Joseph Rotblat (1908-2005)

Britse kernfysicus

De Britse kernfysicus Joseph Rotblat werkte tijdens de Tweede Wereldoorlog in Los Alamos aan de ontwikkeling van de Amerikaanse kernbom. Rotblat kreeg echter gewetensnood en trok zich terug uit het Manhattanproject. Hij zette zich in voor nucleaire ontwapening. In 1957 organiseerde hij met anderen de Pugwash-conferentie. Hiervoor ontving hij in 1995 de Nobelprijs voor de Vrede.

Polen

Joseph Rotblat werd op 4 november 1908 geboren in Warschau. Joseph groeide op in een Joods gezin. Aanvankelijk was zijn familie welvarend, maar rond de Eerste Wereldoorlog veranderde alles doordat de zaak van zijn vader instortte. Aanvankelijk werkte Joseph Rotblat als elektricien, later kreeg hij een plaats aan de universiteit van Warschau, waar hij in de jaren dertig ook werkte, zowel tijdens als na zijn studie.

Tweede Wereldoorlog

In 1939 won hij een fellowship om in Liverpool bij de ontdekker van het neutron James Chadwick te werken. Zijn vrouw bleef achter in Polen en werd later vermoord in een concentratiekamp. Zijn moeder, een zus en twee broers overleefden de Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog.

Manhattanproject

Net als James Chadwick werd Joseph Rotblat in 1944 gevraagd voor het Manhattanproject om mee te werken aan de ontwikkeling van de atoombom in Los Alamos. Chadwick kreeg gewetensnood, toen hij ontdekte dat de Duitsers nog geen atoombom hadden. Als enige trok Joseph Rotblat zich terug uit het Manhattanproject. In 1950 werd Joseph Rotblat hoogleraar in de natuurkunde aan het St Bartholomew's Hospital van de Londense Universiteit. Hij bleef tot zijn emeritaat in 1976 verbonden aan deze universiteit.

Pugwash-conferentie

In 1954, na de eerste Amerikaanse test met de waterstofbom, nam Joseph Rotblat met de filosoof en wiskundige Bertrand Russell het initiatief tot de vorming van een groep wetenschappers, die zich tegen de nucleaire dreiging uitsprak. Het manifest werd onder meer door enkele Nobelprijswinnaars, onder wie Albert Einstein en Linus Pauling, ondertekend. Later ontstond uit deze beweging in 1957 de Pugwash-conferentie. Tijdens deze bijeenkomst in het Canadese plaatsje Pugwash, verzonden de wetenschappers aanbevelingen naar de wereldleiders.

Nobelprijs voor de Vrede

Uiteraard werden Joseph Rotblat en de andere wetenschappers er door rechtse Amerikaanse politici van beschuldigd om de communisten in de kaart te spelen, of nog erger, maar de Pugwash-beweging vond steeds meer gehoor. Tegenwoordig wordt Pugwash gezien als een beweging, die een initiërende rol heeft gespeeld bij de totstandkoming van veel verdragen op het gebied van wapenbeheersing. Joseph Rotblat kreeg in 1995 samen met de Pugwash-beweging de Nobelprijs voor de Vrede.

Overlijden

Rotblat bleef tot enkele maanden voor zijn dood strijden voor zijn goede zaak. Hij schreef een twintigtal boeken. Rotblat kreeg in 2004 een beroerte. Zijn gezondheid ging achteruit. Joseph Rotblat overleed op 31 augustus 2005 op 96-jarige leeftijd aan bloedvergiftiging in het Royal Free Hospital in Camden, Londen.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan ontdekkingen en wetenschappers. Lees Wetenschap: 150 belangrijke wetenschappers en ontdekkingen om meer te weten te komen over interessante wetenschappers en ontdekkingen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Wetenschap

Wetenschap en Ontdekkingen

In 'Wetenschap: 150 belangrijke wetenschappers en ontdekkingen' beschrijft Ruud van Capelleveen wonderlijke ontdekkingen en opmerkelijke levens van wetenschappers die het dagelijkse leven veranderden.
De auteur legt deze lastige onderwerpen uit in begrijpelijk Nederlands, zodat ook u nu kunt begrijpen waarom deze wetenschappers zo belangrijk zijn en deze uitvindingen zo bruikbaar waren.
Wetenschap


In 'Door de Nederlandse geschiedenis' vertelt Ruud van Capelleveen veel over de Nederlandse geschiedenis: over de moordenaar van Willem van Oranje, Balthasar Gerards, over raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt, die met prins Maurits in conflict raakte, over de invloed van koning Lodewijk Napoleon, die door zijn broer Napoleon Bonaparte aangewezen werd om de Franse belangen te dienen als koning over Nederland, over de Slavenhandel van de WIC en andere belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.
'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.