Olof Palme (1927-1986)

Zweedse staatsman

De Zweedse staatsman Olof Palme werd internationaal gewaardeerd vanwege zijn strijd tegen het apartheidssysteem in Zuid-Afrika en zijn kritiek op de het groeiende aantal nucleaire wapens. Palme werd op 28 februari 1986 doodgeschoten toen hij in Stockholm een bioscoop verliet.

Opleiding

Olof Palme werd op 30 januari 1927 geboren in Stockholm. Hij studeerde onder meer politieke wetenschappen in de Verenigde Staten van Amerika en rechten in Stockholm. Vanaf het einde van de jaren vijftig maakte de jurist Olof Palme deel uit van het Zweedse parlement. Tot 1963 was Palme een nauwe medewerker van Tage Erlander.

Socialistische arbeiderspartij SAP

In 1969 volgde Olof Palme Erlander op als minister-president en voorzitter van de socialistische arbeiderspartij SAP. Palme regeerde met hulp van de communisten. Hierdoor stelde Zweden zich op het internationale vlak steeds neutraal op. Daardoor verliep de samenwerking tijdens de Vietnamoorlog met de Verenigde Staten van Amerika uitermate stroef. Na de nederlaag in de verkiezingen van 1976 werd Olof Palme opgevolgd door Thornjörn Fälldin. Fälldin werd hiermee de eerste niet socialistische premier van Zweden.

Stagnerende economie

In 1982 kon Olof Palme weer met de communisten regeren. Op binnenlands terrein kreeg Palme te maken met een stagnerende economie. Hij moest alle zeilen bijzetten om de hoge levensstandaard van de welvaartsstaat Zweden in stand te houden. De buitenlandse politiek van Olof Palme was gericht op ontwapening en steun voor de derde wereld.

Moord

De Zweedse premier Olof Palme werd op 28 februari 1986 even na 23.00 uur op straat voor een bioscoop doodgeschoten. Er werden twee kogels afgeschoten. Palme werd door een kogel in de rug geraakt. De andere kogel scheerde langs zijn echtgenote. Palme was zonder zijn lijfwachten op stap gegaan. Zij hadden een vrije avond. De achtergrond van deze moordaanslag is nooit geheel opgehelderd. Het moordwapen werd nooit gevonden.

Onderzoek

Het onderzoek werd geleid door een onervaren politiecommandant. Tijdens het politieonderzoek werden veel blunders begaan. Zo werd de plaats delict werd niet onmiddellijk afgezet. Dat gebeurde pas de volgende ochtend. Hierdoor gingen veel sporen verloren en werden de kogels door voorbijgangers gevonden. De politie vond geen spoor dat tot een dader kon leiden.

Daders

Een groot aantal mensen en groepen werd met de moord in verband gebracht, zoals de Koerdische afscheidingsbeweging PKK en voorstanders van de apartheid in Zuid-Afrika. Uiteindelijk werd een man veroordeeld, maar hij werd in hoger beroep vrijgesproken. Pas in juni 2020 verklaarde het Zweedse Openbaar Ministerie dat het onderzoek was afgesloten. De grafisch ontwerper Stig Engström zou de moord hebben gepleegd, meende het Openbaar Ministerie. Engström pleegde echter in 2000 zelfmoord, waardoor geen definitieve zekerheid te krijgen is.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Politiek

Politiek

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.