd vermoedelijk in 1574 verwoest en omstreeks het jaar 1600 herbouwd.

Van Gendt

Door vererving via Van Ghiesen kwam kasteel Neerijnen in handen van de familie Van Gendt. De buren van de familie Van Gendt bewoonden het kasteel Waardenburg, op een steenworp afstand, westelijk gelegen van het kasteel Neerijnen.
De laatste uit het geslacht Van Gendt was erfdochter Margaretha. Zij huwde met de belangrijke Friese edelman Tjaerd van Aylva.
In 1701 kocht het echtpaar Van Aylva-van Gendt ook de heerlijkheid Waardenburg. Sindsdien zijn de heerlijkheden Waardenburg en Neerijnen grotendeels in één hand. Tjaerd van Aylva verbouwde het kasteel grondig en maakte het beter geschikt voor bewoning.
Boven de voordeur is een rococo wapenschild aangebracht met de wapens van het echtpaar van Aylva-Van Gendt. Het wapen wordt aan de linkerzijde vergezeld door een liggende leeuw, aan de rechterzijde door een eenhoorn. Boven dit alliantiewapen zien we het kleurrijke wapen van de gemeente Neerijnen.

Vierkant kasteel

Het kasteel is een vrijwel vierkant gebouw van drie verdiepingen met een grote zolder onder een schilddak. Het kasteel is omgracht. Een boogbrug verbindt het kasteel met een voorterrein, waarop een langwerpig bijgebouw staat. Aan de linkerkant van het voorgebouw leidt een fraaie ophaalbrug naar de toegangslaan. Aan de oostkant van het kasteel staat tegenwoordig, in de hier zeer brede gracht, een fontein uitbundig te spuiten.
In 1827 stierf de laatste Van Aylva, waarmee dit geslacht uitgestorven was. Het kasteel kwam in handen van de familie Van Pallandt. De laatste barones van Pallandt overleed in 1971. Haar bezit vererfde op haar neef Jhr. Van Vredenburch. Hij verkocht het landgoed aan de stichting het Geldersch Landschap. Het kasteel Waardenburg werd in erfpacht overgedragen aan de Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen. De twee genoemde stichtingen werken al jaren lang zeer nauw samen. Kasteel Neerijnen werd gekocht door de gemeente Neerijnen, die het na restauratie heeft ingericht als gemeentehuis.

Landgoed Neerijnen

Kasteel Waardenburg is in 2009 ook opnieuw, groots, gerestaureerd. Beide kastelen liggen in het fraaie landgoed Neerijnen, zoals de combinatie van de oude heerlijkheden Waardenburg en Neerijnen thans wordt genoemd. Dit landgoed is voor het publiek toegankelijk. Er kunnen fraaie wandelingen worden gemaakt door een landschappelijk zeer afwisselend terrein. Binnendijks zijn een weelderig parkbos, boomgaarden en weilanden te vinden. Buitendijks bestaat het landgoed uit stroomdalgraslanden met meidoornhagen, grienden met wilgen en een oude rivierloop. Kortom: Gelderland op zijn mooist.

Geldersch Landschap

De gemeente Neerijnen verkocht kasteel Neerijnen in 2014 voor 1,2 miljoen euro aan de stichting het Geldersch Landschap en werd huurder van het pand. De gemeente werd vijf jaar later, in 2019, samengevoegd met Geldermalsen en Lingewaal tot de nieuwe gemeente West Betuwe. Het gemeentehuis van West Betuwe kwam in Geldermalsen te staan. Hierdoor kwam het kasteel in Neerijnen leeg te staan.

Ligging kasteel Neerijnen

Via de afslag Waardenburg op de A2 (Utrecht-'s-Hertogenbosch, v.v.) of de afslag Geldermalsen op de A15 (Gorinchem-Tiel v.v.) is Neerijnen gemakkelijk bereikbaar.

PS

Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Literatuur

Kastelen in Nederland, uitgave ANWB, 1973, 11de druk.

Koos Dansen en Ton Roozen, Gids voor de terreinen van de Stichting Het Geldersch Landschap, Arnhem, Geldersch Landschap, 1994, pag. 242 ev..

Jorien Jas (eindred.), Kasteel Waardenburg, weerbaar en veelzijdig, Zwolle/Arnhem, Waanders/ Geldersch Landschap-Geldersche Kasteelen, 2009, pag. 36, 119.

Eigen documentatie.

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Kastelen Nederland

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.