Geheime dagboeken van minister A.W.P. Weitzel

Weitzel en de omgang met een gestoorde koning

A.W.P. Weitzel, generaal-majoor en minister van Oorlog, kende koning Willem III erg goed. Hij ontmoette hem vaak en hield in zijn dagboeken zijn herinneringen aan deze bezoeken bij. Koning Willem III werd hierin weinig vleiend beschreven. In latere jaren concludeerde hij dat Willem III geestelijk gestoord was.

Dagboeken

Weitzel maakte jarenlang aantekeningen en bewerkte zijn dagboeken aan het einde van zijn leven tot een verhaal. Hij wilde verantwoording afleggen: "Er zijn zaken gebeurd en er zullen er wellicht nog gebeuren, waarover tijdgenoot en nageslacht zeer verkeerd zullen oordelen omdat zij niet volledig zijn ingelicht over de beweegredenen die hebben gegolden. Aan een juist oordeel van de tijdgenoot moet een regering zich soms in het landsbelang onderwerpen, maar zij mag er aanspraak op maken bij het nageslacht rechtvaardiging te zullen vinden."
Na zijn dood in 1896 bleef het handschrift van 'Merkwaardigheden uit mijn leven' tweeëntwintig jaar bij de familie. De aantekeningen van Weitzel werden in 1918 overgedragen aan het Algemeen Rijksarchief met de bijzondere bepaling dat de collectie vijftig jaar lang alleen met bijzondere machtiging van de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen geraadpleegd mocht worden. Pas in 1968 verschenen de observaties van Weitzel in een door Paul van 't Veer samengesteld boek: 'Koning Willem III en zijn tijd: de geheime dagboeken van minister A.W.P. Weitzel'.

Wie was Weitzel?

August Willem Philip Weitzel (1816-1896) was de zoon van een uit Duitsland afkomstige ritmeester J.P. Weitzel en Luise Diaz de Vivano, een dochter van de luitenant-kolonel, die directeur was van de artillerieschool in Den Haag. Weitzel was een liberale beroepsofficier, politicus en een vruchtbaar publicist. Hij was in zijn tijd een tamelijk bekende schrijver over militaire onderwerpen. Weitzel schreef negen boeken en talrijke tijdschriftartikelen.
Hij werd in 1873 minister van Oorlog in het kabinet-De-Vries-Fransen van de Putte en bracht de wettelijke regeling voor het vestingstelsel tot stand, waarbij de verdediging van Nederland werd geconcentreerd achter de Hollandse Waterlinie. Weitzel bleef ook in het opvolgende kabinet-Heemskerk/Van Lynden van Sandenburg minister van Oorlog. De gematigde liberaal en vakminister keerde tenslotte in 1883 terug in het Kabinet-Heemskerk Azn.

Militaire zaken

"In militaire zaken was de positie van de koning zeer gecompliceerd," schreef Paul van 't Veer. "Opperbevelhebber was hij niet (die functie bestond en bestaat niet in vredestijd), wel als generaal en admiraal de hoogste militair in den lande. Bovendien verbeeldde hij zich verstand te hebben van militaire zaken." Willem vond dat hij de baas mocht spelen, want de officieren legden de eed van trouw op de koning af en hij moest bovendien alle benoemingen en promoties tekenen. Koning Willem III en Weitzel botsten vaak op dit vlak; de koning hield promoties tegen en had soms vreemde opvattingen over zijn officieren.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan royalty en koninklijke huizen. Lees Koninklijke Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van de belangrijkste koninklijke huizen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Koninklijk Huis

Koninklijk Huis
Koninklijk Huis in Nederland
Koninklijke Geschiedenis

In deze bundel is een eerste selectie opgenomen van de artikelen die Ruud van Capelleveen over het Koninklijk Huis schreef. Voor deze uitgave werden de meeste artikelen herschreven, geactualiseerd en aangevuld. Door deze wijzigingen blijven de artikelen interessant; nu en later.
Koninklijke geschiedenis


In deze publicatie in de serie Kastelen in Nederland van Ben Hendriks staan vooral veel kastelen en paleizen die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie, zoals Huis ten Bosch, Soestdijk, Drakensteyn, Noordeinde, Paleis Het Loo, het Oude Loo. Ook deze uitgave van Ben Hendriks staat weer garant voor veel leesplezier.
Kastelen in Nederland


Met deze uitgave over het Britse vorstenhuis komt u veel te weten: niet alleen over het wel en wee van alle Engelse koningen en koninginnen, maar ook over de tijd waarin zij leefden, de machtsstrijd waarin de koningen verwikkeld raakten en de oorlogen die zij voerden. In dit digitale boek staan alle Britse koningen en koninginnen vanaf Willem de Veroveraar.
Engelse koningen en koninginnen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.