Paul Gauguin in Parijs

Wereldtentoonstelling

In 1889 werd voor de derde keer een wereldtentoonstelling ingericht. De Eiffeltoren werd voor deze tentoonstelling gebouwd. Niet alleen de techniek stond in het middelpunt van de belangstelling. In artistieke kringen werd ook veel gesproken over de kunstmanifestaties die in het centrum van Parijs om aandacht vroegen. Gauguin was vooral geïnteresseerd in de koloniale afdeling van de wereldtentoonstelling. De reconstructie van de tempel van Angkor-Wat en een impressie van een Javaans dorp, compleet met hutten en dansende meisjes, maakten grote indruk op de kunstenaar.

Café des Arts

Paul Gauguin en zijn vrienden werden uitgesloten van de officiële tentoonstellingen, maar zij kregen wel toestemming om hun schilderijen vlakbij de Eiffeltoren in het Café des Arts op te hangen. De kunstwerken maakte weinig indruk op het publiek. De bezoekers kwamen vooral voor het orkest met twaalf vioolspelende dames die werden begeleid door een mannelijke cornetspeler. "Het is niet zo gemakkelijk om deze schilderijen te benaderen," schreef een criticus. De tapkast, bierpompen, tafels en de boezem van de caissière versperden de weg naar wanden met de schilderijen. Er werd geen schilderij verkocht.

Verkoopsucces

Een volgende tentoonstelling in Parijs werd wel een groot succes. Hierbij kreeg Gauguin hulp van Charles Morice (1861-1919). Deze literaire criticus liep alle uitgevers van avant-gardistische tijdschriften en kranten af om publiciteit voor de tentoonstelling van Gauguin te krijgen. Dit lukte: de populaire journalist en schrijver Octave Mirbeau (1848-1917) schreef een lovend artikel over Paul Gauguin in het dagblad L'Écho de Paris. Negenentwintig van de dertig schilderijen werden verkocht. "Bovendien," schreef Robert Wallace, "had hij een brief van 'officiële zending' van de regering gekregen, een eer waar geen salaris aan verbonden was, maar die hem wel het recht gaf op dertig procent korting per stoomboot en op respect van de officiële personen in de koloniën."

Kopenhagen

Paul Gauguin ging voor zijn vertrek naar het tropische eiland Tahiti naar Kopenhagen om zijn gezin te bezoeken. Hij had zijn kinderen zes jaar lang niet gezien. Gauguin hoopte misschien nog op een verzoening. De conversatie met zijn kinderen verliep moeizaam: zij spraken alleen Deens. Het werd een afscheid voor altijd. Al vanaf zijn terugkeer van Martinique had hij gedroomd om terug te gaan naar de tropen. In 1890 zou hij tegen Emile Bernard gezegd hebben: "Het gehele Verre Oosten, grote gedachten in gouden letters geschreven op alle kunstvormen - dat is zeker de moeite van het bestuderen waard en ik ben ervan overtuigd dat ik daar nieuwe kracht op zal doen. Het Westen is op het moment verrot en iedere jonge Hercules kan, net als Antaeus, nieuwe kracht vinden door die grond te betreden. Een of twee jaar later zou men, gezond en sterk, terugkomen."

Tahiti

Sprak Gauguin hier alleen over kunstzinnige kracht of speelden ook zijn lichamelijke klachten een rol? Gauguin had al syfilis; hij had deze seksueel overdraagbare aandoening in Parijs opgelopen. De kunstenaar reisde via Suez naar Tahiti. In juni 1891 kwam hij in de hoofdstad Papeete aan.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Kunstbegrip en Kijken naar Kunst als u meer wilt weten over kunstenaars en kunststromingen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer over kunst en kunstenaars

Kunst

Met 'Uit de kunst' van Ruud van Capelleveen komt u veel te weten over belangrijke kunststromingen en kunstenaars. De auteur koos interessante voorbeelden. De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake. 'Uit de kunst' is een gevarieerde bundel over kunst en kunstenaars.
Uit de kunst

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.