Groote Keijser in Amsterdam

Bolwerk van de kraakbeweging

Een zestal panden aan de Keizersgracht kregen in de jaren tachtig van de twintigste eeuw landelijke bekendheid als Groote Keijser, een bolwerk van de kraakbeweging in Amsterdam. De krakers negeerden een ontruimingsvonnis en versterkten de Groote Keijser tot een haast onneembare vesting. De krakers legden een voorraad rookbommen en molotovcocktails aan om de politie te bestoken.

Keizersgracht

De Groote Keijser omvatte de panden Keizersgracht 242 t/m 252. Deze panden waren gebouwd tussen 1620 en 1730. Het waren prachtige rijksmonumenten, met karakteristieke gevels zoals halsgevels en versierde of geprofileerde kroonlijsten. In de jaren zeventig stonden de panden leeg. Ze dreigden gesloopt te worden voor commerciële doeleinden. Woonruimte was moeilijk te vinden in Amsterdam. De kraakbeweging besloot in te grijpen. De panden werden in 1978 gekraakt door activisten uit de Amsterdamse kraakbeweging. Een spel met de gemeente begon.

Eindeloos overleg

De ramen en deuren van de gekraakte panden aan de Keizersgracht werden dichtgemaakt en gebarricadeerd met metalen platen en balken. De krakers legden een voorraad rookbommen en molotovcocktails aan om de politie te bestoken als de gemeente een poging zou ondernemen om het gerechtelijke vonnis tot uitvoering te brengen, maar burgemeester Wim Polak weigerde vooralsnog het vonnis uit te voeren. Amsterdam wilde een conflict vermijden: er kwam nieuw overleg.

Kroningsoproer

Met de leus 'Geen woning, geen kroning' verstoorden autonomen en krakers op 30 april 1980 de feestvreugde van de liefhebbers van het koningshuis. Zij stonden tegenover tienduizend politiemensen, marechaussees en militairen, die op deze dag de orde moesten bewaken. Het gebied rond de Dam en de Nieuwe Kerk was afgegrendeld. Gedurende de dag werd de situatie steeds grimmiger. Het rumoer drong ook door tot in de Nieuwe Kerk, waar de plechtige inhuldiging van Beatrix begon. Om halfvier werden de eerste molotovcocktails gegooid. Op sommige plaatsen in de stad ontstonden ernstige veldslagen tussen krakers, autonomen en meelopers. De onlusten duurden voort tot de nachtelijke uren.

Vrije Keijser

De onderhandelingen tussen de krakers en de gemeente over de Groote Keijser verliepen stroef in 1980. Amsterdam stelde twee belangrijke voorwaarden: er mocht geen geweld meer worden gebruikt en het illegale radiostation de Vrije Keijser moest uit de lucht. Juist deze laatste eis zorgde voor verdeeldheid onder de krakers. Uiteindelijk eindigde het overleg in 1980 in een overeenkomst. Het bezetting eindigde zonder geweld. De gebouwen aan de Keizersgracht werden uiteindelijk geschikt gemaakt voor bewoning van een- en tweepersoons eenheden met gemeenschappelijke voorzieningen. De panden kwamen in het bezit van de woningcorporatie Ymere.

Omwenteling

De schade van het Kroningsoproer was meer dan zeven miljoen guldens. Honderden mensen raakten die dag gewond. De ernst van de rellen zorgde voor een omwenteling in de acceptatie van het krakersgeweld in Nederland, terwijl deze gebeurtenis voor de kraakbeweging een aanzet betekende voor verdere radicalisering. De jaren tot 1985 zouden de gewelddadigste periode in de geschiedenis van Nederland worden. De overheid begon vanaf 1982 met strengere handhaving. Dit leidde tot meer ontruimingen en juridische procedures tegen de krakers. In 1985 begon de kraakbeweging te fragmenteren, mede door interne verdeeldheid en veranderende politieke prioriteiten. De activiteiten van de kraakbeweging leidde uiteindelijk wel tot structurele veranderingen in het volkshuisvestingsbeleid, waaronder herbestemming van leegstaande panden en de oprichting van wooncoöperaties.

Ymere

Ymere is een van de grootste woningcorporaties in Nederland. Ymere beheert meer dan 85.000 woningen in Amsterdam en omgeving. Ymere is ook actief in Hoofddorp, Almere, Haarlem, Leiden, Weesp en andere omgeving in de metropoolregio Amsterdam. De woningcorporatie zet zich in voor betaalbaar, duurzaam en sociaal wonen. Ymere werd in 2004 opgericht na een fusie van Wonen voor Allen en Woningbedrijf Amsterdam. De woningcorporatie beheert meer dan 85.000 woningen, waarvan ongeveer 75.000 sociale huurwoningen. Daarnaast verhuurt Ymere ook vrije-sectorwoningen, studentenwoningen, bedrijfsruimten, winkels, buurthuizen, parkeerplaatsen en plekken in woongroepen en seniorencentra.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan geschiedenis van Amsterdam. Lees Amsterdam: Stadsgeschiedenis in 150 episoden als u uw bezoek aan Amsterdam wilt voorbereiden of meer wilt weten over de geschiedenis van Amsterdam.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Vervolg uw reis door Amsterdam

Amsterdam Hoofdpagina
ABC van Amsterdam

Ruud van Capelleveen schrijft regelmatig een artikel over de rijke geschiedenis van de hoofdstad van Nederland. In dit e-book verzamelde hij 150 verhalen die zijn grote interesse en betrokkenheid tonen. Deze uitgave over Amsterdam bevat 150 episoden uit de rijke geschiedenis van Amsterdam aan de hand van interessante plaatsen en opmerkelijke verhalen. U kunt de geschiedenis van deze prachtige stad en zijn soms eigenwijze inwoners volgen vanaf de middeleeuwen tot in deze tijd.
Amsterdam


In 'Door de Nederlandse geschiedenis' vertelt Ruud van Capelleveen veel over de Nederlandse geschiedenis: over de moordenaar van Willem van Oranje, Balthasar Gerards, over raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt, die met prins Maurits in conflict raakte, over de invloed van koning Lodewijk Napoleon, die door zijn broer Napoleon Bonaparte aangewezen werd om de Franse belangen te dienen als koning over Nederland, over de Slavenhandel van de WIC en andere belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.