Jan Mertens (1916-2000)

Nederlandse vakbondsman en politicus

De Nederlandse vakbondsman en politicus Jan Mertens was jarenlang actief in de katholieke vakbeweging, maar was later in een groot voorstander van de vorming van de FNV. In de jaren zestig was hij een beroemde Nederlander, die regelmatig te zien was op televisie. In het Kabinet-Den Uyl werd hij in 1973 staatssecretaris van Sociale Zaken.

Jonge Werkman

Petrus Joseph Johannes Mertens werd op 14 juli 1916 in Heerlen geboren. Hij was de zoon van de ongehuwde Maria van den Berk. Zijn natuurlijke vader was een notaris uit Tilburg. Zijn moeder trad in november 1916 in het huwelijk met Adrianus Mertens, waarna Jan door zijn stiefvader werd gewettigd en de achternaam Mertens kreeg. Hij wilde journalist worden, maar ging na de lagere school werken bij een drukker. Mertens werd lid van de katholieke jeugdbeweging Jonge Werkman.

Katholieke vakbeweging

Jan Mertens was ruim dertig jaar actief binnen de katholieke vakbeweging. Als voorzitter van het NKV koos hij doorgaans de middenlijn. Na de val van het kabinet-Cals in 1966, stapte Jan Mertens uit het partijbestuur. Hij dreigde ook de KVP te verlaten, maar zo ver kwam het niet. In 1968 vertelde Mertens tijdens een spreekbeurt in Sneek dat de Nederlandse economie gedomineerd werd door een 'old-boys network' van ongeveer tweehonderd man. Mertens hekelde met name de opeenstapeling van functies.

Populair

De vakbondsman Jan Mertens was populair in de jaren zestig. In november 1966 was hij te gast in het door Mies Bouwman gepresenteerde televisieprogramma 'Mies en scène'. Hij werd in het dagblad 'Het Vrije Volk' uitgeroepen tot 'Man van het jaar 1966'. Er was dat jaar veel gebeurd: "Hij sprak duidelijke taal. Hij veroordeelde de kabinetscrisis, Hij trad uit het partijbestuur van de KVP. Hij zette een meer politiek onafhankelijke koers voor het NKV uit."

Staatssecretaris van Sociale Zaken

In het kabinet met premier Joop den Uyl werd Jan Mertens in 1973 als kenner van de sociale verzekeringen benoemd tot staatssecretaris van Sociale Zaken. Samen met Jaap Boersma, de minister van Sociale Zaken, werkte hij aan de wetgeving van de Algemene Arbeidsongeschiktheidswet (AAW). Deze wetgeving gaf alle Nederlanders tot de pensioengerechtigde leeftijd dekking tegen arbeidsongeschiktheid.

Overlijden

Mertens trad in 1947 in het huwelijk met Rietje Dekkers. Het echtpaar kreeg tien kinderen. Jan Mertens overleed op 2 augustus 2000 op 84-jarige leeftijd in Oosterhout. In 2004 verschenen zijn memoires bij Valkhof Pers als 'Mijn leven als vakbondsman en politicus'. In dit boek deed hij openhartig verslag van zijn leven als vakbondsman en politicus.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Politiek

Politiek

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.