Abdurrahman Wahid (1940-2009)

Ex-president van Indonesië

Abdurrahman Wahid, beter bekend als Gus Dur, was een grillige, maar ook een gematigde en tolerante politicus. De ex-president van Indonesië overleed op 30 december 2009 na een lang ziekbed in Jakarta. Hij werd 69 jaar. Hoewel hij aan het einde van zijn leven werd beschuldigd van corruptie. Toch kreeg Wahid een staatsbegrafenis in Jombang op Oost-Java die werd geleid door president Yudhoyono.

Opleiding

Abdurrahman Wahid werd op 7 september 1940 in Jombang op Oost-Java geboren. Hij stamde uit een familie van beroemde islamitische Schriftgeleerden. Zijn ouders waren Abdul Wahid Hasyim en Siti Sholehah. Hij was de oudste in een gezin met zes kinderen. In 1949 verhuisde het gezin naar Jakarta, waar zijn vader was aangesteld als Minister van Religieuze Zaken. Vader Abdul Wahid Hasyim kwam in 1953 om bij een auto-ongeluk. Na een opleiding aan een moslimschool in Magalan vestigde hij zich als onderwijzer en journalist. In 1963 ontving hij een beurs waarmee hij kon studeren aan de Al Azhar Universiteit in Cairo. Later studeerde hij aan de universiteit van Bagdad.

Nahdlatul Ulama

Wahid woonde ook een jaar in Nederland. Abdurrahman Wahid werd een gerespecteerd geestelijke en leider van de Nahdlatul Ulama. Daarnaast timmerde hij als journalist aan de weg. Hij schreef onder meer voor het tijdschrift Tempo en het dagblad Kompas. Deze artikelen werden goed ontvangen. De populariteit van Abdurrahman Wahid was zo groot dat hij in die tijd werd uitgenodigd om lezingen en seminars op verschillende plaatsen in Indonesië te geven. In 1977 kreeg hij een aanstelling aan de Hasyim Asyari Universiteit. In de jaren tachtig mengde hij zich in de verkiezingen.

Politiek

Voor de presidentsverkiezingen van 1999 leidde Abdurrahman Wahid vijftien jaar de Nahdlatul Ulama (UN). De UN, die werd opgericht door de grootvader van Wahid, was met 35 miljoen aanhangers de grootste moslimorganisatie van Indonesië. Tijdens de regering van Soeharto toonde Wahid zich als een voorzichtige, maar ook vasthoudende criticus. Hij was een handige strateeg. Abdurrahman Wahid bekritiseerde de toenmalige president Soeharto, maar werkte tegelijkertijd ook samen met zijn dochter voor de belangen van de Indonesische moslims.

President van Indonesië

Abdurrahman Wahid was de eerste democratisch gekozen president van Indonesië. Voor buitenstaanders leek de vrijwel blinde moslimleider in oktober 1999 uit het niets te komen. Wahid stelde zich toen veertien dagen voor de presidentsverkiezingen beschikbaar voor het hoogste ambt in Indonesië. Hij kwam na de val van Soeharto als een duiveltje uit een doosje en versloeg de gedoodverfde winnares Megawati Soekarnoputri. Wahid werd de vierde president van Indonesië en Megawati, de dochter van de voormalige president Soekarno, werd vicepresident.

Buitenland

Aan het begin van zijn presidentschap bezocht Abdurrahman Wahid vele landen. Deze buitenlandse reizen leverden hem veel goodwill op. Hij bezocht bijvoorbeeld met een handelsdelegatie Israël en herstelde de band met Oost-Timor door excuses aan te bieden voor de wandaden tijdens de bezetting door Indonesië. In het buitenland oogstte hij ook lof door het schrappen van wetten die discriminatie van Chinezen in Indonesië mogelijk maakte.

Foute beloften

De binnenlandse politiek en vooral het economische beleid van Abdurrahman Wahid waren niet erg succesvol. Het land was er slecht aan toe en hij deed veel foute beloften. Zo beloofde hij een referendum over onafhankelijkheid voor Atjeh, terwijl duidelijk was dat hij dit gebied nooit van Indonesië zou laten vervreemden.

Invloed leger

Belangrijk was ook zijn onmacht om de invloed van het leger te breken. Het geweld in Atjeh en de Molukken bleef bestaan. Op buitenstaanders maakte zijn wispelturige optreden een onprofessionele indruk. Abdurrahman Wahid kon niet zorgen voor een economische opgang en een effectieve bestrijding van de corruptie. Zelf kon hij ook het aangeboden geld niet weerstaan. Wahid raakte verwikkeld in corruptieschandalen. Toen hij hierdoor in politieke problemen raakte wilde hij de noodtoestand uitroepen. Minister Yudhoyono weigerde en werd net als enkele andere ministers ontslagen.

Misbruik

In 2001 werd bekend dat Indonesië miljoenen had ontvangen van de sultan van Brunei voor de oorlogsvluchtelingen in Atjeh. Slechts een klein deel van dit geld bereikte de slachtoffers. Het Indonesische parlement maakte hiervan gebruik om zich van Abdurrahman Wahid te ontdoen. Na juli 2001 verloor Abdurrahman Wahid steeds meer prestige. Op het laatst nam niemand in de politieke arena hem nog serieus. Alleen als religieus leider bleef hij gerespecteerd.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Politiek

Politiek
Overzicht Politiek 2010

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.