Haya van Someren (1926-1980)

Nederlandse politicus

De Nederlandse politicus Haya van Someren zat van 1959 1968 voor de VVD in de Tweede Kamer. Haya van Someren werd in 1969 voorzitter van de VVD. Zij was de eerste vrouw in Nederland die partijvoorzitter was. Later was zij lid van de Eerste Kamer. Ter herinnering aan Haya van Someren werd in 1981 het opleidingsinstituut van de VVD naar haar vernoemd.

Spanningen

Gerarda Victoria Downer werd op 5 juli 1926 geboren in Amsterdam. Zij kreeg de achternaam waarmee zij bekend werd door haar huwelijk in 1954 met de jurist Jan van Someren. Haya groeide op in een remonstrants gezin. Haar ouders sympathiseerden met de NSB, waardoor spanningen tussen Haya en de overige gezinsleden ontstonden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bezocht zij het gymnasium in Amsterdam.

Opleiding

Na de oorlog studeerde ze wijsbegeerte en geschiedenis, maar kwam bij beide studies niet verder dan het kandidaatsexamen. Haya van Someren werd tijdens haar studie een actief lid van de VVD. In de jaren vijftig trad ze in dienst bij de Telegraaf, waar ze eerst op de kunstredactie en later op de parlementaire redactie werkte. Haya trad in oktober 1954 in het huwelijk met de jurist Jan van Someren (1918-1993). Uit dit huwelijk werd een zoon geboren.

Tweede Kamer

In 1959 werd Haya van Someren gekozen als lid van de Tweede Kamer voor de VVD. Op dat moment was ze het jongste vrouwelijke Kamerlid tot dan toe. In 1965 was ze het eerste Kamerlid dat tijdens haar Kamerlidmaatschap moeder werd. Binnen de VVD-fractie hield zij zich vooral bezig met de terreinen onderwijs en omroepzaken. Ze was woordvoerder van de VVD bij de behandeling van de mammoetwet en toonde zich een geduchte tegenstander van de Mammoetwet en later van de Middenschool. Van Someren was een voorstander van een liberaal omroepbestel. Ze stemde in 1964 als enige van haar fractie vóór het amendement-Scheps, waardoor de Bijlmermeer bij de gemeente Amsterdam zou worden gevoegd. Haya van Someren behoorde in februari 1968 tot de minderheid van haar fractie die vóór een motie-Van der Stoel stemde, waarin de regering werd gevraagd aan te dringen op stopzetting van de bombardementen in Vietnam en op het starten van onderhandelingen.

Voorzitter VVD

In oktober 1968 gaf ze om persoonlijke redenen haar Kamerzetel op. Niet lang daarna werd Haya van Someren voorzitter van de VVD. Jarenlang was Haya van Someren met Hans Wiegel en Harm van Riel gezichtsbepalend voor de VVD. In deze tijd groeide het aantal leden van 30.000 naar 80.000. Haya sprak op een kenmerkende, nogal geaffecteerde wijze, in heldere politieke taal.

Eerste Kamer

In 1977 werd Haya van Someren Eerste Kamerlid voor de VVD. Vanaf 1976 tot haar dood in 1980 trad ze op als fractievoorzitter. Zij hield zich in de Eerste Kamer vooral bezig met onderwijs en Koninkrijkszaken. In 1975 voerde Haya van Someren het woord tijdens het debat over de onafhankelijkheid van Suriname en zij stemde met Zoutendijk als enige van de VVD-fractie vóór de onafhankelijkheid. Vanwege haar ziekte moest haar partij in 1977 ervan afzien haar voor te dragen voor het ministerschap van Onderwijs en Wetenschappen.

Herinnering

Haya van Someren overleed op 12 november 1980 op 54-jarige leeftijd in het academisch ziekenhuis Dijkzigt in haar woonplaats Rotterdam. Ter herinnering aan haar werd het opleidingsinstituut van de VVD in 1981 naar haar vernoemd: de Haya van Somerenstichting. In het gebouw van de Tweede Kamer werd een commissiezaal naar haar vernoemd. In verschillende plaatsen werden straatnamen naar haar vernoemd, zoals Coevorden, Tilburg en Amsterdam.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Beroemde Vrouwen om meer te weten te komen over interessante en belangrijke vrouwen en feministen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Beroemde Vrouwen

In 'Beroemde vrouwen' brengt Ruud van Capelleveen een ode aan 114 vrouwen, die uw aandacht verdienen. Naast feministes, zoals Emmeline Pankhurst, Millicent Garrett Fawcett, Andrea Dworkin, Betty Friedan, Aletta Jacobs, treft u in deze uitgave beroemde vrouwen aan uit uiteenlopende disciplines.
Beroemde Vrouwen

Lees verder: meer Politiek

Politiek

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.