Victor Hortamuseum

Art nouveau in België

Victor Horta (1861-1947) speelde een belangrijke rol in het ontstaan van de art nouveau, ook wel Jugendstil genoemd, in België. Het museum is gevestigd in de voormalige woning van de architect in Sint-Gillis, een gemeente in het hoofdstedelijke gebied Brussel.

Museum

Het gebouw aan de Amerikaansestraat werd in 1961 aangekocht door de gemeente. In 1969 opende het Hortamuseum zijn deuren. Later werd ook het naastliggende pand, de voormalige werkruimte van de architect, bij het museum getrokken. In 2010 werd het museum nog een keer uitgebreid. De gemeente kocht de door Jules Brunfaut ontworpen woning naast het museum. Na een grondige verbouwing werd het toegevoegd aan het Hortamuseum. Hoewel Horta later ook overschakelde op modernere bouwstijlen wordt het Hortamuseum vooral bezocht door liefhebbers van de art nouveau.

Art nouveau

Aan het begin van de twintigste eeuw zochten kunstenaars, architecten en ontwerpers naar kunst voor een betere samenleving. In de negentiende eeuw had de architectuur lange tijd in het teken gestaan van stijlen waarin men 'citeerde' uit het verleden. Een mooi voorbeeld daarvan is het werk van Pierre Cuypers. Aan het einde van de negentiende eeuw ontstond in Wenen een nieuwe stijl met gebogen lijnen, asymmetrie en organische vormen. Deze stijl kreeg de naam jugendstil of art nouveau. Liefhebbers spreken ook wel over de kunst van het fin de siècle.

Victor Horta

De Belgische architect Victor Horta werd op 6 januari 1861 geboren in Gent. Hij overleed op 8 september 1947 in Brussel. Samen met Henry Van de Velde geldt Horta als een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de art nouveau. In Parijs maakte hij kennis met het bouwen met staal en glas. Hij werkte in deze jaren in het atelier van de architect en binnenhuisontwerper Jules Dubuysson. Na het overlijden van zijn vader in 1880 keerde hij terug naar België.

Architect

Victor Horta werkte vanaf 1885 als zelfstandig architect. In Gent realiseerde hij een drietal woonhuizen. Later bouwde hij vooral in Brussel. Hotel Tassel, de woning van hoogleraar Emile Tassel, in de Paul-Emile Jansonstraat in Brussel, markeert het begin van de art nouveau in België. In de volgende jaren ontwierp hij vooral winkelpanden en woningen voor de hoge Brusselse burgerij. Een aantal van Horta's gebouwen zijn verdwenen door afbraak of brand, zoals het Volkshuis en het warenhuis Innovation in Brussel. Overigens zijn de metalen art nouveau-spanten van het socialistische Volkshuis bewaard gebleven. Die zijn opnieuw gebruikt. Onder meer in Brasserie Horta in Antwerpen. Mooie voorbeelden van zijn werk zijn het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel uit 1928 en zijn eigen atelier en woning. Het spoorwegstation Brussel-Centraal is een voorbeeld van een modernere bouwstijl.

Woning

De woning en het atelier van Victor Horta aan de Amerikaansestraat 25, in Sint-Gillis, een gemeente in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, werd op de Werelderfgoedlijst van UNESCO geplaatst. Hij bouwde deze panden tussen 1898 en 1901. Het museum kon in 1973 uitgebreid worden met het atelier. Na een renovatie werden de twee panden opnieuw aan elkaar verbonden. In 2012 kon nog een aanpalende woning worden aangekocht. Dit door Jules Brunfout ontworpen pand werd ook verbonden met het Hortamuseum.

Archief

Behalve tentoonstellingen en manifestaties is in het Hortamuseum ook het Hortaarchief ondergebracht. Dit documentatiecentrum omvat de persoonlijke archieven van Victor Horta, in depot gegeven door de stichting Jean en Renée Delhaye, een fototheek gewijd aan het werk van de architect, en een in de art nouveau gespecialiseerde bibliotheek.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: geschiedenis van België

België
Brussel Toeristische Tips

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.