Continentaal Stelsel

Handelsverbod

In de jaren tussen 1806 en 1814 verbood de Franse keizer Napoleon Bonaparte alle handel tussen het Europese continent en aartsvijand Groot-Brittannië. Deze economische blokkade wordt het continentaal stelsel genoemd. Voor Nederland had het continentaal stelsel een desastreus effect.

Groot-Brittannië

Het afkondigen van het Continentaal Stelsel in 1806 kwam in feite neer op een embargo van Britse producten en diensten. Napoleon Bonaparte wilde de economie van Groot-Brittannië ontwrichten met de instelling van het continentaal stelsel. Hierdoor zou een groot deel van de handel in Europa voor Engeland wegvallen. Napoleon hoopte dat Engeland hierdoor zijn leger niet meer zou kunnen financieren.

Smokkel

Het continentaal stelsel bleek uiteindelijk moeilijk te handhaven. De maatregel werd met grootschalige smokkel omzeild. Bovendien slaagde Groot-Brittannië er in om de verminderde export naar de Franse gebieden in Europa te compenseren met uitvoer naar landen die niet onder Franse controle stonden, ook buiten Europa. Napoleon stuurde soldaten en douaneambtenaren naar de door hem bezette gebieden. Het ging om tienduizenden ambtenaren, want Napoleon had inmiddels al een groot deel van Europa veroverd. Ook in Nederland werden duizenden douaniers, belastingcontroleurs en andere opsporingsambtenaren gestationeerd. Zij spraken veelal de Nederlandse taal niet, waardoor misverstanden tot gewelddadig verzet leidde. De Nederlanders begrepen inmiddels dat het land een wingewest van Frankrijk was geworden.

Nederland

Voor Nederland was het continentaal stelsel desastreus, want de Nederlandse economie was gebaseerd op de handel via de wereldzeeën. Engeland en de Britse koloniën speelden daar een belangrijke rol in. Nederland zou deze tegenslag in de negentiende eeuw niet meer te boven komen. Ook houtleverancier Rusland had veel last van de blokkade. In 1810 dreigde tsaar Alexander het door de Vrede van Tilsit afgedwongen embargo op te heffen. Dit leidde tot de Veldtocht naar Rusland in 1812.

Oproer

Napoleon Bonaparte beval in 1810 dat ook uit Engeland afkomstige goederen die al jarenlang in Nederland waren moesten worden vernietigd. De Franse keizer wilde daarmee duidelijk maken dat het hem ernst was met zijn Continentale Stelsel. Het besluit zorgde voor een algemene verontwaardiging. In verschillend steden kwam het tot douaniersoproeren. Door het vaak willekeurige en ruwe optreden van de Franse douaniers werden zij gehaat door de bevolking. Op 12 november 1813 drong het nieuws in Amsterdam door dat de Fransen aan de verliezende hand waren. De eerste kozakken waren als voorhoede van de geallieerde legers Overijssel binnengetrokken. De Amsterdamse commandant besloot hierop te vertrekken. Onaangekondigd vertrok hij in de nacht van 14 op 15 november met het gehele garnizoen naar Utrecht. Nog dezelfde nacht werden de Franse douanehuisjes in brand gestoken.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Hierin schrijven ook regelmatig over Frankrijk en Parijs. Lees Parijs: Geschiedenis en wetenswaardigheden als u meer wilt weten over deze interessante stad.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis Frankrijk

Frankrijk
Napoleon Bonaparte

Elke keer als u de Franse hoofdstad bezoekt wordt u verrast door de allure, de schoonheid en de geschiedenis van Parijs. Deze stad is het resultaat van een ontwikkeling van tweeduizend jaar. In de wereldstad Parijs kunt u uren ronddwalen. Het is gemakkelijk om van deze stad te gaan houden. Over bijna elk gebouw in het centrum van Parijs is een interessant verhaal te vertellen.
Parijs


Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.