Elisabeth vermoord in Genève

Moordwapen van Sissi

Elisabeth van Oostenrijk (Sissi) werd op 10 september 1898 door een Italiaanse anarchist doodgestoken. Luigi Lucheni zou aanvankelijk de hertog van Orléans willen vermoorden, maar de hertog was in Italië en Lucheni had niet genoeg geld om hem achterna te reizen. De nauwelijks bewaakte Elisabeth bleek een gemakkelijke prooi.

Juigi Lucheni

De Italiaanse anarchist Luigi Lucheni was op 22 april 1873 in Parijs geboren. Lucheni was naar Genève gekomen om de Franse troonpretendent Louis Philippe Robert van Orléans te vermoorden, maar deze graaf van Chambord kwam niet naar Genève. Philippe Robert had zijn reis afgezegd. Toen Juigi Lucheni in een krant las dat Elisabeth op uitnodiging van de familie Rothschild in Genève verbleef, zag hij zijn kans. Keizerin Elisabeth van Oostenrijk logeerde in hotel Beau Rivage. Lucheni hield het hotel enige tijd in de gaten. Toen zij naar buiten kwam volgde hij haar.

Incognito

Elisabeth waande zich veilig in Genève. Politiebewaking vond zij niet nodig. Het was haar misschien ontgaan dat er in Europa al een enkele moordaanslagen door anarchistische terroristen waren gepleegd. Elisabeth dacht door incognito te reizen voldoende bescherming te genieten. Ze had zich als gravin van Hohenembs in Beau Rivage ingecheckt. De politiecommissaris van Genève had agenten voor de deur van haar hotel gezet, maar toen Elisabeth dit vernam, liet ze de agenten wegsturen.

Moord

Keizerin Elisabeth wilde met een lijnboot naar Montreux varen. Zij wandelde met haar hofdame Irma Sztáray over de kade van het Meer van Genève naar de lijnboot, toen Lucheni toestak. Hij gebruikte een vijl die hij met harde slagen in de borstkast van de keizerin dreef. De incognito reizende Elisabeth stierf niet onmiddellijk. Elisabeth had niet onmiddellijk in de gaten wat er was gebeurd. De wond was klein.

Beau Rivage

Volgens ooggetuigen was Elisabeth opgestaan, had zij haar kapsel gefatsoeneerd en liep zij nog honderd meter voordat zij bij de boot in elkaar zakte. "Wat is er met mij gebeurd," vroeg Elisabeth, voordat zij bewusteloos raakte. De keizerin werd op een geïmproviseerde draagbaar naar hotel Beau Rivage gebracht. Een uur na de aanslag, om 14.40 uur op 10 september 1898, werd zij doodverklaard door de artsen.
Luigi Lucheni werd gearresteerd en tot levenslang veroordeeld. Op 19 oktober 1910 werd hij opgehangen in zijn cel gevonden. Men neemt aan dat hij zelfmoord pleegde.

Anarchisme

De moordaanslag op Elisabeth van Oostenrijk was voor politiediensten in Europa het sein dat er iets moest gebeuren in de strijd tegen het internationale anarchistisch terrorisme. Aanhangers van Michail Bakoenin meenden dat er geen regimes meer mochten bestaan die de mensen vertelden wat ze wel en niet mochten doen. Om dit ideaal te bereiken waren zij bereid om geweld te gebruiken. Met het plegen van aanslagen wilden zij het proletariaat aanzetten tot revolutie. In eerste instantie hadden de anarchisten zich op rechters en openbaar aanklagers gericht die verantwoordelijk waren voor de veroordeling van kameraden. Daarna waren publieke gebouwen en de bourgeoisie doelwit. Vanaf de jaren negentig van de negentiende eeuw werden gerichte moordaanslagen op hoogwaardigheidsbekleders gepleegd, zoals keizerin Elisabeth van Oostenrijk en de Amerikaanse president William McKinley.

Samenwerking

Enkele maanden na de moord op Elisabeth werd in 1898 een grote conferentie gehouden in Rome. Politiemensen van een groot aantal Europese landen maakten hier afspraken om samen te werken tegen deze dreiging. Men dacht dat er sprake was van een internationale samenzwering. Na de conferentie in Rome gingen politiediensten archieven over anarchisten aanleggen en ging men over tot het uitwisselen van gegevens. De Parijse commissaris Alphonse Bertillon stelde een lijst op met elf uiterlijke kenmerken die van verdachte personen moesten worden opgenomen. Bovendien stelde hij voor om verdachten te fotograferen: en face en en profil. Deze methoden werden al snel nagevolgd in andere landen. Ook de Nederlandse politiediensten stelden kaartenbakken met gegevens over verdachten samen en de Nederlandse politie werkte eng samen met politie- en geheime diensten van andere landen, zonder tussenkomst van diplomaten. Toen in 1923 de voorloper van Interpol werd opgericht was de internationale samenwerking van politiediensten al jaren ingeburgerd.

PS

Lees Koninklijke Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van de belangrijkste koninklijke huizen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: Koningshuis Oostenrijk

Koninklijk Huis
Koningshuis Oostenrijk
Koninklijke Geschiedenis

In deze bundel is een eerste selectie opgenomen van de artikelen die Ruud van Capelleveen over het Koninklijk Huis schreef. Voor deze uitgave werden de meeste artikelen herschreven, geactualiseerd en aangevuld. Door deze wijzigingen blijven de artikelen interessant; nu en later.
Koninklijke geschiedenis


In deze publicatie in de serie Kastelen in Nederland van Ben Hendriks staan vooral veel kastelen en paleizen die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie, zoals Huis ten Bosch, Soestdijk, Drakensteyn, Noordeinde, Paleis Het Loo, het Oude Loo. Ook deze uitgave van Ben Hendriks staat weer garant voor veel leesplezier.
Kastelen in Nederland


Met deze uitgave over het Britse vorstenhuis komt u veel te weten: niet alleen over het wel en wee van alle Engelse koningen en koninginnen, maar ook over de tijd waarin zij leefden, de machtsstrijd waarin de koningen verwikkeld raakten en de oorlogen die zij voerden. In dit digitale boek staan alle Britse koningen en koninginnen vanaf Willem de Veroveraar.
Engelse koningen en koninginnen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.