Norbert Schmelzer (1921-2008)

Nacht van Schmelzer

De 'Nacht van Schmelzer' werd een begrip in de Nederlandse politiek. Lange tijd werd Schmelzer na deze nachtelijke politieke strijd in oktober 1966 afgeschilderd als een onbetrouwbare politicus. Tegenstanders riepen het beeld op van een broedermoord: de KVP-politicus 'stootte een dolk in de rug' van zijn eigen premier Cals. De innemende politicus heeft erg onder deze aantijging geleden.

Katholieke Volkspartij (KVP)

In oktober 1966 was Norbert Schmelzer fractievoorzitter van de Katholieke Volkspartij (KVP) in de Tweede Kamer. Aan het eind van de algemene beschouwingen diende Norbert Schmelzer een onschuldige motie in, waarin het kabinet werd opgeroepen voorstellen te doen om de dekking van de begroting te verbeteren. Deze motie werd door premier Cals (KVP) en het kabinet (KVP/PvdA) ten onrechte opgevat als een uiting van diep wantrouwen. Nadat de motie werd aangenomen door de leden van de Tweede Kamer, diende Cals het ontslag van zijn kabinet in. Conferencier Wim Kan typeerde Norbert Schmelzer als een 'gladde teckel met een kluif in zijn bek'. Een mythe was geboren.

Politieke loopbaan Schmelzer

Norbert Schmelzer werd op 22 maart 1921 geboren in Rotterdam. Hij was de zoon van Duitse ouders. Schmelzer studeerde economie in Tilburg. Na zijn studie werkte hij op de reclameafdeling van Unilever. In de jaren veertig kwam hij in contact met KVP-leider Carl Romme. Romme zag in Norbert Schmelzer een geschikte politicus. In 1956 werd Schmelzer op voordracht van Romme staatssecretaris van Binnenlandse Zaken. Deze functie vervulde hij zeven jaar in de kabinetten-Drees IV en -De Quay. Na de verkiezingen van 1966 werd Schmelzer KVP-fractieleider in de Tweede Kamer. De jaren zestig werden gekenmerkt door ontzuiling. De KVP brokkelde onder Schmelzer af. Hij deed weinig om de progressieven, die later de basis vormden van de PPR, binnen de gelederen te houden.

Latere jaren

Na de Nacht van Schmelzer bleef hij nog tot 1971 fractieleider van zijn partij. Daarna werd hij minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Biesheuvel. Toen dit kabinet na een jaar plotseling viel, verdween Norbert Schmelzer uit de actieve politiek. Achter de schermen bleef hij echter een belangrijke positie innemen als lid van het partijbestuur en als strateeg en adviseur.

Overlijden

In de laatste jaren van zijn loopbaan had hij een aantal commissariaten en adviseurschappen. Daarnaast was hij actief in een aantal overlegorganisaties over Europese samenwerking. De laatste jaren woonde hij in Sankt Ingbert in Duitsland; de omgeving waar zijn ouders oorspronkelijk vandaan kwamen.
Norbert Schmelzer overleed op 14 november 2008 op 87-jarige leeftijd in Sankt Ingbert in Duitsland, waar hij werd bijgezet in het familiegraf.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Politiek

Politiek

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.